Καταστροφικός ένας ακόμη πόλεμος στη Μ. Ανατολή!

Καθώς η ένταση των μαχών στη Γάζα υποχωρεί, μια ακόμη πιο επικίνδυνη πυρκαγιά πλανάται στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ. Από την επομένη της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, η Χεζμπολάχ, μια άλλη πολιτοφυλακή που υποστηρίζεται από το Ιράν με έδρα τον Λίβανο, έχει επιτεθεί στο βόρειο Ισραήλ με ρουκέτες και drones. Οι πυρκαγιές έχουν κάψει χιλιάδες στρέμματα γης και 70.000 Ισραηλινοί δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) αντέδρασαν, με συνέπεια 90.000 Λιβανέζοι να μετακινηθούν από τα νότια της χώρας. Στις 3 Ιουλίου δολοφόνησαν έναν εξέχοντα ηγέτη της Χεζμπο-

λάχ. Ένας ξεκάθαρος πόλεμος θα μπορούσε να είναι μια από τις μεγαλύτερες συγκρούσεις στην περιοχή εδώ και δεκαετίες. Το Ισραήλ δεν έχει ικανοποιητική απάντηση στην απειλή της Χεζμπολάχ, το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να επιδιώξει να αποφύγει έναν πόλεμο σήμερα και αντ' αυτού να επικεντρωθεί στην ανοικοδόμηση της αποτροπής.

Η απειλή από τη Χεζμπολάχ δεν είναι νέα, αλλά είναι πιο σοβαρή από ό,τι ήταν. Κάνοντας μέρη του βορρά ακατοίκητα, η πολιτοφυλακή έχει φέρει το Ισραήλ σε δυσμενή θέση. Όπως είναι λογικό, οι Ισραηλινοί είναι εξοργισμένοι με την παρουσία ενός εχθρού στα σύνορά του που οραματίζεται επιθέσεις τύπου Χαμάς. Η εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο το 2006, με στόχο την απώθηση της Χεζμπολάχ από τα σύνορα, οδήγησε σε έναν αιματηρό πόλεμο 34 ημερών που, από την ισραηλινή σκοπιά, αποδυνάμωσε την πολιτοφυλακή. Τώρα ορισμένοι αξιωματούχοι ζητούν νέα εισβολή, προειδοποιώντας ότι η Γάζα θα μοιάζει με «παράδεισο» σε σύγκριση με τον Λίβανο μόλις τελειώσει.

Στην πραγματικότητα, ένας άλλος πόλεμος τώρα θα ήταν καταστροφικός για το Ισραήλ και για τον Λίβανο. Η Χεζμπολάχ είναι καλύτερα οπλισμένη από το 2006, με ένα οπλοστάσιο περίπου 150.000 πυραύλων, μερικοί από τους οποίους θα μπορούσαν να φτάσουν στο Τελ Αβίβ, να κατακλύσουν την αεράμυνα του Ισραήλ και να καταστρέψουν ζωτικής σημασίας υποδομές. Ισραηλινοί αξιωματούχοι μιλούν για έναν σύντομο πόλεμο, αλλά μη ξεχνάμε ότι η εισβολή του ισραηλινού στρατού το 1982 ήταν ένα τέλμα. Ακόμη και το 2006 η Χεζμπολάχ προέβαλε λυσσαλέα αντίσταση. Οι απώλειες αμάχων θα ήταν φρικτές επειδή η Χεζμπολάχ είναι ενσωματωμένη σε χωριά και πόλεις, οδηγώντας σε περαιτέρω διεθνή κατακραυγή κατά του Ισραήλ. 

Το χρεοκοπημένο λιβανικό κράτος θα μπορούσε να καταρρεύσει, προκαλώντας χάος  και μια σύγκρουση θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν περιφερειακό πόλεμο στον οποίο εμπλέκεται το Ιράν και οι πληρεξούσιοί του. Ο Χασάν Νασράλα, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, έχει προειδοποιήσει για έναν πόλεμο χωρίς όρια. Το Ιράν έχει μιλήσει για έναν εξουδετερωτικό πόλεμο.

Για όλους αυτούς τους λόγους οι ηγέτες του Ισραήλ θα πρέπει να συγκρατηθούν. Το ότι οι μάχες στη Γάζα θα υποχωρήσουν περαιτέρω τις επόμενες εβδομάδες, μπορεί να δώσει στον Νασράλα το πρόσχημα για αποκλιμάκωση στο βορρά. Εν τω μεταξύ, οι IDF έχουν ενισχύσει την άμυνά τους στα βόρεια σύνορα, γεγονός που μειώνει τουλάχιστον την πιθανότητα μιας αιφνιδιαστικής επίθεσης όπως αυτή της Χαμάς.

Μακροπρόθεσμα, η απειλή που θέτει η Χεζμπολάχ θα ήταν αφόρητη για οποιαδήποτε χώρα. Η διπλωματία θα μπορούσε να βοηθήσει. Το ψήφισμα 1701 του ΟΗΕ, που ψηφίστηκε μετά τον πόλεμο του 2006, ζητά από τις δυνάμεις της Χεζμπολάχ να παραμείνουν βόρεια του ποταμού Litani, 30 χιλιόμετρα από τα σύνορα, αν και αυτό δεν προσφέρει προστασία από τους πυραύλους της Χεζμπολάχ. Μέχρι στιγμής η πολιτοφυλακή έχει δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον για τη συμμόρφωση με το 1701, και ο λιβανέζικος στρατός και τα στρατεύματα του ΟΗΕ είναι απρόθυμοι και πολύ αδύναμοι να το επιβάλουν. Αυτό είναι ένα εμπόδιο για την πρόοδο.

Αντίθετα, το Ισραήλ θα πρέπει να επιδιώξει να ξαναχτίσει την αποτροπή. Ένας τρόπος θα ήταν ένα αξιόπιστο σχέδιο για την επόμενη μέρα στη Γάζα και μια πορεία προς τις διαπραγματεύσεις για δύο κράτη. Αυτό θα επέτρεπε στο Ισραήλ να μετατοπίσει στρατιωτικούς πόρους από τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη για να αντιμετωπίσει την πιο σοβαρή απειλή στο βορρά. Το Ισραήλ πρέπει επίσης να επιδιορθώσει τις σχέσεις με την Αμερική, της οποίας η στρατιωτική υποστήριξη είναι απαραίτητη για την αποτροπή της Χεζμπολάχ, επειδή βοηθά στην αεράμυνα κατά των πυραύλων, συμπεριλαμβανομένων αυτών από το Ιράν. 

Τέλος, το Ισραήλ πρέπει να εμβαθύνει τις σχέσεις με τα αραβικά κράτη του Κόλπου. Η εξομάλυνση με τη Σαουδική Αραβία, ειδικότερα, θα βοηθούσε στην ενίσχυση του Ισραήλ και στην απομόνωση του Ιράν. Το Ισραήλ δεν μπορεί απλά να συντρίψει τη Χεζμπολάχ. Αλλά αν είναι βυθισμένη σε έναν αιώνιο πόλεμο στη Γάζα, απομονωμένη από τους γείτονές της και διαπληκτίζεται με την Αμερική, η Χεζμπολάχ θα υπολογίσει ότι είναι πιο ευάλωτη. Αυτό τουλάχιστον μπορεί να διορθωθεί. 

* Ο Αντώνης Βασιλείου είναι Αντιστράτηγος ΜΧ (ε.α.), Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, MSc Επιχειρησιακός Ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΟΑΣΕ επί Συμβατικών Εξοπλισμών και τ. Μελετητής των Συστημάτων Διοικήσεως και Ελέγχου Πληροφοριών του ΝΑΤΟ.