Βουλευτική συνείδηση και κομματική πειθαρχία…

Χρόνια τώρα είχε να απασχολήσει η «κομματική πειθαρχία» τους πολίτες στα πλαίσια λειτουργίας του κοινοβουλευτικού μας συστήματος. Είναι αλήθεια ότι προβλέπεται ως διαδικασία από τους νόμους που ρυθμίζουν τη σχέση βουλευτή και κόμματος.

Αλλά και το Σύνταγμα θεωρεί ως υποχρέωση του βουλευτή να ψηφίζει κατά συνείδηση, γιατί έτσι ενεργεί ελεύθερα και μπορεί να εκφράζει το συμφέρον των πολιτών και της χώρας. Παρά ταύτα σήμερα γίνεται τόσος λόγος για την πειθαρχία και υπακοή του βουλευτή στις αποφάσεις του κάθε κόμματος σχετικά με το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομοφύλων. Είναι πράγματι να απορεί κάποιος που ένα ζήτημα όχι μεγάλης κοινωνικής σημασίας να γίνεται κυρίαρχο και όλοι να συζητάμε ολημερίς γι’ αυτό το θέμα. Τώρα όλα ξεχάστηκαν. Καμιά αναφορά για την ακρίβεια, για τη βία, για την καθημερινότητα, για τους πολέμους, για τα εθνικά μας ζητήματα.

Ίσως η ανάληψη της αρχηγίας του ΣΥΡΙΖΑ από τον Κασσελάκη να άναψε τη φωτιά και τώρα είναι αναγκασμένα τα άλλα κόμματα να δώσουν λύση. Καίγεται ο νέος αρχηγός να τακτοποιήσει το προσωπικό του πρόβλημα και να νομιμοποιήσει τον (την) σύντροφό του. Αλλά και η στάση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ είναι προβληματική και δείχνει τα πολιτικά τους αδιέξοδα. Ίσως να μην ξαναείδαμε σε σύσκεψη βουλευτών κόμματος ο αρχηγός να διατάζει «όποιος διαφωνεί, να σηκωθεί όρθιος»! Αλήθεια οι βουλευτές αυτού του κόμματος έχουν χάσει κάθε ίχνος αξιοπρέπειας και συμπεριφέρονται ως μαθητές παλιάς εποχής.

Έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία να κατανοήσουμε την προτροπή ή την εντολή αρχηγών προς τους βουλευτές τους να δείξουν κομματική πειθαρχία, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα επιβληθούν τιμωρίες. Τίθεται σήμερα ένα σοβαρό θέμα για την πρακτική που πρέπει να εφαρμόζουν οι βουλευτές. Οφείλουν να συμμορφώνονται απόλυτα με τις εντολές του κόμματος ή να ακολουθούν την προτροπή της συνείδησής τους;

Εκτιμώ ότι η βουλευτική εμπειρία, η κοινοβουλευτική πραγματικότητα και η συνταγματική υποχρέωση δείχνουν πώς πρέπει να αποφασίζει ο κάθε βουλευτής. Ο βουλευτής δεν είναι δουλοπάροικος του κόμματος, αλλά ούτε ο αρνητής και αμφισβητίας των συλλογικών αποφάσεων. Βεβαίως οι προγραμματικές δεσμεύσεις και οι κυβερνητικές αποφάσεις επιβάλλουν γενικά τη στήριξη από τους βουλευτές. Όμως μπορεί κατά την κοινοβουλευτική πορεία να παρουσιαστούν θέματα τα οποία υπερβαίνουν τα κομματικά όρια και κινούνται στο συνειδησιακό πεδίο. Τέτοια ζητήματα έχουν σχέση και με ατομικά, αλλά και με κοινωνικά και εθνικά προβλήματα. Για παράδειγμα θεωρούσα αδιανόητο να μην ζητηθεί η ψήφος των βουλευτών του κοινοβουλίου πριν υπογραφτεί η Συμφωνία των Πρεσπών.

Θεωρώ λοιπόν ότι δεν πρέπει τα κόμματα να ζητήσουν πειθαρχία από τους βουλευτές για το προτεινόμενο νομοσχέδιο, αλλά και οι βουλευτές να ψηφίσουν κατά συνείδηση μην υπολογίζοντας τις όποιες συνέπειες. Και αυτό επιβάλλεται από την ευθύνη του βουλευτή προς τους ψηφοφόρους του, στους οποίους οφείλει την εκλογή του και στους οποίους έχει την υποχρέωση να δίνει λόγο, δηλαδή να απολογείται για τις πράξεις του.

Κάθε άλλη πρακτική κρύβει σκοπιμότητες και επιδιώξεις που δύσκολα υπηρετούν και τη δημοκρατία και την αποστολή του βουλευτή.