Αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός της ιατρικής εκπαίδευσης!

H τέχνη και η επιστήμη της ιατρικής είναι δύο θεμελιώδεις πτυχές που αντιπροσωπεύουν διαφορετικές αλλά συμπληρωματικές προσεγγίσεις για την άριστη φροντίδα των ασθενών. 

Η επιστήμη της ιατρικής στοχεύει στην κατανόηση των μηχανισμών γένεσης των νόσων και την ανάπτυξη ευαίσθητων και ειδικών διαγνωστικών καινοτόμων θεραπειών. Τα ανωτέρω περιλαμβάνονται σε ενημερωμένα ιατρικά βιβλία και επικαιροποιούνται μέσω ομιλιών ειδικών και δημοσιεύσεων σε διακεκριμένα επιστημονικά ιατρικά περιοδικά.

Η τέχνη της ιατρικής αποσκοπεί στη θεραπεία του ασθενούς ως ολόκληρου ατόμου, όχι μόνο της ασθένειάς του. Υπερβαίνει την απλή γνώση που αποκτάται από διπλά τυφλές, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο, μελέτες ή τη μελέτη επικαιροποιημένων ιατρικών συγγραμμάτων. Η τέχνη της ιατρικής απαιτεί την κατανόηση του ιστορικού των ασθενών – πού ήταν και πώς έφτασαν εδώ – ακούγοντας με ενσυναίσθηση τις ιστορίες τους, πολλές φορές ιστορίες θλίψης και εξαθλίωσης. Με άλλα λόγια, για μία επιτυχημένη διάγνωση είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε τους ασθενείς μέσα κι έξω.

Να κατανοήσουμε τα κοινωνικά και ψυχολογικά ζητήματα που επηρέασαν την υγεία τους. Πώς είναι η οικογενειακή και η επαγγελματική ζωή τους. Ποιον ο ασθενής που έχουμε μπροστά μας αγαπά. Ποιος τον βασανίζει. Η τέχνη της ιατρικής πρακτικής ολοκληρώνεται εξετάζοντας σχολαστικά όλα τα όργανα και συστήματα του ασθενούς.

Αυτή η ιατρική τέχνη δεν διδάσκεται από τη μελέτη συγγραμμάτων και άρθρων σε περιοδικά. Διδάσκεται βιωματικά, παρακολουθώντας οι νεότεροι συνάδελφοι - φοιτητές και ειδικευόμενοι γιατροί - την ιατρική πρακτική έμπειρων δασκάλων τους με διάθεση και πάθος μέντορα.

Σήμερα, στην εποχή της ταχύτητας και της κατανάλωσης, δεν διατίθεται χρόνος για την κατανόηση του όλου ασθενούς. Το σχολαστικό κοινωνικό - ψυχολογικό - ιατρικό ιστορικό και η λεπτομερής κλινική εξέταση αντικαταστάθηκαν από συνταγογράφηση πληθώρας - χρήσιμων και άχρηστων - εξετάσεων. Που πολλές φορές αυτές οδηγούν τον γιατρό να συνταγογραφήσει πληθώρα ακριβών, άχρηστων και επικίνδυνων φαρμάκων.

Με τον πλημμελή αυτόν τρόπο άσκησης της ιατρικής δεν ικανοποιούνται οι τρεις θεμελιώδεις αξίες του ιατρικού επαγγέλματος: ασφαλής, άριστη φροντίδα υγείας, με το χαμηλότερο κόστος. Τι πρέπει να γίνει;

Το πρώτο και κύριο βήμα είναι η ριζική αναμόρφωση του εκπαιδευτικού προγράμματος όλων των ιατρικών σχολών της χώρας: επιβάλλεται η ελαχιστοποίηση των ωρών θεωρητικών μαθημάτων και η δραστική αύξηση των ωρών έκθεσης των φοιτητών Ιατρικής, υπό εποπτεία εκπαιδευτών, σε ασθενείς σε όλο το φάσμα νοσηρών καταστάσεων και την αξιολόγηση διαγνωστικών μεθόδων. 

Υπάρχουν γνωστές αντιδράσεις στην πρόταση αυτή: τα μέλη του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού αντιτείνουν ότι δεν επαρκεί ο μικρός αριθμός εκπαιδευτών να εκπαιδεύσει τον μεγάλο αριθμό φοιτητών. Αυτή η αντίρρηση όμως μπορεί να λυθεί ευκολότατα. Έχω προτείνει και στο παρελθόν ότι πρέπει να ενωθούν σε ενιαίες εκπαιδευτικές μονάδες πανεπιστημιακές κλινικές με αντίστοιχης ειδικότητας κλινικές του ΕΣΥ.

Έτσι θα δημιουργηθεί ένα σώμα κλινικών δασκάλων ικανών να μεταλαμπαδεύσουν την ιατρική τέχνη στους νεότερους.

Tο κόστος της πρότασης αυτής, μηδενικό. Το μόνο που απαιτεί είναι να δοθούν, έπειτα από αξιολόγηση, τίτλοι καθηγητικοί στα στελέχη των κλινικών του ΕΣΥ. Πού σκοντάφτει η πρόταση αυτή; Σε εμάς τους καθηγητές! Δεν θέλουμε να καθέξουν τον τίτλο του καθηγητή και άλλοι συνάδελφοί μας. Ας ελπίσουμε ότι κάποιοι υπουργοί Παιδείας και Υγείας θα σκεφτούν την πρόταση, θα αγνοήσουν αντιδραστικές φωνές και θα την υλοποιήσουν για το καλό των ασθενών και τον περιορισμό της δαπάνης Υγείας από συνταγογράφηση μη χρήσιμων εξετάσεων και αναποτελεσματικών, ακριβών φαρμάκων.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 

(στα ΝΕΑ)