Ο ρόλος και η σημασία των Δημοτικών Ενοτήτων και Δημοτικών Κοινοτήτων του Δήμου Ιωαννιτών
Η ενσωμάτωση των τεσσάρων παλαιότερων περιφερειακών Δήμων Ανατολής, Παμβώτιδας, Περάματος, Μπιζανίου, καθώς και των Κοινοτήτων Νήσου, Σταυρακίου, Μαρμάρων, Νεοχωρόπουλου και Εξοχής, στον κεντρικό Δήμο Ιωαννιτών, οδήγησε, χωρίς αμφιβολία, στη δημιουργία ενός μεγαλύτερου δήμου και σε μία νέα πραγματικότητα, με βάση την οποία πρέπει να λαμβάνονται από τις αντίστοιχες δημοτικές αρχές οι ανάλογες αποφάσεις που αφορούν πλέον τον ενιαίο Δήμο.
Είναι επίσης, γεγονός ότι, στο παρελθόν, πριν από τη δημιουργία του ενιαίου μεγάλου Δήμου, παρέχονταν πολλές κοινές και σημαντικές υπηρεσίες στο σύνολο των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής από δημόσιους οργανισμούς που διοικητικά ανήκαν στον κεντρικό Δήμο Ιωαννιτών. Έτσι, θα μπορούσε κανείς να αναφέρει, ενδεικτικά, τις υπηρεσίες από τα δύο νοσοκομεία της πόλης, από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, από την Περιφέρεια Ηπείρου, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και άλλους φορείς.
Είναι, επίσης, γεγονός ότι οι κάτοικοι των περιοχών, που αποτελούσαν τους παλαιότερους Δήμους, έχουν, στην ουσία, όχι μόνο το δικαίωμα, αλλά και την υποχρέωση, να διατηρήσουν και να εμπλουτίσουν τις πολιτιστικές τους αναφορές, τις παραδόσεις και τα επιμέρους ήθη και έθιμά τους.
Σε κάθε περίπτωση, μέλημα και υποχρέωση κάθε δημοτικής αρχής είναι η ισονομία και η ισοπολιτεία απέναντι στον κάθε δημότη αυτής της πόλης, ανεξάρτητα από τον επιμέρους τόπο κατοικίας του στο εσωτερικό του Δήμου. Τα ζητήματα αυτά μπορούν να αφορούν διανοίξεις και ασφαλτοστρώσεις δρόμων, διοικητικές υπηρεσίες, θέματα παιδείας και υγείας, θέματα πολιτισμού και ανάπτυξης, θέματα κοινωνικής μέριμνας και φροντίδας.
Αναφορικά με τις ευρύτερες περιφερειακές τοπικές κοινωνίες είναι απαραίτητη η συνεργασία με τα τοπικά συμβούλια, τα οποία πρέπει να έχουν έναν ουσιαστικό ρόλο, όχι μόνο σε επίπεδο προτάσεων, αλλά και στην ανάληψη ευθύνης για την πραγματοποίηση ανάλογων έργων και παρεμβάσεων. Με άλλα λόγια, ο Δήμος Ιωαννιτών είναι το όλον, εμπλουτισμένος ισότιμα από τις περιφερειακές τοπικές κοινωνίες.
Το ιδιαίτερο και ξεχωριστό στοιχείο που προκαλεί, ωστόσο, ιδιαίτερα θετική εντύπωση είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζει τις Δημοτικές Ενότητες και τις Δημοτικές Κοινότητες στο Πρόγραμμά της η Παράταξη «Ενότητα Πολιτών-Νέα Γιάννενα» με επικεφαλής τον Θωμά Μπέγκα. Αφού θέτει τις Δημοτικές Ενότητες και τις Δημοτικές Κοινότητες στην Πρώτη Γραμμή, επισημαίνει ακολούθως ότι απαιτείται η έγκριση ετήσιου οικονομικού προϋπολογισμού για κάθε Δημοτική Κοινότητα, καθώς και η ενίσχυσή της με τους αναγκαίους πόρους για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της καθημερινότητας, αλλά και για να διατηρήσουν οι ίδιες την ιστορικότητα, τα χαρακτηριστικά και την αυτονομία τους.
Οι συγκεκριμένες και απολύτως προσδιορισμένες παρεμβάσεις που πρέπει να αναληφθούν, ακολουθούν για κάθε Δημοτική Ενότητα χωριστά, γεγονός που προϋποθέτει γνώση, μελέτη, συνεργασία, ανάδειξη και, στην ουσία, αντιμετώπιση των επιμέρους θεμάτων από την επόμενη δημοτική αρχή. Θα αναφέρουμε κάποιες ενδεικτικές παρεμβάσεις που προβλέπονται για κάθε Δημοτική Ενότητα, αρχίζοντας με τη Δημοτική Ενότητα Ανατολής, όπου επισημαίνεται ότι απαιτείται άμεσος προγραμματισμός από τον ΟΚΠΑΠΑ για την ίδρυση και λειτουργία νέων παιδικών σταθμών, καθώς και δημιουργία Βιβλιοθήκης για την ανάδειξη του αρχείου της κοινότητας Ανατολής.
Για τη Δημοτική Ενότητα Παμβώτιδας, ενδεικτικά και πάλι, θα αναφέρουμε την ανέγερση και λειτουργία νέου Δημοτικού Σχολείου στον Κατσικά και νέων νηπιαγωγείων στον Κατσικά και το Κουτσελιό. Για τη Δημοτική Ενότητα Μπιζανίου, μία από τις πολλές αναφορές έχει να κάνει με την ανάδειξη, προβολή και αξιοποίηση των οχυρών του Μπιζανίου και τη διασύνδεσή τους με τους ιστορικούς χώρους Μανωλιάσας - Αγίου Νικολάου - Τσούκας - Δουρούτης. Από το πλήθος των προτάσεων, αναφορικά με τη Δημοτική Ενότητα Περάματος, να αναφέρουμε τη στενή και άμεση συνεργασία με τον σύλλογο Λεμβούχων Νήσου, για να ξεκινήσει η ακτοπλοϊκή γραμμή Γιάννενα-Πέραμα-Νησί, που θα εκτοξεύσει την επισκεψιμότητα στην περιοχή, στο Σπήλαιο Περάματος και τις επιχειρήσεις.
Για τη Δημοτική Ενότητα Νήσου επισημαίνουμε την εξαιρετική και ενδιαφέρουσα πρόταση, για Ενεργειακά αυτόνομο Νησί, σύμφωνα με το πρότυπο της Αστυπάλαιας. Τέλος, αναφορικά με τις Δημοτικές Κοινότητες Σταυράκι - Μάρμαρα - Νεοχωρόπουλο - Εξοχή επισημαίνεται ότι η πολύχρονη υστέρηση που παρατηρείται σε επίπεδο παρεμβάσεων στις παραπάνω Κοινότητες επιβάλλει οι συγκεκριμένες Κοινότητες να στηριχθούν με σοβαρές και σημαντικές παρεμβάσεις, εντασσόμενες σε έναν ανάλογο στρατηγικό σχεδιασμό.
Αφού επισημανθεί και πάλι ότι από ένα πλήθος παρεμβάσεων που προτείνονται για κάθε Δημοτική Ενότητα και κάθε Δημοτική Kοινότητα επελέγησαν κάποιες ελάχιστες, ενδεικτικές και αντιπροσωπευτικές, οφείλει κανείς να τονίσει εκ νέου τη σπουδαιότητα της παρουσίασης και της ανάδειξης όλων αυτών των παρεμβάσεων, τονίζοντας αφενός τη σημασία τους και αφετέρου τον συστηματικό σχεδιασμό τους που οδηγεί σε άμεση υλοποίηση.
* Ο Γεώργιος Δ. Καψάλης είναι Ομότιμος Καθηγητής, πρώην Πρύτανης, Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος Δ.Ε. Ιωαννίνων με την «Ενότητα Πολιτών - Νέα Γιάννενα»
