Προβληματισμοί και οραματισμοί «εις την Ζαγόριον* λακκουβούπολη»… (σχολιάζοντας δημιουργικά την κακομοιρία** μας)

 Αγαπητοί μου συμπολίτες και αναγνώστες του «Πρωινού Λόγου», η γυναίκα μου με απέτρεψε πολλές φορές να μεταφέρω στο χαρτί τούτες τις αμπελοφιλοσοφίες, «τι θες και τα σκαλίζεις» μου λέει (σοφά). Όμως, μετά τη χαλαρή βραδιά με την παρέα των καλών μου φίλων προ ημερών, κάπου στο κέντρο, κοντά στην αναπλασσόμενη αναπλασμένη Πλατεία, όπου η κουβέντα άναψε με συνοδευτικό εξαιρετικό φρέσκο ροζέ κρασί, δεν άντεξα και το έγραψα. Τώρα ποιος θα ασχοληθεί με αυτό, αν δαπανώ χώρο της εφημερίδας χωρίς λόγο και αν σας κλέψω άδικα δέκα λεπτά της ζωής σας να το διαβάσετε, ζητώ προκαταβολικά συγγνώμη. 

Η παρέα λοιπόν ξεκίνησε την κουβέντα με τα της χώρας και της κεντρικής πολιτικής σκηνής, ασχοληθήκαμε λίγο με τους νόμιμους, πλην αμφισβητούμενης ηθικής, άρχοντες, που βρίθουν των αρμών της εξουσίας, έχοντας κατανομή σε όλη την παλέτα των κομματικών χρωμάτων (και των κρατικών χρημάτων…). Μετά όμως δεν αντέξαμε τον πειρασμό να εστιάσουμε στα τοπικά, μετρώντας ο καθένας μας σε πόσες λακκούβες έπεσε μέχρι να φτάσει στο στέκι μας για τη χαλαρή συνάντηση; Εγώ μέτρησα… 137. Μάλιστα υπάρχει και εφαρμογή (novoville) για να φωτογραφίσεις τις λακκούβες και οι αρμόδιοι να τις φτιάξουν ως τη Δευτέρα (ή μια Δευτέρα τέλος πάντων). Ο Δήμος μας «μπήκε» στην εφαρμογή το Φεβρουάριο, άρα όσοι πιστοί φωτογραφίστε και στείλετε προβλήματα, προτείνω όμως στον αγαπητό διευθυντή της εφημερίδας που μας φιλοξενεί, πριν εξαντληθεί ο χώρος αποθήκευσης των κινητών των συμπολιτών, να μας κάνει μια χάρη: να δημοσιεύσει και να στείλει εκ μέρους μας μια αεροφωτογραφία της πόλης, γιατί είναι όλη ένα πρόβλημα! Δυστυχώς! Και για μας και για τα παιδιά μας, αφού η έλλειψη οράματος, προγραμματισμού και επάρκειας των… συναρμοδίων θα τα στερήσει από την αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους σε αυτόν τον ιστορικό και πανέμορφο τόπο. Ο οποίος έχει δυναμική διπλασιασμού ή και τριπλασιασμού του πληθυσμού της μέσα στην επόμενη γενιά, αν… Και εξηγούμαι στη συνέχεια, παραθέτοντας, μερικά παραδείγματα προβληματισμού και οραματισμού, με μόνη ιδιότητα αυτή του κατοίκου της πόλης, από τη μέρα που γεννήθηκα. 

Περί αναπλάσεων 

Ξεκινώ με την ανάπλαση της αναπλασμένης πλατείας. Τι καλά! Γιατί κύριοι αρμόδιοι δεν την αναπλάθατε μια και καλή; Και αφού θέλετε να την αναπλάσετε πάλι, γιατί δεν καταργείτε το κομμάτι της λεωφόρου που χωρίζει το κτίριο της Περιφέρειας από την πλατεία και αυτό της Λέσχης Αξιωματικών από την Όαση (ή ακόμη και το «Διεθνές» από το μικρό πάρκο απέναντι;). Γιατί δεν υπογειοποιείτε τη συμβολή 28ης Οκτωβρίου με 21η Φεβρουαρίου; Που είναι και κατηφόρα κι έτσι εύκολη τεχνικά κατασκευή; Να διπλασιάσετε το χώρο του υπογείου χώρου στάθμευσης και  να εκτρέψετε την κυκλοφορία από την κάτω πλευρά της Πλατείας; Αν μαζί αναπλάσετε και την κάκιστη αισθητικά και αναχρονιστική «Λαϊκή αγορά», αναπλάθοντας τη (αφού σας αρέσουν οι αναπλάσεις, είναι φανερό) σε δυο επίπεδα, με το κάτω ως χώρο στάθμευσης; Γιατί δεν αναπλάθετε και το πάρκο στα Λιθαρίτσια, ενοποιώντας το και με το Αρχαιολογικό Μουσείο, ίσως και εκθέτοντας κάποια εκθέματα που βρίσκονται στα υπόγειά του στους χώρους του πάρκου; 

Θα μπορούσαν μάλιστα να μεταφερθούν όλες τις υπηρεσίες της ευρύτερης περιοχής της πλατείας (Περιφέρειας, Δήμου, Δικαστηρίων και Στρατού) στο Νέο Μητροπολιτικό Διοικητικό Κέντρο Βελισσαρίου (ωραίο ε; ποιόν αιώνα το θέλετε, τον 22ο, ή βιάζομαι;) και τα αντίστοιχα κτίρια να αλλάξουν χρήση (για παράδειγμα τι ωραίο θα ήταν το κτίριο της ηρωϊκής 8ης Μεραρχίας να γίνει Μουσείο του Πολέμου του 1940). Έτσι η Πλατεία μας θα γινόταν ένας χώρος αναφοράς μιας νέας εποχής. Παρεμπιπτόντως, μέχρι να αναπλάσετε το κτίριο-κουφάρι του παλιού Πανεπιστημίου στη Δομπόλεως, σας παρακαλώ, σκεπάστε το με μεγάλα καραβόπανα, ζωγραφισμένα κατά προτίμηση με κάτι όμορφο (π.χ. την όψη που θα έχει αφού αναπλαστεί). 

Εθνικό Στάδιο 

Ζωσιμάδων - Αεροδρόμιο

Σας έχω κι άλλο παράδειγμα ανάπλασης στο κέντρο, με προεκτάσεις όμως: το Εθνικό Στάδιο των Ζωσιμάδων. Προ μηνός στον «Πρωϊνό Λόγο» δημοσιεύτηκε μια ιστορική φωτογραφία από τη θεμελίωσή του το 1936. Τότε φαντάζομαι θα ήταν περιφερειακά τοποθετημένο σε σχέση με το κέντρο της πόλης. Σταδιακά μας έγινε ένα αγκάθι στο λαιμό, ειδικά όσων κινούμαστε γύρω από τους άσχημους τοίχους του, πάνω στα ελεεινά του πεζοδρόμια και ιδιαιτέρως τις μέρες που έχει ποδοσφαιρικό αγώνα. Προτείνω όλοι οι αρμόδιοι μαζί να ονειρευτούν το 2036, στην επέτειο των 100 χρόνων από τη θεμελίωση, να έχει γκρεμιστεί! Στη θέση του να γίνει ένα πάρκο, αστικός πνεύμονας, με Μουσείο του ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ και υπόγειο χώρο στάθμευσης. Και πού να πάει το γήπεδο; Μα στο χώρο του «Βασιλέως Πύρρου»! Τι; Και το αεροδρόμιο;; Το «αεροδρόμιο της ομίχλης» είναι δυστυχώς βαρίδι για τη νέα πόλη! Με τόση ομίχλη και τέτοιες καιρικές συνθήκες, 50 μέρες το χρόνο οι πτήσεις δεν γίνονται με αξιοπιστία, ή απλώς δεν γίνονται. Εν τω μεταξύ, το από «πόρτα σε πόρτα» οδικό ταξίδι στην Αθήνα διαρκεί πια 4 ώρες. Πόσο νομίζετε πως χρειάζεστε αεροπορικώς; Κρατάμε ένα αεροδρόμιο που μετακινεί στην ιδανικότερη των περιπτώσεων 150 ανθρώπους την ημέρα (όσους τρία λεωφορεία!!). Και ας μη γελιόμαστε, σοβαρό διεθνές αεροδρόμιο δεν θα γίνει ποτέ! Γιατί λέτε δεν το ήθελε η Fraport; Εξάλλου η περιοχή μας έχει αξιόπιστο και αξιοπρεπέστατο πια, διεθνές αεροδρόμιο, αυτό του Ακτίου! Παντός καιρού, διεθνές κι εξωστρεφές. Έχει ήδη ξεπεράσει την υποστήριξη 100 πτήσεων μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο (κάπου δέκα χιλιάδων ανθρώπων ημερησίως!). Αεροδρόμιο διεθνές λοιπόν έχουμε, δρόμο πρόσβασης δεν έχουμε, ή μάλλον έχουμε τον μισό, αν είχε γίνει ο κλειστός αυτοκινητόδρομος Φιλιππιάδας - Ακτίου (η κάθετη οδός Πρέβεζα-Ιονία δηλαδή), θα είχαμε έτοιμη την πύλη μας προς όλη την Ευρώπη και τον κόσμο, 45 λεπτά μακριά από το κέντρο των Ιωαννίνων. Και με μια υπερταχεία αμαξοστοιχία, σε 30 λεπτά (τον 23ο αιώνα ίσως….). Εξάλλου τι να το κάνουμε το αεροδρόμιο αν έχουμε υδατοδρόμιο; Στο «πι και φι» σύνδεση με Αθήνα, Βόλο, Καβάλα, Επτάνησα, Τίρανα (Δυρράχιο), Ντουμπρόβνικ, Μπρίντεζι και όπου αλλού. Γρήγορα, οικονομικά και με ασφάλεια, από το πρότυπο υδατοδρόμιο της Παμβώτιδας. Και τι θα γινόταν τόσος χώρος στο «Βασιλεύς Πύρρος»; Ένα πρότυπο συγκρότημα αθλητικών, συνεδριακών, πολιτιστικών και εκθεσιακών εγκαταστάσεων: ανοικτό στάδιο 30.000 θεατών, κλειστό 10.000 θεατών, συνεδριακό κέντρο 5.000 συνέδρων, κλειστοί και ανοικτοί εκθεσιακοί χώροι, ανοικτό θέατρο, μέγαρο μουσικής, προπονητικά κέντρα, πολυκαταστήματα και ξενοδοχεία. Όλα αυτά με τεράστιο αποτύπωμα ανάπτυξης της περιοχής και με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. 

Κι ύστερα ξύπνησα! Σε μια πόλη που δεν μπορεί να χωροθετήσει το σταθμό των «υπεραστικών» λεωφορείων στις εισόδους της πόλης: στο νοτιότερο άκρο οι είσοδοι, στο διαμετρικά αντίθετο, το βορειότερο, άκρο ο σταθμός! Φτάνεις στα Γιάννενα, τα βλέπεις, αλλά χρειάζονται ακόμη 30-40 λεπτά για να καταλήξεις στον τερματικό σταθμό! Μήπως στο Πανηπειρωτικό Στάδιο χωρά κι ένας σταθμός; Μήπως; Αλλά εδώ δεν μπορούμε να απαλλάξουμε την πόλη από το κουφάρι του παλιού σταθμού των ΚΤΕΛ, στην οδό Ζωσιμάδων, η στέγη του οποίου είναι φτιαγμένη από πλάκες αμιάντου! Στο κέντρο της πόλης! Ξύπνησα σε μια πόλη που πανηγυρίζει για τους κυκλικούς κόμβους που κακοφτιάχνονται με δέκα χρόνια καθυστέρηση σε σχέση με άλλες πόλεις της χώρας. Ξύπνησα στο απέραντο εργοτάξιο της «Νιάρχου»… Σε άλλες χώρες, σε ανάλογα έργα στήνονται εργοτάξια που δουλεύουν σε 24ωρη βάση. Σε άλλους τόπους βλέπεις μια πινακίδα που γράφει κάτι τέλος πάντων, π.χ. «η ταλαιπωρία είναι πρόσκαιρη, το έργο θα μείνει για πάντα» και πρωτίστως αναγράφει την ημερομηνία παράδοσης του έργου. Πώς; ημερομηνία παράδοσης του έργου;; Μα αυτό σημαίνει σεβασμό στους πολίτες. Σε άλλους τόπους… 

Ποδηλατόδρομοι…

Μια και γράφω για τη «Νιάρχου», θα ολοκληρώσω τη γκρίνια μου με το θέμα των ποδηλατοδρόμων. Τι κρίμα να μην έχουμε ποδηλατοδρόμους λειτουργικούς. Λειτουργικούς θα πει να μπορεί να πάει κάποιος από το σημείο Α στο σημείο Β, χωρίς να χρειαστεί να κουβαλήσει το ποδήλατο «στον πλάτη του» ως το σημείο Α. Ας κάνουμε μια αρχή: σημείο Α το Πανεπιστήμιο και σημείο Β η αναπλασμένη Πλατεία, δηλαδή σύνδεση της Πανεπιστημιούπολης με το Κέντρο, με έναν κλειστό, φωτιζόμενο όλη τη νύκτα (με τα νέα φώτα που θα μας αλλάξουν κάποτε στην πόλη – αλήθεια, γιατί δεν μας άλλαξαν ακόμα τα φώτα;) ασφαλή ποδηλατόδρομο. Δυνητικά 25.000 φοιτητές μας και αρκετές εκατοντάδες εργαζόμενοι θα μπορούσαν (θα έπρεπε) να μετακινούνται σε αυτόν, κάνοντας καλό στην υγεία τους και το περιβάλλον. Εδώ θα σας πω κάτι που μου είπε ένας αρμόδιος, στην αφελή μου ερώτηση «γιατί δεν φτιάχνουμε ποδηλατοδρόμους»: επειδή (λέει) οι πιο πολλοί δρόμοι μέσα στην πόλη είναι «ήπιας κυκλοφορίας», με όριο ταχύτητας τα 30 χιλιόμετρα και εξ΄ ορισμού και για χρήση των ποδηλάτων! Αφού λοιπόν μπορούμε να τους χρησιμοποιήσουμε και ως ποδηλατοδρόμους, γιατί να κάνουμε άλλους; Τόσο γελοίο! Μόνο σας παρακαλώ χρησιμοποιήστε ποδήλατα βουνού, προσέχοντας και τις λακκούβες! Σκεφτείτε τώρα ένα δίκτυο ασφαλών και λειτουργικών ποδηλατοδρόμων (και πεζοδρόμων για τους δρομείς) που θα συνδέουν Πανεπιστημιούπολη Α, Πανεπιστημιούπολη Β, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, Τεχνολογικό Πάρκο, Πανηπειρωτικό σταθμό λεωφορείων, Μητροπολιτικό διοικητικό κέντρο Βελισσαρίου, Γιαννιώτικο Σαλόνι, Κέντρο πόλης, Κάστρο, Πολυδύναμο Κέντρο «Βασιλεύς Πύρρος» και βέβαια τον ολοκληρωμένο παραλίμνιο «γύρο της λίμνης». Αν κοιμόμουν λίγο παραπάνω θα σας έλεγα κι άλλα οράματα, μεταξύ κι αυτών ένα όνειρο δημιουργίας τελεφερίκ με διαδρομή από Λιθαρίτσια στο Κάστρο, από εκεί στο Νησί, την Ντραμπάτοβα και κατάληξη στο Μουσείο Ολοκαυτώματος στους Λυγγιάδες.

 Ξύπνησα όμως πριν ονειρευτώ κι άλλα. Σας αφήνω λοιπόν… Ας κοιμηθούμε όλοι μαζί! Κι ας αφήσουμε τους άρχοντές μας, γεμάτους οράματα, νιότη και ενθουσιασμό, να ορίζουν τις τύχες μας. Αν και πόσο καλά θα ήταν να ξυπνήσουμε σε μια πόλη, «πρώτη στ’ άρματα, τα γρόσια και τα γράμματα», με τα επιβλητικά χιονισμένα βουνά να καθρεφτίζονται στην λίμνη, να ξυπνήσουμε σε μια περιοχή με τη Δωδώνη και τη Βάλια Κάλντα, τον Αώο, τον Άραχθο και τον Αχέροντα, τα Τζουμέρκα και τα Ζαγόρια, τα Σύβοτα και τη Νικόπολη, όλα απλωμένα γενναιόδωρα στα πόδια μας, να είναι όμως λίγο πιο ανεπτυγμένη, πιο πολιτισμένη και πιο προοδευμένη. Τι καλά που θα ήταν…

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. 

*Ζαγόριος: ο/η πίσω από τα βουνά (μεταφορικά, πίσω από τον κόσμο, κατά τον γράφοντα η πρωτεύουσα της Ηπείρου). 

**Κακομοιρία: η κακή μοίρα.