«Οι Ευεργέτες και το χρέος μας»…

Με πρωτοσέλιδο άρθρο του σε τούτη την εφημερίδα ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Χρήστος Μασσαλάς επισημαίνει το χρέος της πόλης των Ιωαννίνων -της πόλης των Ευεργετών- με ευθύνη της Περιφέρειας, του Δήμου και του Ριζαρείου Ιδρύματος να στήσουν σε περίοπτη θέση της πόλης το Μνημείο των Ευεργετών μας.
Πρόκειται για ένα χρέος ανεκπλήρωτο που ξεκινάει, όχι μόνο για μας τους Ηπειρώτες αλλά για όλους τους Έλληνες, από το έτος 1842, έτος θανάτου του τελευταίου Ζωσιμά, τουΝικόλαου. Μόλις έγινε γνωστός ο θάνατός του, συνήλθαν στην Αθήνα οι «λογάδες» του Έθνους με πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, γνωστού λογίου και εκπροσώπου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και εξέδωσαν ένα ιστορικό ψήφισμα με το οποίο εξυμνούν τους Ζωσιμάδες και το έργο τους και καταλήγοντας αποφαίνονται ότι:
«Τούτων δε γενομένων σκέψασθαι και περί ανεγέρσεως Μνημείου αξίου της Ζωσιμάδων αρετής, ής επιδεικνύμενοι διετέλεσαν, όπως άπασι κατάδηλον γένηται, ότι το τιμάν τους αγαθούς πάτριον τη Ελλάδι». 
Κανένας όμως, ούτε στην Αθήνα, ούτε στα Γιάννινα δεν συγκινήθηκε, επί δεκαετίες ολόκληρες. Και σαν να μην έφτανε αυτού του είδους η αγνωμοσύνη, ήρθε στη συνέχεια το επίσημο Κράτος, από το 1926, με τη δικτατορία του Παγκάλου και μέχρι σήμερα με την «Κοινοβουλευτική Δημοκρατία», όπως την αποκαλούν, με τη γνωστή του αναλγησία για τέτοια σοβαρά θέματα και όχι μόνο δεν σκέφτηκε να ανεγείρει το προταθέν από τους «λογάδες» του Έθνους Μνημείον, αλλά δε σεβάστηκε και δε σέβεται, ακόμα και σήμερα, την ιερή βούλησή τους, που είναι ξεκάθαρα διατυπωμένη στη διαθήκη τους, με αποτέλεσμα να αφήσει σε άσχετους ανθρώπους τη διοίκηση και τη διαχείριση του Κληροδοτήματός τους, το οποίο όχι μόνο οδήγησαν σε χρεοκοπία αλλά το φόρτωσαν και με ένα υπέρογκο χρέος, το οποίο δεν είναι σίγουρο, γιατί κανένας δεν ενδιαφέρθηκε, πώς θα το ξεχρεώσει.
Αυτά έχοντας υπόψη μια ομάδα πολιτών αρχίσαμε ένα αγώνα για να γίνει σεβαστή η βούλησή τους και να σωθεί το Κληροδότημά τους. Αγώνας όμως «εις ώτα μη ακουόντων». 
Παράλληλα, ο Σύνδεσμος Αποφοίτων της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων «ΟΙ ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ» ενδιαφέρθηκε από το 1996 για να ανεγερθεί στην πόλη μας Μνημείο Ηπειρωτών Εθνικών Ευεργετών και Δασκάλων του Γένους και απηύθυνε σχετικό γραπτό αίτημα στο Δήμο Ιωαννιτών. Παρθηκε μάλιστα η υπ’αριθ.578/1996 Ομόφωνη Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με την οποία συγκροτήθηκε διαπαραταξιακή επιτροπή για την ανέγερση του Μνημείου. Από τότε όμως ούτε η επιτροπή αυτή συνήλθε ποτέ, ούτε το Μνημείο ανεγέρθηκε. Το έτος 2001 ο Σύνδεσμος επανήλθε με το υπ’αριθ.137/29-5-2001 έγγραφό του προς το Δήμο Ιωαννιτών για το ίδιο θέμα. Ούτε φωνή όμως από το Δήμο ούτε ακρόαση.
Με την ανάληψη της διοίκησης του Δήμου από τη σημερινή Δημοτική Αρχή, ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής απηύθυνε προς το Δήμαρχο Ιωαννίνων νέο έγγραφο (υπ’αριθ.22/5–11-2019), με όλη τη σχετική αλληλογραφία, και επανέλαβε το αίτημα για την ανέγερση του Μνημείου. Σε ερώτηση προς τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου δόθηκε η απάντηση ότι θα συγκροτηθεί σχετική επιτροπή. Περιμένουμε, αρκεί όμως να μην έχει την τύχη της προηγούμενης.
Αν αυτό κάποτε γίνει, όπως το ζητάει και ο κ. Μασσαλάς, τότε θα εκπληρωθεί ένα μόνο μέρος του χρέους μας για τους Ευεργέτες μας. Απομένει ακόμα, να ολοκληρωθεί αυτό το ανεκπλήρωτο χρέος: Μετην ίδρυση στην Ήπειρο Μουσείου Ηπειρωτών Εθνικών Ευεργετών και Δασκάλων του Γένους και προπαντός, με την κατάργηση του αντισυνταγματικού καθεστώτος της διοίκησης και διαχείρισης των Κληροδοτημάτων που διαχειρίζεται ακόμα η Μητρόπολη, 107 χρόνια μετά την απαλλαγή της πόλης από τον τουρκικό ζυγό, με καθεστώς χειρότερο και από αυτό της τουρκοκρατίας (το λόγο έχουν οι Βουλευτές των Ιωαννίνων που πρέπει να πάρουν τη σχετική πρωτοβουλία), καθώς επίσης και με την έναρξη των διαδικασιών που απαιτούνται ώστε άμεσα, σύμφωνα με πέντε νόμους της Κοινοβουλευτικής μας Δημοκρατίας, να περιέλθουν οι Σχολικές Περιουσίες της πόλης που προέρχονται από Κληροδοτήματα στο Δήμο Ιωαννιτών, στον οποίο δικαιωματικά ανήκουν, όπως άλλωστε συμβαίνει σε ολόκληρη την υπόλοιπη Ελλάδα. Το λόγο για μια τέτοια ενέργεια έχει το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης στο σύνολό του, γιατί το θέμα είναι νομοθετικά λυμένο και γι’ αυτό είναι πλήρως ενημερωμένο.
Θα μπορέσουμε επιτέλους ως στοιχειωδώς ευνομούμενη χώρα να εκπληρώσουμε αυτό το βασικό μας χρέος προς τους Ευεργέτες μας και προς την πόλη με τις πλούσιες δημοκρατικές παραδόσεις των κατοίκων της; Ιδού η απορία. Αν όμως αυτό δε γίνει θα πρόκειται για καθαρή αχαριστία -όχι για απλή αγνωμοσύνη- που θα επικρέμαται, ως Δαμόκλειος σπάθη, η παρακαταθήκη που αναδύεται από την «Κύρου Παιδεία» του Ξενοφώντα, με τη φράση: «Τη γαρ αχαριστία έπεσαι η αναισχυντία».

ΣΠΥΡΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ