Μαθαίνοντας από τα λάθη...

Σε μια δημοκρατική κοινωνία η αλήθεια συνιστά προτεραιότητα και η αναζήτησή της οφείλει να βασίζεται στις αρχές: α) του ενδεχομένου σφάλματος, β) του έλλογου διαλόγου και γ) της διανοητικής εντιμότητας.
Το παλιό ιδανικό ήταν η κατοχή της αλήθειας και η εξασφάλιση της βεβαιότητας, ενώ η παλιά επιταγή για τον «ειδικό»... η αυθεντία! Το γεγονός αυτό δεν έδινε χώρο στην ανεκτικότητα και οδήγησε, για χάρη της αυθεντίας, στη συγκάλυψη λαθών που είχαν σημαντικό ρόλο στην πορεία των κοινωνιών.
Όπως είναι γνωστό, η γνώση ανανεώνεται και διευρύνεται  πέρα από τις δυνατότητες κατοχής της από ένα άτομο. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει καμία αυθεντία. Λάθη γίνονται συνεχώς και από όλους τους επιστήμονες... και λάθη κρύβονται και στις πιο ανθεκτικές σε ελέγχους θεωρίες. Το γεγονός αυτό καθιστά αναγκαιότητα τόσο την κριτική όσο και την αυτοκριτική. 
Σε μια δημοκρατική κοινωνία πρέπει να διαχυθεί κουλτούρα μάθησης από τα λάθη όλων των μορφών εξουσίας και των «ειδικών». Η συγκάλυψη των λαθών είναι το μέγιστο διανοητικό αμάρτημα. 
Τι ορίζεται ως καθολικά αποδεκτό λάθος;
Για να χαρακτηριστεί κάτι ως λάθος πρέπει ο χαρακτηρισμός του να βασιστεί σε μια καθολικής αποδοχής αποδεικτική διαδικασία. Στο σημείο αυτό οφείλουμε να τονίσουμε ότι ο χαρακτηρισμός  μιας πολιτικής επιλογής εξαρτάται από πολλούς απρόβλεπτους παράγοντες, για το σκοπό αυτό  ίσως χρειαστεί για τον χαρακτηρισμό της κάποιος ιστορικός χρόνος.
Η σύγχρονη δημοκρατία βασίζεται στην κοινή γνώμη. Για το σκοπό αυτό απαιτούνται αξιόπιστη ενημέρωση και παραδειγματικές στάσεις και συμπεριφορές.  Αυτός είναι ο κυρίαρχος ρόλος των ειδικών και ιδιαίτερα των διανοουμένων. Κατά τον Κ. Καστοριάδη: η διαύγαση και η κριτική αποτελούν καθήκον τους...

* * *
Συμπέρασμα: Για την αξιόπιστη λειτουργία της δημοκρατίας οφείλουν: α) τα πολιτικά κόμματα να συμβάλουν στην τόνωση της κριτικής σκέψης, στην αντικειμενική ενημέρωση και στην ελεύθερη συμμετοχή των πολιτών στα δρώμενα του κοινωνικού συνόλου και β) οι διανοούμενοι να ενημερώνουν με σαφήνεια τους πολίτες και να δηλώνουν με θάρρος δημόσια τη γνώμη τους για τις στάσεις και συμπεριφορές όλων των μορφών εξουσίας, με σκοπό την αναζήτηση της αλήθειας, παρέχοντας ταυτόχρονα πρότυπα  για να ταυτιστεί η νεολαία μας.
(Ε-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.)