Η Κοινωνία των πολιτών…

- Γράφει ο  ΣΠΥΡΟΣ  ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ,Φιλόλογος - Συγγραφέας

Θλίψη και απογοήτευση διακατέχει, εδώ και αρκετά χρόνια, τους Έλληνες με την τραγική κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της Πολιτικής. Σ’ αυτό το χώρο βιώνουμε μια βαθιά και πολύπλευρη κρίση. Αργήσαμε να καταλάβουμε, ή κάναμε πως δεν καταλαβαίναμε πολλοί, πως η κρίση που μαστίζει, εδώ και καιρό, την πατρίδα μας είναι κατά βάση κρίση πολιτική. «Η φωνή των πλησιαζόντων γεγονότων» ήταν ηχηρή, αλλά εμείς δεν θέλαμε να την ακούσουμε. Οι σχέσεις μας με το εκάστοτε πελατειακό - κομματικό Κράτος ήταν τόσο ισχυρές, ώστε δεν μπορούσαμε ή δεν θέλαμε να συνειδητοποιήσουμε πως τα πολιτικά κόμματα «εκποιούσαν -κατά τον Παναγιώτη Κονδύλη- τον κρατικό μηχανισμό και το Κράτος γενικότερα», προκειμένου να ικανοποιήσουν τις κάθε είδους απαιτήσεις των ψηφοφόρων τους.
Έτσι φτάσαμε στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, βρεθήκαμε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και κατ’ επέκταση στη σημερινή κατάσταση. Το πολιτικό μας σύστημα, παλιό και νέο, είναι πλήρως εξαχρειωμένο. Ό,τι δεν μπόρεσε ή δεν πρόλαβε να ξεπουλήσει το παλιό, ήρθε και το ξεπουλάει το νέο… Θα χρειαστούν πολλές δεκαετίες για να συνέλθουμε, αν βέβαια μπορέσουμε να συνέλθουμε. Αν μάλιστα εξακολουθήσουμε να πορευόμαστε, όπως πορευόμαστε, δεν υπάρχει καμιά ελπίδα να βγούμε, παρά τα όσα -ένθεν κακείθεν- μας υπόσχονται, από το τραγικό αδιέξοδο.
Ας το πάρουμε απόφαση. Το πολιτικό σύστημα της χώρας μας είναι αυτό που είναι. Το διαπιστώνουμε καθημερινά. Το μόνο που το ενδιαφέρει είναι η εξουσία, αυτή «η Κίρκη» της μυθολογίας μας που κατά την παράδοση μετέτρεπε τους ανθρώπους που σαγηνεύονταν από τα κάλλη της σε ζώα. Οι πολιτικοί μας είναι αυτοί που είναι, «σαρξ εκ της σαρκός μας, και οστούν εκ των οστών μας» -κατά το Γεώργιο Σκληρό, τον πρωτοπόρο αυτό Έλληνα σοσιαλιστή- ο οποίος, πριν από εκατόν χρόνια μας προειδοποίησε:
«Αφού λοιπόν είναι
γνήσια τέκνα σου και οι
καλύτεροι αντιπρόσωποι
του πολιτισμού και
των φυλετικών ιδιοτήτων σου,
τότε τι φωνάζεις
εναντίον τους και όχι
εναντίον του εαυτού σου;»
Σαφέστατο το μήνυμα: Αν θέλουμε κάτι να αλλάξει στη χώρα μας, το ξεκίνημα πρέπει να γίνει από τον εαυτό μας. Για να αλλάξουν οι πολιτικοί μας, πρέπει πρώτα να αλλάξουμε εμείς. Και τι πρέπει να κάνουμε; Αυτό είναι εύκολο να το μάθουμε, οπωσδήποτε όμως κάπως δύσκολο να το εφαρμόσουμε. Το τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε, μας το είπε ένας άνθρωπος βαθιά επηρεασμένος από τις ιδέες του Διαφωτισμού, ο Μοντεσκιέ και μας το επανέλαβε πριν από κάμποσα χρόνια ο Θανάσης Κανελλόπουλος: Αν θέλουμε να υποχρεώσουμε τους πολιτικούς μας να αλλάξουν προς το καλύτερο, γιατί η εξουσία τους αλλάζει προς το χειρότερο, πρέπει, με κάθε τρόπο, δίπλα στην Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, να δημιουργήσουμε την Κοινωνική Δημοκρατία, δηλαδή ένα ενδιάμεσο κοινωνικό στρώμα -τη λεγόμενη Κοινωνία των Πολιτών- που θα έχει κάθε φορά τη δυνατότητα να αντιστέκεται στον κρατικό δεσποτισμό.
Μιλάμε για κοινωνικά στρώματα με υψηλό αίσθημα ευθύνης, που έχουν σαφή γνώση των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων που απορρέουν από το Σύνταγμα και τους νόμους που συμφωνούν με αυτό. Κοινωνικά Στρώματα μακριά: από τον κρατικοδίαιτο και ελεγχόμενο συνδικαλισμό, μακριά από θεσμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αποτελούν πειθήνια όργανα της κεντρικής κομματικής εξουσίας ή των οργανωμένων τοπικών συμφερόντων, μακριά από καθετί που θα παρακωλύει ενέργειες οι οποίες θα αποβλέπουν στο να απαιτούν οι πολίτες και να αγωνίζονται να υπάρχει από όλους -επί ίσοις όροις- ο σεβασμός στους Κανόνες του Δικαίου, όπως ακριβώς ορίζει το άρθρο 120 του Συντάγματος. Στα πλαίσια αυτά κινήθηκε -και κινείται- η Επιτροπή Αγώνα για τα Ηπειρωτικά Κληροδοτήματα, επί δύο ολόκληρες δεκαετίες, ενάντια στην κρατική αναισθησία και τα αυταπόδεικτα δίκτυα διαπλοκής μεταξύ της κοσμικής και εκκλησιαστικής ηγεσίας του τόπου, που καταστρατηγεί τη συνταγματική τάξη και νομιμότητα, ενώ ταυτόχρονα ευτελίζει την πολιτική, κοινωνική και ηθική ζωή της πατρίδας μας.
Με απλά λόγια, μια συνειδητοποιημένη Κοινωνία των Πολιτών, που θα απαιτεί από την αναίσθητη, συχνά κρατική εξουσία, μέσα στην Κοινωνία, το Κοινό Περί Δικαίου Αίσθημα να συμπίπτει με το Κράτος Δικαίου. Άλλη λύση για να γίνουμε ένα ευνομούμενο Κράτος δεν υπάρχει. Απλά και μόνο «δειλοί, μοιραίοι και άβουλοι αντάμα» θα συνεργούμε στην εναλλαγή των πολιτικών κομμάτων στην εξουσία, με την ψευδαίσθηση ότι οι επόμενοι θα είναι ως προς τον αυταρχισμό και την ασυδοσία καλύτεροι των προηγούμενων, ενώ στην πραγματικότητα θα επιβεβαιώνεται ο Γιάννης Ρίτσος που διακήρυξε ότι: «Κάθε απελευθέρωση είναι μια νέα υποδούλωση».