Εμείς λησμονούμε και χαρίζουμε τα ονόματα!

-  Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΠΑΣ*

 Ρωτάνε τα παιδιά μου γιατί μαζεύτηκε όλος αυτός ο κόσμος στην Θεσσαλονίκη. Στα 14 και στα 9, την διένεξη με τα Σκόπια δεν την έχουν γνωρίσει, είναι και η ιστορία που τους προσφέρουν τα σχολικά εγχειρίδια λειψή και απογυμνωμένη...
Απορούν τα παιδιά για τους πολιτικούς: ακροβατούντες εκπρόσωποι του λαού, πασαρέλα σε καλλιστεία πατριωτισμού. Και ρωτάνε "δεν μου λες πατέρα, δηλαδή όλοι αυτοί οι μαχητικοί τύποι, άμα τους πει ο αρχηγός τους να ψηφίσουν υπέρ αυτών των σύνθετων ονομασιών, τι θα κάνουν;". Και πώς να απαντήσεις στα παιδιά ότι για κάποιους η Μακεδονία είναι μόνο ελληνική, αρκεί να μην απειλείται από αυτό το αξίωμα η βουλευτική τους έδρα.
Εντυπωσιάστηκαν που είδαν ολόκληρο στρατηγό στην εξέδρα, σου λέει εδώ μιλάνε οι μπαρουτοκαπνισμένοι. Αλλά απορήσε ο γιος: "Γιατί πατέρα αυτός ο στρατηγός συμπεριφέρεται και μιλάει όπως εκείνος ο αρχηγός των χουλιγκάνων μια φορά που είχαμε πάει γήπεδο ΠΑΣ Γιάννενα-Άρης και φύγαμε στο ημίχρονο από τα επεισόδια; Μήπως τελικά διαδηλώνουν για να πάρει ο ΠΑΟΚ πρωτάθλημα πατέρα;".
Απορούν τα παιδιά: είχαν δει τις προάλλες και τον προκαθήμενο, να συναντά τον Αλέξη και να γίνεται χαλί να τον πατήσει, "δεν είχαν έρθει  μαζί και στα Γιάννενα, πατέρα;". Αλλά βλέπουν και από την άλλη πολεμοχαρείς ιερωμένους, έτοιμους να εξαπολύσουν αφορισμούς και κατάρες κατά πάντων (πλην εαυτών...) και τους φαίνεται αταίριαστο.
Παραξενεύονται όμως τα παιδιά και με το μένος κάποιων που δεν ήταν παρόντες: "Δηλαδή πατέρα, όλοι αυτοί που μαζεύτηκαν εκεί, ήταν ακροδεξιοί φασίστες εθνικιστές μισαλλόδοξοι σκοταδιστές; Πολλοί δεν ήταν;" Και κάπου άκουσαν τα παιδιά και την άποψη του Πολάκη (εκτίθενται κάποιες φορές τα παιδιά στην σκληρή, πρόστυχη πραγματικότητα που τα περιβάλλει...) για χουντικούς και απόρησαν: "Μα αυτός πατέρα δεν βράβευε κάποτε τον στρατηγό που τώρα βρίζει;". Και καθώς άλλαξαν τα κανάλια της τηλεόρασης τα παιδιά, πουθενά δεν είδαν πλάνα ζωντανά από το συλλαλητήριο, "είναι η Κούβα πιο κοντά πατέρα; Θυμάμαι που μας δείχνανε ώρες εκείνη την πλατεία στην Αβάνα".
Και μετά ζήτησαν να μάθουν ιστορίες από το παρελθόν: Και με κοιτούσαν με απορημένο βλέμμα όταν τους έλεγα ότι κάποιοι, κάποτε, πρόγονοι των σημερινών κυβερνώντων, ήθελαν σώνει και καλά να αποκόψουν την Μακεδονία από την Ελλάδα, να κάνουν ομοσπονδιακές ασκήσεις όπως τους είχε διατάξει ο Πατερούλης από την Μόσχα.
Και μετά ξαναγυρίσαμε στο σήμερα, γιατί τα παιδιά διόλου δεν καταλάβαιναν όσους έβριζαν τους παρόντες στο συλλαλητήριο, όμως από την άλλη διόλου δεν καταλάβαιναν και γιατί έγινε το συλλαλητήριο. Και απορήσαν τα παιδιά γιατί άκουσαν πως χιλιάδες Έλληνες περνάνε τα σύνορα και πάνε στους γείτονες, έχει καζίνο, έχει Έλληνες καλλιτέχνες να εμφανίζονται, και έχει και φτηνά σούπερ-μάρκετ. "Τέλειωσε άραγε νωρίς η διαδήλωση πατέρα; Πρόλαβαν ανοιχτά τα μαγαζία στην Γευγελή και το Μοναστήρι;".
Τους είπα τότε πως, ναι, το συλλαλητήριο είχε όλα αυτά, αλλά είχε και χιλιάδες απλούς ανθρώπους, που μεγάλωσαν και πόνεσαν αυτόν τον τόπο. Σεβάσμιους παππούδες που επιμένουν ακόμη να μαθαίνουν στα εγγόνια τους τα ονόματα του Μεγαλέξανδρου και του Παύλου Μελά, και του Σαράντου από τα Φιλιατρά. Είχε ανθρώπους που μιλά ακόμη το "Σε γνωρίζω από την κόψη" σ'εκείνο το ιδιαίτερο κομμάτι της καρδιάς. Είχε όλους αυτούς που πασχίζουν να μεγαλώνουν επόμενες γενιές με αρχές και γνώση της ιστορίας, και που ένιωθαν άβολα στο συλλαλητήριο δίπλα σε κραυγάζοντες πανηγυριώτες, αλλά θα ένιωθαν πιο άβολα αν έλειπαν από εκεί, αν παραχωρούσαν την φωνή όλου αυτού του πλήθους σε όσους θέλουν να την σφετεριστούν. Και τους είπα πως δεν ξέρω ποιοι από τους παρόντες ήταν περισσότεροι, αυτοί που κραύγαζαν ή αυτοί που αφουγκράζονταν την λαλιά του ίδιου του τόπου...
"Και τώρα που φωνάξαμε πατέρα;", με ρώτησαν τα παιδιά. "Νιώθουμε απλά καλύτερα; Αυτο-ψυχαναλυόμαστε; Δεν διαδηλώναμε και τότε παλιά, περισσότεροι; Και τότε, πριν 25 χρόνια, γιατί δεν τους προσφέραμε χείρα φιλίας; Ήταν τόσο δυνατοί αυτοί πατέρα;". Και πώς να πεις στα παιδιά ότι κάτι δυστυχισμένοι που μόλις απελευθερώθηκαν από τον σοσιαλισμό ήταν, ταλαίπωροι, που θα γινόταν εύκολα ευγνώμονες συνεργάτες μας, αλλά εμείς οι φοβικοί τους κάναμε εχθρούς μας. Πώς να εξηγήσεις στα παιδιά ότι πάντα ανακαλύπταμε εχθρούς που μας επιβουλεύονται, κι αν δεν υπήρχαν, τους φτιάχναμε, και δεν κοιτάζαμε ποτέ τον εχθρό στον καθρέφτη... Και απορήσαν ξανά τα παιδιά "και τότε, μήπως έπρεπε να κάνουμε πόλεμο;" Αλλά ευτυχώς ο 3ος Βαλκανικος Πόλεμος έγινε ερήμην μας.
Και ρωτήσαν ύστερα τα παιδιά: "τι είναι τελικά η ιστορία μας;" Και πώς να τους πεις ότι είναι κάτι που χάνεται, κάτι που δεν είναι της μόδας να μελετάς. Πώς να τους πεις ότι δεν είναι παγκοσμιοποιημένο να θυμάσαι, δεν είναι η σημαία και ο ύμνος σύμβολα πια, είναι μόνο σκόρπιες  λέξεις προς καπηλεία. Και πως αυτά που μένουν ιερά, πρέπει να τα κρατάμε κρυφά πια, για να μην πέσει πάνω τους όλη η σκουριά της εποχής, του σήμερα.
Πώς να τους πεις ότι τα ονόματα δεν τα κλέβουν οι ξένοι, εμείς τα λησμονούμε και τα χαρίζουμε, κάθε μέρα που απαξιώνουμε την γνώση, τις ιστορίες, και τις μνήμες.

* Ο Γιώργος Παππάς είναι Παθολόγος, πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, που έχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών. Οι θέσεις που εκφράζονται δεν απηχούν απαραίτητα τον εν λόγω πολιτικό φορέα.