Έθνος και Εθνικισμός…

Με αφορμή το θέμα των Σκοπίων και των παράλογων αξιώσεων που εγείρει το μικρό αυτό κρατίδιο έναντι της Ελλάδας σχετικά με το όνομα της Μακεδονίας και των άλλων αλυτρωτικών του βλέψεων, έγραψα αυτό το κείμενο προβαίνοντας σε ένα διαχωρισμό μεταξύ των εννοιών του εθνισμού και του εθνικισμού. Και αυτό γιατί η αλήθεια είναι πως στη χώρα μας οι Έλληνες πλέον διστάζουν να εκδηλώσουν τα πατριωτικά τους συναισθήματα, φοβούμενοι μήπως κατηγορηθούν ή στιγματιστούν για εθνικισμό.
Ο εθνισμός και ο πατριωτισμός είναι έννοιες συνώνυμες και υποδηλώνουν την πεποίθηση ότι κάποιος ανήκει σε ένα έθνος που το αγαπά και το υποστηρίζει.
Έτσι, λοιπόν, όταν ο πολίτης αποκτά εθνική δημοκρατική συνείδηση, δεν ενδιαφέρεται μόνο για το δικό του καλό, αλλά και για το συμφέρον της πατρίδας του. Για αυτό και θα συμβάλει τα μέγιστα στην παραγωγή, ώστε τα προϊόντα της χώρας του να αναβαθμιστούν ποιοτικά και ποσοτικά, να γίνουν ανταγωνιστικά και εφάμιλλα με τα προϊόντα άλλων χωρών. Εξάλλου, η ξενομανία ως φαινόμενο περιορίζεται σημαντικά, οι εισαγωγές ελαττώνονται και οι εξαγωγές τονώνονται. Οπότε, η οικονομία με αυτές τις μεθοδεύσεις ανθεί και το εθνικό εισόδημα αυξάνεται.
Βέβαια, για την ανάπτυξη του πατριωτισμού ευθύνεται και η πολιτική ηγεσία η οποία σε συνεργασία με όλα τα κόμματα οφείλει να κατασταλάξει στη χάραξη μιας ενιαίας εξωτερικής πολιτικής, με στόχο την προώθηση των συμφερόντων του κράτους. Οι εθνικοί κίνδυνοι δεν πρέπει να αποτελέσουν αφορμή για εσωτερικές αντιπαλότητες, οι οποίες σπέρνουν τη σύγχυση, τη διχογνωμία και τη διχόνοια στο λαό. Οι πολιτικοί ηγέτες έχουν χρέος να ενδιαφέρονται πρώτα για το εθνικό συμφέρον και κατόπιν για οποιοδήποτε κομματικό ή προσωπικό.
Η χώρα μας έχει το δικό της πολιτισμό, τη δική της θέση στη διεθνή κοινότητα και τη δική της συμβολή στην εξέλιξη του πολιτισμού της ανθρωπότητας. Ο σεβασμός, λοιπόν, της ιδιαιτερότητάς της και του δικαιώματός της για αυτόνομη κρατική υπόσταση στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι θεμελιώδης πολιτική αρχή και απαραίτητη προϋπόθεση για την ειρηνική συνύπαρξη και τη συνεργασία των λαών.
Το παράδοξο είναι ότι ο εθνικισμός, η επίδειξη δηλαδή πατριωτισμού με αμετροέπεια και ακρότητες και μάλιστα με περιφρόνηση άλλων λαών ή  με την όξυνση των ρατσιστικών αντιλήψεων, παραβιάζει αυτή τη θεμελιώδη αρχή της πολιτικής ηθικής. Για αυτό η αναζωπύρωση του εθνικισμού στην εποχή μας, είτε αυτός εκδηλώνεται ως προσήλωση σε υπαρκτό εθνικό κράτος είτε ως αγώνας για τη δημιουργία του διεκδικώντας από άλλα κράτη  την ταυτότητά τους ή τον πολιτισμό τους ή ακόμη και την παραχάραξη των συνόρων τους, αποτελεί θανάσιμη απειλή για την ειρήνη. Αυτό εύκολα μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε από τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία τη δεκαετία του 1990 και στον ευρύτερο βαλκανικό χώρο.
Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό από όλα τα παραπάνω πως το να δηλώνεις την αγάπη σου για την πατρίδα σου και να διακηρύττεις  τη δημοκρατική σου και ταυτόχρονα ευρωπαϊκή σου συνείδηση κάθε άλλο παρά εθνικιστή σε κάνει. Εξάλλου, οι Έλληνες ιστορικά ποτέ δεν υπήρξαν στην πλειονότητά τους ούτε εθνικιστές ούτε ρατσιστές. Και αυτό το αποδεικνύουν ακόμη και σήμερα, που ενώ οι ίδιοι υποφέρουν, δείχνουν την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες και στους μετανάστες που έχουν μετεγκατασταθεί στον τόπο μας. Παράλληλα, όμως, οφείλουν να ανακτήσουν τη χαμένη εθνική τους συνείδηση και να ξυπνήσουν από το λήθαργο στον οποίο έχουν περιπέσει εδώ και χρόνια διότι κινδυνεύουν να απωλέσουν την ταυτότητά τους και να βρεθούν πάλι υπόδουλοι, πνευματικά και εξωτερικά.