Έτσι θα ενισχύσουμε το αγαθό της υγείας!

Η υγεία είναι το υπέρτατο αγαθό και προϋπόθεση για την ευημερία του άνθρωπου. Η φράση αυτή μπορεί να διαβάζεται ως κοινοτυπία αποτελεί όμως πανανθρώπινο νόμο.
Όταν αναφερόμαστε στην υγεία των πολιτών σε επίπεδο δημοσίου διαλόγου, στην πραγματικότητα η συζήτηση οφείλει να συμπεριλαμβάνει το τρίπτυχο «σύστημα πρόληψης και περίθαλψης / πρόνοια / ασφαλιστικό σύστημα». Μόνο η εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία και των τριών πτυχών είναι ικανή να μας δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας. Το  επίπεδο των υπηρεσιών δεικνύει το επίπεδο πολιτισμού μιας χώρας και το βαθμό που οι δομές της είναι ανθρωποκεντρικές. Η συνάρτηση πόρων που διαθέτουν οι πολίτες προς το κράτος μέσω των εισφορών και της φορολογίας τους για τον «τομέα υγείας» ως προς την ποιότητα και πληρότητα ανταπόδοσης αποτελεί βασικό κριτήριο κοινωνικής δικαιοσύνης.  
Όσο κοινότυπα και δεδομένα διαβάζονται τα παραπάνω, τόσο επίσης κοινή είναι η αίσθηση των ελλήνων ότι, δεν απολαμβάνουν την ασφάλεια ενός πλήρους και αποτελεσματικού συστήματος ούτε των παροχών που τους αναλογούν σε αυτά που καλούνται να πληρώνουν για τη δημοσιά υγεία. Και όχι άδικα.
Αντικειμενικά, στη διάρκεια των δεκαετιών της μεταπολίτευσης στη χώρα μας έγιναν τεραστία βήματα βελτίωσης. Τόσο σε επίπεδο κατασκευής, εξοπλισμού και στελέχωσης μονάδων υγείας σε όλη την επικράτεια, όσο και σε επίπεδο προβλέψεων και δράσεων πρόνοιας. Σε πολύ μεγάλο βαθμό αυτό έγινε εφικτό χάρη στους ευρωπαϊκούς πόρους αφού το πλειοψηφικό ποσοστό κόστους εισέρρευσε από αυτή την πηγή. Δυστυχώς όμως, σημαντικές στρεβλώσεις για μικροκομματικούς, ψηφοθηρικούς λογούς, η ατολμία ως προς τη λήψη «δύσκολων» αποφάσεων εγκαίρως χάρη «πολιτικού κόστους» και η έλλειψη μακροπρόθεσμου εθνικού σχεδιασμού βιώσιμου συστήματος τόσο στον τομέα πρόληψη-περίθαλψη όσο και στο ασφαλιστικό σύστημα, είχαν ως αποτέλεσμα όσα επετεύχθησαν να υπολείπονται όσων επενδυθήκαν, να μην έχει κατακτηθεί ούτε καν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος και να υφίστανται σημαντικές ανισότητες μεταξύ ομάδων πολιτών.
Σήμερα, οι Έλληνες βρίσκονται μέσα στην πρώτη πεντάδα μεταξύ των πολιτών των κρατών μελών του ΟΟΣΑ αναφορικά με τη φορολογική επιβάρυνση εργασίας (ως σύνολο ασφαλιστικών εισφορών και φορολογίας εισοδήματος εργασίας πάσης φύσης, μισθωτής η ελευθέρου επαγγελματία) και μέσα στην πρώτη δεκάδα της αναλογίας ασφαλιστικών εισφορών ως ποσοστό μισθολογικής δαπάνης. Δεν απολαμβάνουν όμως το επίπεδο υπηρεσιών που αναλογεί σε αυτή την κατάταξη στον κλάδο υγείας και ταυτόχρονα το ασφαλιστικό σύστημα είναι μη βιώσιμο με αποτέλεσμα να αμφισβητείται το μέλλον και αυτών ακόμη των διαρκώς μειουμένων συντάξεων που χορηγούνται πλέον τα τελευταία χρόνια και προβλέπονται μετά την εφαρμογή νέων περικοπών το 2019 και 2020 βάση των όσων έχει υπογράψει και συμφωνήσει η παρούσα κυβέρνηση.
Αποτελεί όμως μοναδική πηγή της κακοδαιμονίας η υφεσιακη οικονομία των τελευταίων 7 - 8 ετών; Σίγουρα ουσιαστική και βιώσιμη κοινωνική πολιτική δίχως εύρωστη οικονομία δεν υπάρχει. Υπάρχουν όμως λύσεις που οφείλουμε με πολιτικό θάρρος και ειλικρίνεια, ξεπερνώντας δογματισμούς και δημαγωγικές νοοτροπίες του παρελθόντος να συζητήσουμε. 
Το ασφαλιστικό σύστημα μπορεί να γίνει βιώσιμο μόνο αν αλλάξει δραστικά η αναλόγια ενεργών προς συνταξιούχους. Και αυτό είναι εφικτό μόνο:
• με τη δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων μόνιμης εργασίας πλήρους απασχόλησης μέσω βιώσιμων επενδύσεων
• με τη δημιουργία ενός πλέγματος κινήτρων υπέρ της παροχής εργασίας αντί της επιδότησης ανεργίας
• με πολιτική επιβράβευσης της δήλωσης πλήρους ασφάλισης κάθε εργασίας πλήρους ωραρίου, υπερωριακής / υπερεργασίας, έναντι των υπέρογκων σημερινών επιβαρύνσεων που οδηγούν εργοδοσία και εργαζόμενους σε συναποφαση απόκρυψης
• με την εκλογίκευση των εισφορών της ασφαλιστικής κλίμακας του παράλογου νομού Κατρουγκαλου που σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση εισοδήματος από εργασία που επέβαλε η σημερινή συγκυβέρνηση καταλήγει στα χαμηλά εισοδήματα λιγότερο από το 50% της μισθολογικής δαπάνης να μένει στον εργαζόμενο, ενώ στα μεσαία εισοδήματα η αναλόγια υπέρ εργαζομένου είναι κοντά -ακόμη και κάτω- από το 40%!
• Με την παροχή κινήτρων για την επιλογή συνδυασμού βασικής ασφάλισης μέσω του εθνικού συστήματος και προσθετής ιδιωτικής ασφάλισης (αντί της σημερινής «τιμωρίας» του πολίτη για το κόστος που αναλαμβάνει αυτοβούλως)
Παράλληλα, αναφορικά με το εθνικό σύστημα υγείας, τόσο στην πρόληψη, όσο και στην περίθαλψη / νοσηλεία, έχει φτάσει η εποχή να συζητήσουμε παραγωγικά για την επέκταση της συνύπαρξης και συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα υγείας στα πλαίσια ενός μακροπρόθεσμα βιώσιμου εθνικού συστήματος. Μονό μέσα από μια τέτοια κατεύθυνση μπορεί σε μικρό χρονικό διάστημα να βελτιωθεί δραστικά η ποιότητα των υπηρεσιών για τους πολίτες που δεν έχουν πρόσβαση εκτός κρατικών δομών αλλά και να υπάρξουν τα κίνητρα για σημαντικές επενδύσεις σε υλικοτεχνική υποδομή και ανθρώπινο δυναμικό από τον ιδιωτικό τομέα.
Τέλος, ο εθνικός σχεδιασμός του άμεσου μέλλοντος οφείλει να επιτύχει το συνδυασμό δραστικής βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών και την εξοικονόμηση πόρων που θα κατευθυνθούν σε προνοιακες δράσεις για τους συμπολίτες μας εκείνους που πραγματικά έχουν την ανάγκη συνδρομής στο επίπεδο που αρμόζει σε σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος.
Αντί, επιλόγου, επιλεγώ την αναφορά σε δυο σημεία που ίσως μοιάζει υπερβατική αλλά δεν είναι. Η ανάσχεση του brain drain και η αυξανομένη υπογεννητικότητα που αποτελούν ουσιαστικές απειλές για το μέλλον της χώρας αλλά και την κοινωνική ισορροπία, δεν είναι ζητήματα που επηρεάζονται μόνο από την προσφορά εργασίας και το εισοδηματικό επίπεδο. Κρίσιμοι παράγοντες είναι το συνολικό βιοτικό επίπεδο, οι προοπτικές εξέλιξης και το αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης. Τομείς όπως το επίπεδο στην υγεία και στην παιδεία έχουν καθοριστικό ρόλο στην επιλογή των νέων για παραμονή στη χώρα η μετανάστευση. Και το ίδιο ισχύει για την επιβράβευση της επιτυχίας και της εξέλιξης.   

ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ