Η ενταξιακή πορεία της Αλβανίας προς την Ε.Ε.

Είναι γνωστό ότι η Αλβανία διακαώς επιθυμεί την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και προσβλέπει στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Δεν πρέπει όμως να λησμονεί ότι η ένταξη στην Ε.Ε. προϋποθέτει και ορισμένες βασικές υποχρεώσεις, όπως είναι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διεμήνυσε στην αλβανική Κυβέρνηση ότι η πορεία της Αλβανίας για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή οικογένεια περνάει μέσα από τον σεβασμό των κατοχυρωμένων από διεθνείς συνθήκες μειονοτικών δικαιωμάτων του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού. Η εξασφάλιση του συνόλου των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας που ζει, όχι μόνο στον περιορισμένο χώρο, αλλά σε ολόκληρη την αλβανική επικράτεια, είναι αναγκαίο και υποχρεωτικό για το αλβανικό κράτος, για να είναι σε θέση να επιζητήσει την ένταξή του στην Ε.Ε.
To μήνυμα της Ε.Ε. προς την Κυβέρνηση του Έντι Ράμα, διατυπωμένο από την προεδρία της Ε.Ε., χωρίς ελληνική επέμβαση ή αίωση, είναι σαφές και δεν επιδέχεται παρερμηνείες. Πρόκειται για ευρωπαϊκή πολιτική, σχετική με το δρόμο που χρειάζεται να διανύσει η Αλβανία για να μπορέσει να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Η αλβανική Κυβέρνηση αναμένει να της δοθεί ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Για να της δοθεί όμως μία τέτοια ημερομηνία, πρέπει να πείσει τους Ευρωπαίους ότι σέβεται τα δικαιώματα της μειονότητας (πολιτικά, εκπαιδευτικά, εκκλησιαστικά, περιουσιακά, κλπ.), όπως προβλέπεται από διεθνείς συμβάσεις και συνθήκες για τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
Το μήνυμα αυτό των Ευρωπαίων προς την Αλβανία περιέχεται σε κείμενο συμπερασμάτων των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. Η αποτύπωση του μηνύματος σ’ αυτό το κείμενο οφείλεται σε παρεμβάσεις της ελληνικής διπλωματίας, Ελλήνων Βορειοηπειρωτών, της οργάνωσης «Ομόνοια», καθώς και ομογενών βουλευτών στο αλβανικό Κοινοβούλιο. Το μήνυμα έρχεται σε μια κρίσημη χρονική περίοδο, κατά την οποία οι εκβιασμοί και πιέσεις των Αλβανών προς την ελληνική κοινότητα έγιναν αφόρητες. Οι αδιαφανείς και σκόπιμες διαδικασίες για την κατεδάφιση σπιτιών Ελλήνων στη Χιμάρα δεν διαφεύγουν της προσοχής της Ε.Ε., που διαπιστώνει τις πιεστικές αυτές ενέργειες εις βάρος του γηγενούς ελληνικού στοιχείου, με αποτέλεσμα οι Έλληνες να ζουν στην αβεβαιότητα και ανασφάλεια.
Ο υπουργός των Εξωτερικών της Ελλάδος κ. Νίκος Κοτζιάς σε δήλωσή του αναφέρει ότι υπάρχουν νέα στοιχεία για την προστασία της μειονότητας. «Έχουμε καινούρια στοιχεία δηλώνει, που ετέθησαν για πρώτη φορά στα συμπεράσματα του Συμβουλίου και νομίζουμε ότι θα βοηθήσουν να προστατεύουμε τα δικαιώματα της ελληνικής γηγενούς εθνικής μειονότητας, όπως και τα ιδιοκτησιακά της δικαιώματα» (εφημ. «Έθνος», Παρασκευή 16 Δεκ/ρίου 2016).
Το καθεστώς που οικοδόμησε κατά την 45/ετή περίοδο ο Εμβέρ Χότζα το συνέχισαν και οι μετακομμουνιστικές κυβερνήσεις στην Αλβανία, με ταχύτερους, μάλιστα, ρυθμούς, καλύπτοντας, κάτω από επιφανειακές προφάσεις, τις πιέσεις και τους εκβιασμούς και υπό την επίπλαστη δημοκρατική περίοδο μέχρι σήμερα.
Η σημερινή αλβανική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Έντι Ράμα αναγνωρίζει ως Έλληνες μειονοτικούς μόνο εκείνους που κατοικούν στα 99 χωριά των περιοχών της Δερόπολης και του Βουθρωτού (Βούρκου), δηλαδή τους Δήμους Δερόπολης και Φοινίκης. Δεν αναγνωρίζει μειονοτικά δικαιώματα στις περιοχές με έντονο ελληνικό στοιχείο, όπως η χιμάρα, το Αργυρόκαστρο, οι Άγιοι Σαράντα, η Κοριτσά και σε πολλές άλλες περιοχές.
Να υπενθυμίσουμε ότι η Ελλάδα δεν έχει αντίρρηση για την ένταξη της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις θέλουν την Αλβανία στην Ε.Ε., πιστεύοντας ότι το κέρδος, για λόγους καλών γειτονικών σχέσεων, θα είναι επωφελές και για τους δύο συγγενικούς λαούς. Η ένταξή της, όμως, να γίνει σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, σύμφωνα με τις αρχές και αξίες της Ευρώπης.
Στο σημείο αυτό ας μου επιτραπεί να διατυπώσω κάποιες αμφιβολίες κατά πόσο η Αλβανία, και μετά την ένταξή της στην Ε.Ε., θα τηρήσει τις υποσχέσεις και τις συμφωνίες όσον αφορά την εθνική μειονότητα. Τα παραδείγματα κατά το παρελθόν, στα εκατό χρόνια δηλαδή από την ίδρυση του αλβανικού κράτους και την υπαγωγή του Βόρειου ηπειρωτικού τμήματος στην αλβανική επικράτεια, δεν μας εγγυώνται ότι οι Αλβανοί θα τηρήσουν τις συμφωνίες και θα πολιτευτούν σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Δυστυχώς, στα εκατό αυτά χρόνια η ελληνική μειονότητα βιώνει διώξεις, κατατρεγμούς και φόβους. Συνεχείς διώξεις, έστω και συγκεκαλυμμένες, για την ελληνική τους καταγωγή, προπαγάνδα ακόμη και στα σχολικά εγχειρίδια για τη «Μεγάλη Αλβανία», απαγόρευση της ελληνικής γλώσσας, συρρίκνωση του ελληνικού στοιχείου. Αρκεί να θυμίσουμε ότι, με την κατευφημισμό πρόσφατη απογραφή, οι Έλληνες μειονοτικοί δεν υπερβαίνουν το 6,5% του συνολικού αλβανικού πληθυσμού! Πιο κραυγαλέα ενέργεια για την πληθυσμιακή αλλοίωση δεν μπορούσε να γίνει.
Η καταπάτηση και κατάληψη μειονοτικών ιδιοκτησιών στον Βορειοηπειρωτικό χώρο με ψευτικά οθωμανικά «κιτάπια» είναι θέμα αγωγής και παίδευσης, θέμα χαμηλού πολιτιστικού επιπέδου, φυλετικής προπαγάνδας και δήθεν πατροπαράδοτης «εχθρότητας» μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών, αλλά και ειδικής δράσης ομάδων που μάχονται για προσωπικά οφέλη και συμφέροντα, έχοντες την στήριξη στις ανοίκιες βλέψεις τους και το επίσημο αλβανικό κράτος. Είναι φανερή η έλλειψη ανεκτικότητας προς τους άλλους, προς το διαφορετικό και, κατά την άποψή τους, «ξένο».
Γι’ αυτούς και για πολλούς άλλους λόγους δεν είμαστε βέβαιοι κατά πόσο οι Αλβανοί και μετά την ένταξή τους στην Ε.Ε. θα είναι ειλικρινείς, σταθεροί, συνεπείς και αξιόπιστοι, χωρίς υπαναχωρήσεις και παλινωδίες απέναντι στη μειονότητα. Διατηρούμε αμφιβολίες ότι δεν θα υπάρξουν αθετήσεις των συμφωνηθέντων, πολιτικοί αιφνιδιασμοί και πάλι απόπειρες εκβιασμών, διώξεων και εκφοβισμών.
Επομένως, προβάλλει το ερώτημα: Υπάρχει δυνατότητα συνύπαρξης του βορειοηπειρωτικού και του αλβανικού λαού, συνύπαρξη ουσιαστική και σε βάθος, που να συμπλέει με τα αισθήματα των ανθρώπων και μακριά από πολιτικές και μεγαλοϊδεατικές σκοπιμότητες;
Ο χρόνος θα δείξει εάν, μετά την κυοφορούμενη ένταξη της γειτονικής χώρας στην Ευρωπαϊκή οικογένεια, ο αλβανικός λαός θα ενστερνιστεί τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες ή θα απαξιώσει κάθε είδους ευρωπαϊκή αυθεντία και μόρφωση.

ΝΙΚΟΣ ΥΦΑΝΤΗΣ