Το ενδιαφέρον των Μεξικανών για τον ελληνικό πολιτισμό…

- Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΕΜΟΣ

Κατ’ αρχήν, πρέπει να τονίσουμε ότι όλες οι χώρες του κόσμου ενδιαφέρονται για τα Ελληνικά, τα Αρχαία, τα Μεσαιωνικά και τα Νεώτερα, γιατί έχει γίνει πλέον αντιληπτό ότι βάσει της Ελληνικής Γλώσσας και του Ελληνικού Πολιτισμού αναπτύσσεται ο σημερινός κόσμος, στην εποχή της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και της «θεοποίησης» του υλικού πολιτισμού. Δεν είναι η γλώσσα σαν όργανο που έλκει. Είναι οι έννοιες που δημιουργεί, ο πλούτος του διαλογισμού και η ποικιλία των αξιών που περιέχει και που συγκινούν τον σημερινό άνθρωπο…
Η Νέα Ελληνική γλώσσα διδάσκεται στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού (UNAM) από το 1978. Ξεκίνησε πειραματικά στο Κέντρο Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών, το οποίον, εκτός από τα μαθήματα των 16 γλωσσών που προσφέρει στους φοιτητές, αποτελεί τον κύριο εκπαιδευτικό θεσμό του UNAM  στο χώρο των ξένων γλωσσών.
Από την ίδρυσή του, το Ελληνικό Τμήμα είχε μεγάλη ζήτηση με ένα σταθερό αριθμό μαθητών. Οι πρώτοι που γράφτηκαν ήταν εκατό και συνεχώς αυξάνονται. Οι φοιτητές που μαθαίνουν την νεοελληνική γλώσσα προέρχονται από όλες τις σχολές του UNAM και όχι μόνον από την Κλασική Φιλολογία.
Η καθηγήτρια της Ελληνικής Γλώσσας στο UNAM Νάταλι Μορελεών λέει: Οι φοιτητές της νεοελληνικής γλώσσας είναι ανιδιοτελείς, γιατί δεν τους κινεί κανένα άλλο ενδιαφέρον εκτός από την αγάπη προς τον Ελληνικό πολιτισμό και τη γλώσσα του και για τον λόγο αυτό θεωρώ ότι είναι οι καλύτεροι.
Παράλληλα με τα μαθήματα της γλώσσας διοργανώνουν διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως προβολές ταινιών και βίντεο, διαλέξεις πάνω σε διάφορα θέματα, ποιητικές βραδιές και καμιά φορά θεατρικές παραστάσεις, στις οποίες παίζουν οι ίδιοι φοιτητές. Έρχονται σε επαφή με τις μεγάλες γιορτές για να μάθουν τα ήθη και τα έθιμα των Ελλήνων, όπως είναι το Πάσχα και τα Χριστούγεννα καθώς επίσης και τα ιστορικά γεγονότα, της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου.
Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις βοηθούν πολύ στο να εμβαθύνουν στην γνώση της γλώσσας και του πολιτισμού. Δεν φανταζόμαστε, λένε, την διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας έξω από το πολιτιστικό περιεχόμενό της.
Μεξικό λέγεται και η πρωτεύουσα του Μεξικού με είκοσι εκατομμύρια κατοίκους (20.000.000). Η Ελληνική Κοινότητα της πόλης του Μεξικού είναι μικρή. Τα μέλη της είναι μόλις τριακόσια, ενώ οι Έλληνες της πόλης υπολογίζονται χονδρικά στις διακοπές πενήντα με τριακόσιες οικογένειες. Υπάρχουν αρκετοί ακόμα, αλλά είναι διασκορπισμένοι στην αχανή αυτή χώρα. Το σχολείο έχει περί τους εβδομήντα μαθητές, που είναι παιδιά Ελλήνων ή μικτών γάμων, δεύτερης και τρίτης ή και τέταρτης γενιάς. Πολλοί, όμως, είναι και αμιγώς Μεξικανοί, τους οποίους οδηγεί στο να μάθουν Ελληνικά το πάθος για τη γνώση της γλώσσας και για επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό και ιδιοσυγκρασία.
Τα μαθήματα Ελληνικών δεν είναι μόνον μάθημα γλώσσας. Πάνω απ’ όλα δίνεται ένα ισχυρότατο στίγμα του ελληνικού πολιτισμού, από την αρχαιότητα μέχρι την καθημερινή ζωή του σήμερα.
Κάθε δεκαπέντε μέρες οργανώνεται «Φιλολογικό καφέ». Εκεί έρχονται σε επαφή με την ελληνική λογοτεχνία, αρχαία και νέα, από τους μεγάλους τραγικούς και τον Ακριτικό κύκλο, από μοιρολόγια και δημοτικά τραγούδια, μέχρι τους σύγχρονους Έλληνες ποιητές και πεζογράφους.
Είναι πραγματικά συγκινητικό το πώς Έλληνες και Μεξικανοί κοινωνούν την γνώση και την σοφία της ελληνικής λογοτεχνίας. Αλλά και η αθρόα συμμετοχή τους στα δρώμενα της Κοινότητας σε γιορτές εθνικές ή θρησκευτικές.
Στο Μεξικό η καθηγήτρια Ναταλία Μορελεών έχει προσφέρει πάρα πολλά όσον αφορά στην διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας και του Ελληνικού Πολιτισμού. Για την προσφορά της αυτή η Νομαρχία Αθηνών με πρόταση του Οργανισμού για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας (ΟΔΕΓ) την βράβευσε με τον τίτλο της Πρέσβειρας του Ελληνισμού.
Ο «Οργανισμός για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας» πριν από χρόνια προέβη σε μια χειρονομία προς όλον τον κόσμο και βέβαια και προς την Ελληνική Νεολαία: Ανακοίνωσε την διοργάνωση διαγωνισμού Αρχαίων Ελληνικών, πιστεύοντας ότι με την ευγενή άμιλλα μεταξύ των υποψηφίων θα υπογραμμισθεί η ανάγκη διατήρησης της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας σε επίπεδο εγρήγορσης και τονίζοντας ότι δεν απέβλεπε στην απλή γνώση της γλώσσας της Γραμματικής, του Συντακτικού, του Λεξιλογίου, αλλά στη βαθύτερη προσέγγιση του Πολιτισμού που κληρονομείται από την γλώσσα-θεμέλιο που είναι η Αρχαία Ελληνική.
Στο διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το 2006 συμμετείχαν και μαθητές από το Μεξικό. Κατά την απονομή των βραβείων απηύθυνε χαιρετισμό η καθηγήτρια Martha Bojorquez, η οποία ανάμεσα στα άλλα είπε: «Ο Όμηρος μας έδειξε πριν από χιλιάδες χρόνια στα έργα του την φιλοξενία, αλλά η ελληνική φιλοξενία και μετά από τόσα χρόνια παραμένει ίδια. Η ζεστασιά της υποδοχής είναι χαρακτηριστική αυτού του ευγενικού λαού0. Το ξέρω γιατί είχα πρόσφατα αυτή την εμπειρία. Όταν ταξιδεύουμε στην Ελλάδα ακόμα και την πρώτη φορά, είναι σαν να γυρίζουμε στο σπίτι μας, όπως ο Οδυσσέας, αλλά πέραν από το σπίτι μας είναι ο γυρισμός στην προέλευσή μας».
Το όνειρο για το ταξίδι, όμως, ξεκίνησε πριν από λίγα χρόνια, όταν ο Οργανισμός για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας κάλεσε το Μεξικό να συμμετάσχει για πρώτη φορά στον Διαγωνισμό Αρχαίων Ελληνικών για μαθητές Λυκείων. Και χάρη στον ενθουσιασμό του κύριου Γιώργου Παυλάκου και τον ενθουσιασμό της καθηγήτριας Ναταλίας Μορελεών έγινε δυνατός ο γυρισμός στην προέλευσή μας.
Η μαθήτρια Angelica Vazquez που βραβεύτηκε είπε: Όταν ξεκίνησα τα μαθήματα των Αρχαίων Ελληνικών ήθελα απλώς να μάθω τις ρίζες των λέξεων, αλλά ποτέ δεν φαντάστηκα ότι θα μου άρεσε τόσο πολύ αυτή η γλώσσα και ούτε καν ότι θα μπορούσα να λάβω μέρος σε έναν διαγωνισμό Αρχαίων Ελληνικών. Γι’ αυτό και ήταν μεγάλη η συγκίνησή μου, όταν έμαθα τα αποτελέσματα.
Όταν έφθασα στην Ελλάδα φοβόμουν μήπως η γλώσσα θα ήταν ένα εμπόδιο για να καταλάβω την καλοσύνη και την φιλοξενία που δείχνει ο λαός αυτός προς τους ξένους. Όμως, ένιωσα σαν να ήμουν στην πατρίδα μου…
Διαβάζοντας τα παραπάνω έρχονται συνειρμικά στη σκέψη μου, όσα μας είπε ο υπεύθυνος Πολιτισμού της Ομοσπονδίας των δώδεκα Ελληνοφώνων Δήμων του Σαλέντο (κάτω Ιταλία) Αντώνιο Ανγκόρα, όταν επισκεφθήκαμε την Απουλία: «Εμείς προσπαθούμε να διατηρήσουμε και να μιλάμε την αρχαία Ελληνική γλώσσα, την οποία εσείς στην Ελλάδα περιφρονείτε!».
Στο κεντρικό προαύλιο του Ινστιτούτου Φιλολογικών Σπουδών (Φιλολογία) του Αυτόνομου Πανεπιστημίου του Μεξικού UNAM, έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ζήνωνα του Κιτιέα (από το Κίτιο της Κύπρου). Ο  Ζήνων γεννήθηκε το 342 π.Χ. στο Κίτιο κοντά στην Λάρνακα της Κύπρου και πέθανε το 270 στην Αθήνα. Είναι ο ιδρυτής της Στωικής Σχολής, της Στωικής Φιλοσοφίας. Υπήρξε χαρακτηριστικός τύπος φιλοσόφου των μεταριστοτελικών χρόνων. Στην αρχή ασκούσε το επάγγελμα του εμπόρου, όπως ο πατέρας του. Σε ένα ταξίδι του, που συνόδευε φορτίο εμπορίου για την Αθήνα, ναυάγησε κοντά στις ακτές της Αττικής και απώλεσε, μαζί με το εμπόρευμα που συνόδευε και ολόκληρη την περιουσία του. Έσωσε μόνον τη ζωή του.
Έφθασε σε έσχατη ένδεια στην Αθήνα. Έκτοτε επιδόθηκε με ζήλο στη μελέτη της φιλοσοφίας. Ευρήκε τόση μεγάλη παρηγοριά σ’ αυτήν, ώστε λέγεται ότι αναφώνησε «μετ’ ανακουφίσεως»: «Νυν ευπλόηκα, ότε νεναυάγηκα!» (Διογ. Λαέρτ. VII,4).
Στην ενασχόλησή του με τη φιλοσοφία παρακινήθηκε από την ανάγνωση των «Απομνημονευμάτων» του Ξενοφώντος, από τα οποία αποκόμισε ζωηρή εικόνα της μεγάλης υποβλητικής φυσιογνωμίας του Σωκράτη…
Είδαμε πιο πάνω ότι στο προαύλιο του Πανεπιστημίου του Μεξικού UNAM, έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ζήνωνα του Κιτιέα, του ιδρυτή της Στωικής Φιλοσοφίας.
Τα αποκαλυπτήρια της προτομής, που αποτελεί δωρεά του Δήμου Λάρνακας, τέλεσαν από κοινού ο τότε Πρέσβης της Κύπρου στο Μεξικό Αντώνης Γρίβας και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου UNAM Δρ. Jose Narro Robles.
Για την προσωπικότητα και το έργο του Κύπριου φιλοσόφου Ζήνωνα, η Διευθύντρια του Ινστιτούτου Φιλολογικών Σπουδών Δρ. Mercedes de la Gazza Camino και η καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών Aurelia Vargas Valencia.
Στη τελετή των αποκαλυπτηρίων παρέστησαν Πρέσβεις και άλλα μέλη του Διπλωματικού Σώματος, ο Μητροπολίτης Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής, ακαδημαϊκοί δημοσιογράφοι, άνθρωποι των τεχνών και εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι οι χώρες της Λατινικής Αμερικής στο σύνολό τους τρέφουν ιδιαίτερα φιλελληνικά αισθήματα. Για παράδειγμα η Ουρουγουάη στη Νότια Αμερική. Οι πολίτες της δεν είναι απλά φιλέλληνες, είναι ελληνολάτρες. Έξω από την Εθνική Βιβλιοθήκη του Μοντεβίδεο (πρωτεύουσα) βρίσκεται το άγαλμα του Σωκράτη. Ένα πάρκο ονομάζεται Αθήνα και έχει την προτομή του Ομήρου…
Ένα δημόσιο σχολείο στην Ουρουγουάη ονομάζεται GRECIA. Κάθε 25 Μαρτίου και 28 Οκτωβρίου γιορτάζουν σαν Έλληνες! Τραγούδια, θεατρικά έργα, ποιήματα. Να ακούς από αυτά τα μικρά παιδιά των Ουρουγουανών τον Εθνικό μας Ύμνο…