ΒΟΥΛΗ: Το θέατρο του παραλόγου...

Γράφει ο XPHΣTOΣ B. MAΣΣAΛAΣ* πρώην Πρύτανης Πανεπ. Ιωαννίνων

*  Η κουλτούρα του λαού μας κρύβει πολλές ανορθογραφίες. Κάποιες απ’ αυτές είναι ότι το να κλέβουμε το κράτος (λίγο πολύ όλοι το παραδεχόμαστε) δεν είναι κλοπή, ότι οι θεσμοί δεν μας αφορούν, ότι οι κυβερνήσεις δεν μας εκφράζουν αν και εμείς τις εκλέγουμε, και άλλες ων ουκ έστι αριθμός! Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η δημιουργία απόστασης μεταξύ του πολίτη και της πολιτείας που ενισχύει την εξασθένιση του εθνικού δεσμού.
Επειδή όμως οι άνθρωποι έχουν ανάγκη της αίσθησης του «ανήκειν», την εξασθένιση αυτή τη συμπληρώνουν με ποικίλες διασυνδέσεις, όπως με την ένταξή τους σε πολιτικά κόμματα. Αν και το πρόσωπο του «πατριωτισμού» σε καιρό ειρήνης δεν είναι και πολύ ευχάριστο, σε περίπτωση πολέμου, σε καιρό κρίσης αφυπνίζεται από μόνος του (J. de Romilly: Τι πιστεύω, Πατάκης, 2013).
Ο πατριωτισμός έχει ζωντανές ρίζες και μπορεί να ανθίσει με την πρώτη ευκαιρία. Το γεγονός αυτό το διακρίνουμε κατά τη διάρκεια αγώνων εθνικών ομάδων, όπου όλοι ανακαλύπτουμε μέσα μας έναν άγριο σοβινισμό, που φτάνει πολλές φορές στα όρια της παραφροσύνης.
Η πατρίδα μας διέρχεται μια παρατεταμένη κρίση, που η αντιμετώπισή της έχει ανάγκη την πολιτική αρετή, δηλαδή το να σκεπτόμαστε όλοι το κοινό καλό. Για το λόγο αυτό οι πολιτικοί μας  πρέπει να εστιάσουν στην έκφρασή της και την ενίσχυση της συνεκτικότητας μεταξύ των πολιτών. «το εμείς» πρέπει να κυριαρχεί ως ένδειξη υπέρβασης του ατομικού. Το εμείς που δεν αποκλείει κανέναν, γιατί το εμείς του πολιτικού μας κόμματος ή της συντεχνίας μας έχει φόρτιση που απομακρύνει από το κοινό καλό.
Διαφωνίες ως προς την ταυτότητα του κοινού καλού θα υπάρχουν, άλλωστε η δημοκρατία είναι θεσμοθετημένη αμφισβήτηση και τρέφεται από τη διαφωνία. Ο διάλογος με βάση το επιχείρημα δημιουργεί το περιβάλλον εξαγνισμού των αντιθέσεων, που οδηγεί στη κοινά αποδεκτή κάθε φορά σύνθεση...
Τι όμως αλήθεια συμβαίνει αυτές τις μέρες στην πολύπαθη πατρίδα μας; Συνθήκες πολέμου: έντονος διάλογος, διαξιφισμοί, κριτική χωρίς προσχήματα, σαρκασμός, κακοί τρόποι συμπεριφοράς.
Με το «εμείς», οι πολιτικοί αρχηγοί εννοούν τους συνοδοιπόρους τους και το «πολιτικώς ορθόν» το ταυτίζουν με τις απόψεις τους. Ο δογματισμός στο μεγαλείο του! Ένας αντικειμενικός παρατηρητής της τελευταίας συζήτησης στη Βουλή θα απεκόμιζε την εντύπωση ότι ο καθένας τους μιλάει και για διαφορετική χώρα και ότι οι έννοιες της λογικής και της ηπιότητας έχουν χάσει τη σημασία τους. Εικόνες παραλόγου που δεν έχουν θέση σε μια χώρα που βρίσκεται σε δεινή κρίση. Έτσι στον πολίτη δημιουργείται η εντύπωση ότι οι πολιτικοί μας δεν αντιμετωπίζουν με τον πρέποντα σεβασμό και υπευθυνότητα την κατάσταση της χώρας.
Για να έχει ο πολίτης μια σαφή εικόνα των θέσεων των κομμάτων στο πρόβλημα της χώρας πρέπει πρώτα το πρόβλημα να περιγραφεί  από ομάδα ειδικών κοινής αποδοχής, ώστε να περιγραφούν οι συνιστώσες του προβλήματος, οι δεσμεύσεις, οι κίνδυνοι μη τήρησης των υποχρεώσεων, το διεθνές περιβάλλον, οι προοπτικές και οι απειλές. Στη συνέχεια τα κόμματα, με κοινή αναφορά στο πρόβλημα, να προτείνουν λύσεις, περιγράφοντας διαδικασίες και πρωτοβουλίες με την αυστηρότητα που απαιτούν οι περιστάσεις.
Με βάση τις προτάσεις και την αντιπαράθεση οι πολίτες θα μπορούν να κρίνουν. Σύμφωνα με το Θουκυδίδη, ο Περικλής τόνιζε: παρόλο που μόνο λίγοι από μας είναι ικανοί να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν μια πολιτική, εντούτοις είμαστε όλοι ικανοί να την κρίνουμε...

✴✴✴
* Ο Καθηγητής κ. Χρήστος Β. Μασσαλάς είναι πρώην Πρύτανης
του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.