Τα αρχαία ελληνικά, η μόνη παγκόσμια Γλώσσα!..

on .

 Πριν λίγα χρόνια διαβάσαμε σε αθηναϊκή εφημερίδα ότι μία ομάδα παιδιών από τη Γαλλία ηλικίας μέχρι 15 ετών, κέρδισαν με τον ιδρώτα τους ένα ταξίδι στην Ελλάδα, το οποίο και επραγματοποίησαν. Ήταν οι αριστεύσαντες από ένα σύνολο 30.000 μαθητών που σπουδάζουν αρχαία ελληνικά στα γαλλικά σχολεία και μαθαίνουν τη γλώσσα των προγόνων μας. Πίσω από την επιτυχία των παιδιών αυτών υπάρχει ένας άνθρωπος, ο οποίος γνωρίζει τα αρχαία ελληνικά όσο λίγοι: Είναι ο Γάλλος καθηγητής Masse Roger, φιλέλληνας ο ίδιος αγάπησε τα ελληνικά από την πρώτη κιόλας επαφή που είχε.

Σήμερα, διδάσκει μικρά παιδιά, τους εξηγεί τι είναι η Ελλάδα και τι σημαίνει να ξέρεις αρχαία ελληνικά. «Είναι η παγκόσμια γλώσσα της σκέψης», λέει. Όταν τον ρώτησε ο δημοσιογράφος: Τι ήταν αυτό που σας έκανε να αγαπήσετε μια γλώσσα τόσο μακρινή σε σας, απάντησε: «Για μένα, τα αρχαία ελληνικά δεν είναι μόνον μία γλώσσα. Είναι λόγος, είναι ένα βοήθημα, ένας μηχανισμός σκέψης. Στη Γαλλία λέμε συχνά ότι τα ελληνικά είναι η φυσική γλώσσα της φιλοσοφίας. Γιατί είναι οι Έλληνες που μας έδωσαν τις βάσεις και τις ιδέες της ζωής. Δεν μπορείς να σκεφθείς παρά μόνον στα ελληνικά. Ο δεύτερος λόγος που αγάπησα τη γλώσσα σας, είναι γιατί μου δίνει τη δυνατότητα να μπω βαθιά στην ερμηνεία των κειμένων. Κείμενα που αποτελούν εκπληκτική κληρονομιά για εμάς. Σε αυτά βρίσκουμε τις βάσεις για να καταλάβουμε τον κόσμο σήμερα. Το έλεγα και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας: μέσα σε αυτά τα κείμενα μπορούμε να βρούμε τις λέξεις, τις αποστάσεις, όλα αυτά που χρειαζόμαστε για να αντιληφθούμε τον κόσμο. Και είναι πιο σημαντικό αυτό σήμερα από το παρελθόν. Γιατί σήμερα ζούμε μεγαλύτερη ταχύτητα και ασχολούμαστε με τα υλικά αγαθά.
Τα αρχαία ελληνικά τα αγάπησα στο σχολείο. Προέρχομαι από λαϊκή οικογένεια και είχα την τύχη στο Λύκειο να γνωρίσω υψηλών προδιαγραφών καθηγητές. Γνώριζα τότε μόνον τα λατινικά. Χρειάστηκε να πάω στο Πανεπιστήμιο για να γνωρίσω τα ελληνικά. Πάρα πολύ γρήγορα παθιάστηκα με τη γλώσσα σας με αποτέλεσμα να αλλάξω και τις σπουδές μου».
Δημοσιογράφος: Παρ’ όλα αυτά, τα λατινικά είναι η πιο διαδεδομένη γλώσσα…
«Ναι, μόνον που τα λατινικά δεν προσφέρουν τα ίδια… Είναι πιο διαδεδομένα γιατί είναι πιο οικεία στις μητρικές μας γλώσσες. Έχω γράψει ένα βιβλίο για όσους θέλουν να σπουδάσουν φυσικοπολιτική. Χωρίζεται σε δύο κομμάτια, στην λατινική και την ελληνική κληρονομιά.
Το μεγαλύτερο κομμάτι, φυσικά, αναφέρεται στην Ελλάδα. Όλα ξεκίνησαν από την Ελλάδα, από τους Έλληνες. Οι υπόλοιποι είναι απλά και μόνον κληρονόμοι των Ελλήνων. Μετέφεραν αυτά που κληρονόμησαν. Τα λατινικά είναι η γλώσσα της νομικής. Αλλά και πάλι η σκέψη είναι ελληνική.
Δημοσιογράφος: «Ποιο είναι το αγαπημένο σας κείμενο;»
«Είναι πολλά. Μου είναι δύσκολο να επιλέξω κάποιο. Ξεχωρίζω, όμως, τον Όμηρο. Σε αντίθεση με τα παιδιά, που προτιμούν τις τραγωδίες. Να σας πω ότι πέρα από τα εκπαιδευτικά ταξίδια, ο σύλλογος διοργανώνει εδώ και δεκαπέντε χρόνια διαγωνισμό για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Όταν το ξεκινήσαμε, ήταν ιδιωτική πρωτοβουλία ενώ σήμερα υποστηρίζεται και από το κράτος. Συμμετέχουν χιλιάδες παιδιά και οι είκοσι πρώτοι έρχονται στην Ελλάδα. Παράλληλα εδώ και δέκα χρόνια πραγματοποιείται σεμινάριο για καθηγητές αρχαίων ελληνικών με αντικειμενικό σκοπό τα νέα ελληνικά. Για είκοσι μέρες οι καθηγητές κάθονται στα θρανία για να μάθουν. Αξιοσημείωτο είναι ότι πολλοί από αυτούς έρχονται κάθε χρόνο στο σεμινάριο. Αυτό τους βοηθά να καταλάβουν ακόμα καλύτερα τη γλώσσα.
Στόχος μας είναι να κρατήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους καθηγητές αρχαίων ελληνικών στα γαλλικά σχολεία. Προς αυτό πιέζουμε. Χρειάστηκε να συγκεντρώσουμε πριν από δέκα χρόνια 150.000 υπογραφές για να πιέσουμε την γαλλική κυβέρνηση να μην κόψει κονδύλια για την εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών. Ό,τι κάνουμε γίνεται με αγάπη και εισπράττουμε και εμείς αγάπη από τους Έλληνες. Βλέπουμε ότι αναγνωρίζουν τις προσπάθειές μας».
Δημ.: «Αν σας καλούσε ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο υπουργός Παιδείας και ζητούσαν τη συμβουλή σας για το τι θα έπρεπε να αλλάξει στην εκπαίδευση, τι θα τους λέγατε;»
«Πολύ δύσκολη ερώτηση… Θα πρέπει να γίνουν δύο πράγματα: Το πρώτο να είναι σε μικρή απόσταση από όλο τον μαθητόκοσμο όλων των βαθμίδων λαμβάνοντας υπόψη τι περιμένει ο κόσμος αυτός. Το δεύτερο να τεθεί ένας στόχος, που θέλουμε να φτάσουμε τον κόσμο. Να δώσουμε σε όσο, το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους την δυνατότητα να σκέπτονται ελεύθερα. Όλοι για το καλύτερο».
Δημ.: Σε μια κοινωνία που δεν συμφέρει να σκέπτεται ο καθένας ελεύθερα…
Απ. «Μόνο που δεν είναι δημοκρατία…».
Δημ.: «Τα αρχαία ελληνικά τι θέση έχουν στο εκπαιδευτικό σύστημα της Γαλλίας;»
Απ. «Δυστυχώς, όχι αυτή που θα έπρεπε. Αλλά σε αυτούς που σήμερα κυβερνούν τη χώρα, τα αρχαία ελληνικά μάλλον είναι πιο σημαντικά και από την μητρική γλώσσα».
Δημ.: «Δραστηριοποιείστε στον σύλλογο ATHENA, ο οποίος έχει σχέση με τα αρχαία ελληνικά. Γνωρίσαμε την παρέα σας, παιδιά αριστούχους στα αρχαία ελληνικά…
«Αυτά τα παιδιά που είναι όντως οι αριστούχοι στο σύνολο της Γαλλίας, θα συνεχίσουν τη ζωή τους και τις σπουδές τους σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Αυτό που θα τους ενώνει είναι η σκέψη η ελληνική, η αρχαία αυτή γλώσσα που θα τους δίνει κοινά στοιχεία. Όποιον δρόμο κι αν διαλέξουν. Εάν υπάρχει σήμερα μία παγκόσμια γλώσσα για τις επιχειρήσεις, αυτή είναι τα αγγλικά. Αν υπάρχει όμως μία παγκόσμια γλώσσα για να σχεδιάσεις το αύριο, το μέλλον, αυτή είναι τα αρχαία ελληνικά. Σε όλη τη Γαλλία, περίπου 40.000 παιδιά μαθαίνουν αρχαία ελληνικά».
Δημ.: «Ποια ήταν η ανάγκη να δημιουργηθεί ο σύλλογος ATHENA;
«Ο σύλλογος δημιουργήθηκε, για να μπορούν όλοι στη Γαλλία να γνωρίσουν την ελληνική γλώσσα, τον αρχαίο πολιτισμό και φυσικά την Ελλάδα. Δημιουργήθηκε για να βοηθήσει πρώτα τους καθηγητές να μπορούν να μεταδώσουν στα παιδιά και εκτός των σχολικών κτιρίων το νόημα της Ελλάδας. Εδώ και τριάντα χρόνια φέρνω στην Ελλάδα μαθητές και φοιτητές σε εκπαιδευτικά ταξίδια. Μόνο που για εκείνους δεν είναι ταξίδια αλλά ένα μάθημα ζωής. Βρίσκομαι συχνά με παλιούς μου μαθητές που κάποια στιγμή ήλθαμε στην Ελλάδα και όλοι λένε ότι αυτό ήταν που τους σημάδεψε και όχι το σχολείο.
Ο σύλλογος μας υπάρχει από το 1964. Κάθε χρόνο απευθύνεται στα σχολεία της χώρας και τους καθηγητές κλασσικών σπουδών. Εκείνοι επιλέγουν ένα πρόγραμμα κι διοργανώνουν ταξίδια με τους μαθητές τους. Έρχονται έτσι 10.000-15.000 παιδιά σε εκπαιδευτικά ταξίδια. Θα πρέπει να σημειώσω, ότι, όταν λέμε εκπαιδευτικά ταξίδια, εννοούμε ακριβώς αυτό. Δεν υπάρχει διασκέδαση σε αυτά. Είναι γεμάτα επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους και  μουσεία. Σε ένα ταξίδι οχτώ ημερών είναι ζήτημα αν τα παιδιά μείνουν μία ώρα ελεύθερα να κάνουν βόλτα στην Πλάκα. Από το πρωί, στις 7 περίπου, και μέχρι το βράδυ επισκέπτονται χώρους ιστορικής σημασίας. Όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδος. Ανάλογα με το πρόγραμμα.
Βέβαια έχουν από το σύλλογο Αθήνα (ATHENA) που είναι το νούμερο ένα στη Γαλλία, όσον αφορά τα εκπαιδευτικά ταξίδια, πάρα πολλές μελέτες από καθηγητές, εκπαιδευτικά κείμενα για τον κάθε αρχαιολογικό χώρο και μουσείο και φωτογραφίες έτσι, ώστε να ξέρουν προτού έλθουν που θα πάνε και τι θα ιδούν. Τα παιδιά ετοιμάζονται περίπου δύο χρόνια προτού φτάσουν εδώ. Και αυτό να σημειωθεί ότι γίνεται σε ώρες εκτός σχολείου. Αν δεν έλθουν απλά δεν έρχονται και στο ταξίδι. Έχουν παλέψει για να το κερδίσουν.
Δημ.: «Τι εικόνα έχει ο μέσος Γάλλος για την Ελλάδα;»
«Πολύ καλή. Όλοι οι Γάλλοι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα είναι το παρελθόν μας και η πηγή πολιτισμού για όλον τον πλανήτη. Στην Ελλάδα χρωστάμε αυτό που είμαστε».
Δημ.: «Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για ένα παιδί να μάθει αρχαία ελληνικά;»
«Από έντεκα, δώδεκα χρονών. Θα πρέπει πρώτα να έχει οργανώσει στο μυαλό του τη μητρική γλώσσα. Στην περίπτωση μας τα γαλλικά. Μόνον τότε η ελληνική γλώσσα θα του ανοίξει μοναδικούς ορίζοντες. Υπάρχουν έννοιες στην ελληνική γλώσσα που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού. Αν δεν ξέρουν πρώτα τη δική τους γλώσσα καλά, δεν θα μπορούν να τις αντιληφθούν».
Δημ.: «Μια συμβουλή για τους Έλληνες μαθητές και καθηγητές σε σχέση με τα αρχαία ελληνικά;»
«Έχετε την τύχη να μιλάτε μία γλώσσα η οποία έμεινε πιστή στις ρίζες της. Είτε είναι στο λεξικό είτε στο συντακτικό είναι ζωντανή γλώσσα που δεν διαφέρει πολύ από το παρελθόν της. Ακόμα και σήμερα μπορείς να ξεχωρίσεις τους δύο μέλλοντες κάτι που δεν υπάρχει σε καμία άλλη γλώσσα. Αγαπήστε την και προστατέψτε την!».
Σημείωση: Όταν κάποια στιγμή το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε να αυξήσει κατά μία ώρα τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, η ΟΛΜΕ επαναστάτησε. Διαμαρτυρήθηκε έντονα για το βαρύ φορτίο που επρόκειτο να επιβληθεί!...
Δημ.: «Τα τελευταία χρόνια γίνεται μία προσπάθεια απλοποίησης της γλώσσας. Στα ελληνικά το βλέπουμε πολύ έντονα. Που νομίζετε ότι θα οδηγήσει αυτό;»
«Η κάθε απλοποίηση στη σύνταξη είναι απλά ένα χάσιμο σκέψης. Πριν από λίγο καιρό έγινε στη Γαλλία ένα συνέδριο για τις γλώσσες. Ανακαλύψαμε ότι η γλώσσα του Ίντερνετ και των μηνυμάτων στα κινητά είναι η πιο απλή που έχει γίνει. Χαρακτηριστικό της είναι ότι δεν έχει ίχνος σκέψης. Όταν μία γλώσσα απλοποιείται, απλά χάνει. Δεν έχει να κερδίσει τίποτα. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε και στη Γαλλία. Προσπαθούμε να μάθουμε στα παιδιά την γλώσσα όπως πρέπει να την ξέρουν με τις σωστές της ρίζες. Είναι πολύ σοβαρό το πρόβλημα. Οδηγούμαστε σε μία γλώσσα χωρίς νόημα, απλά φωνητική. Χάνονται όλα τα άλλα. Πολλοί και στη Γαλλία ζητούν να γίνει η ορθογραφία πιο απλή. Δεν είναι εύκολο όμως αυτό, γιατί τότε χάνεται η ρίζα και το νόημα της λέξης. Η ετυμολογία της. Όλες οι λέξεις θα αρχίσουν να μοιάζουν μεταξύ τους. Ακόμα και στην προφορά. Πρέπει οι γλώσσες να μείνουν ζωντανές. Να μπουν νέες λέξεις στο λεξιλόγιο αλλά να μην χάνονται και οι παλιές που έχουν το νόημά τους. Να μην αντικαθιστούν τις παλιές με καινούργιες. Τότε χανόμαστε.