Ο σχολικός εκφοβισμός…

• Ένα από τα θέματα που απασχολούν σήμερα τους γονείς  είναι ο σχολικός εκφοβισμός που έχει εισβάλει στην Ελλάδα. Ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να πάρει διάφορες μορφές. Γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι ενημερωμένοι και έτοιμοι να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε μορφή βίας στα σχολεία.

Μορφές σχολικού εκφοβισμού
- Σωματικός εκφοβισμός. Η σωματική βία συνήθως αποτελείται από χτυπήματα, σπρώξιμο, κλωτσιές, γαργαλητά, σκουντήματα, γροθιές τρικλοποδιές, πειράγματα τα οποία είναι συνήθως πολύ ενοχλητικά για αυτόν που τα δέχεται.
- Συναισθηματικός η λεκτικός εκφοβισμός. Συνήθως εμπλέκονται κορίτσια. Χρησιμοποιούν υβριστικές εκφράσεις, φήμες, διαλύουν παρέες, κάνουν παρέα με συγκεκριμένα άτομα με αποτέλεσμα, να παραμερίζουν ή ακόμα και να απομονώνουν κάποια άτομα. Λένε λόγια που πληγώνουν αγνοούν, φτύνουν, ειρωνεύονται, χρησιμοποιούν παρατσούκλια.
- Διαδικτυακός εκφοβισμός. Αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού. Χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να διασύρουν ή να προσβάλουν τους συμμαθητές τους. Ας μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξαν πολλά θύματα διαδικτυακής βίας και αυτοκτονίες.
- Σεξουαλικός εκφοβισμός. Αποτελείται από υβριστικά σχόλια χειρονομίες, ανεπιθύμητο άγγιγμα και σεξουαλικές επιθέσεις.
Επίσης άλλες μορφές σχολικού εκφοβισμού μπορεί να εκδηλωθούν λόγω οικογενειακής κατάστασης, ομοφυλοφιλίας και ρατσισμού.
Οι στατιστικές λένε ότι 70% των μαθητών έχει δεχτεί κάποια μορφή βίας στα σχολεία και μόνο 20- 40% το έχουν αναφέρει.

Πώς επηρεάζεται το θύμα
Βραχυπρόθεσμα το θύμα μπορεί να εκδηλώσει κατάθλιψη, να μην βγαίνει από το σπίτι, άρνηση να πάει στο σχολείο. Άγχος, θυμός. Η απόδοση του στο σχολείο μειώνεται. Αισθάνεται ότι η ζωή του δεν είναι σημαντική.
Μακροπρόθεσμα. Αισθάνεται ανασφάλεια και έλλειψη εμπιστοσύνης, ενώ κάποιες έρευνες δηλώνουν ότι μπορεί να αναπτύξει ψυχικές ασθένειες.

Ο χαρακτήρας του θύματος και η αντιμετώπισή του
Το θύμα έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά. Είναι σιωπηλό άτομο, χαμηλών τόνων αγχωτικό, παθητικός, και πολλές φορές απομονωμένος. Έχει μάθει να μην εκφράζει ανοιχτά την άποψη του και τον διακατέχει ένα συναίσθημα φόβου.

Ο χαρακτήρας του θύτη και η αντιμετώπισή του
Του αρέσει να κακοποιεί. Είναι αρκετά ισχυρός στη σχολική κοινότητα. Κάνει παρέα με συγκεκριμένα παιδιά. Μιλάει πολύ δυνατά και δίνει την αίσθηση του «αφεντικού». Έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του.
Συνήθως το οικογενειακό περιβάλλον έχει παίξει σημαντικό ρολό στο χαρακτήρα του θύτη. Τα παιδιά αυτά έχουν έλλειψη πειθαρχίας και θέλουν να επιβληθούν. Πολλά από αυτά έχουν κακοποιηθεί και δεν έχουν νιώσει αγάπη και οικογενειακή θαλπωρή. Έχουν μάθει λοιπόν να αντιδρούν με βία.
Όταν το σχολείο ενημερώσει τους γονείς ότι το παιδί τους ασκεί βία σε αλλά παιδιά, οι γονείς θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι και να βοηθήσουν το παιδί τους να μάθει να εκφράζει το θυμό του δημιουργικά. Συζητήστε με το διευθυντή του σχολείου το περιστατικό. Παρακολουθήστε την εξέλιξη του παιδιού σας. Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια.
Δάσκαλοι και γονείς πρέπει να διδάξουν τα παιδιά να αναφέρουν ανοιχτά κάθε επεισόδιο βίας στο σχολείο. Αν ένα παιδί έχει περίεργη συμπεριφορά, συζητήστε ανοιχτά μαζί του το πρόβλημά του, χωρίς να του επιρρίπτετε ευθύνες. Ψάξτε τα παιδιά για μώλωπες και άλλα εμφανή στοιχεία βίας. Παρακολουθήστε την απόδοσή τους στο σχολείο. Εμφανιστείτε στο διάλειμμα χωρίς να τα ενημερώσετε.
Αν το παιδί σας έχει γίνει θύμα βίας, αποφύγετε να μιλήσετε στο γονιό του θύτη. Ενημερώστε τους δάσκαλους. Πέστε στο παιδί σας να μην απαντάει στα σχόλια του θύτη, και να μην αντιδρά με βία. Μάθετε το να αγνοεί το θύτη και να αποφεύγει κάθε μορφή επικοινωνίας με το βλέμμα. Στο διάλειμμα πρέπει να μείνει κοντά στους δάσκαλους ή σε άλλους φίλους που αισθάνεται ασφαλής. Συζητήστε το θέμα στο σχολείο. Απομονώστε το θύτη διδάσκοντας τα παιδιά κόσμια συμπεριφορά. Μάθετε τα παιδιά να εκφράζουν θετικά την επιθετικότητα μέσω αθλημάτων.
- Εκπαιδευτικοί, μιλήστε στο παιδί που δέχεται σχολική βία και ακούστε με προσοχή αυτά που έχει να σας πει. Διαβεβαιώστε ότι θα ανταποκριθείτε άμεσα για να το προστατέψετε. Αυξήστε τις επιτηρήσεις στα διαλείμματα. Εξακριβώστε αν υπάρχει ομάδα που ενθαρρύνει ή υποστηρίζει το παιδί που εκφοβίζει. Οδηγήστε το παιδί που εκφοβίζει στο γραφείο του διευθυντή και συζητήστε σοβαρά το περιστατικό και τις συνέπειες. Υποστηρίξτε το παιδί που έχει δεχτεί βία.
- Συμμαθητές, προσδιορίστε ποιος ήταν παρών στο περιστατικό και ποιοι συμμετείχαν. Συζητήστε τι θα μπορούσε να είχε κάνει ο καθένας για να αποφευχθεί το επεισόδιο.
Κάθε μέλος της σχολικής κοινότητας έχει μέρος ευθύνης για τη σχολική βία. Ωστόσο θα πρέπει όλοι να συνεργαστούν για την επίλυση του προβλήματος. Χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρέμβασης στο οποίο να συμμετέχει η σχολική κοινότητα και ευρύτεροι κοινωνικοί παράγοντες για την αντιμετώπισή του.