Προσκήνιο-Παρασκήνιο

ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ!..

Φέτος η στιγμή που στήριζα την σημαία στο κάγκελο του μπαλκονιού μου συνέπεσε με την λήξη της κατάθεσης στεφανιών στο μνημείο της Ελευθερίας και των Μπιζανομάχων, την ώρα της τηρήσεως της «σιγής» για την μνήμη των ηρωικών πεσόντων και της ανακρούσεως του Εθνικού μας Ύμνου.

Βλέπετε η τύχη με έφερε να αγναντεύω από πάνω την πλατεία όπου οι τότε Γιαννιώτες παραληρούντες πέταγαν τα φέσια που σωρεύονταν στο έδαφος και αντίκρυζαν δακρυσμένοι την παράδοση της πόλης από τον Εσάτ Πασά στον επικεφαλής του ελευθερωτού Ελληνικού Στρατού πρίγκηπα στρατηλάτη Κωνσταντίνο.

Έκτοτε η πλατεία αυτή πήρε συμβολικά το όνομα του επικεφαλής του ελευθερωτού Ελληνικού Στρατού αποκληθείσα: «Πλατεία Κωνσταντίνου του Ελευθερωτού» και αυτό συνεχίστηκε ακόμα και στις δύσκολες εποχές του Εθνικού διχασμού. Κανένας δεν είναι σε θέση να διανοηθεί την σκέψη κάποιας Δημοτικής Αρχής της πόλης να αλλάζει το όνομα της πλατείας σε «Πλατεία Δημοκρατίας» και ύστερα κάποιας άλλης Δημοτικής Αρχής να υπερβάλει σε ασέβεια μετονομάζοντάς την σε «Πλατεία Ανδρέα Παπανδρέου»!

Είναι αλήθεια ότι τέτοιες ασεβείς μετονομασίες έγιναν και σε κεντρικές οδούς της Ελληνικής πρωτεύουσας (της οδού Σταδίου σε Ουΐνστον Τσώρτσιλ και της οδού Πανεπιστημίου σε Ελευθερίου Βενιζέλου). Ο λαός όμως ποτέ δεν δέχτηκε αυτές τις ασέβειες και υποχρέωσε με την αδιαφορία του την επάνοδο εις την τάξιν!

Εδώ μολονότι ο λαός δείχνει την ίδια αδιαφορία για την οφθαλμοφανή ασέβεια της τελευταίας μετονομασίας, εντούτοις δεν βρέθηκε ακόμα η Δημοτική Αρχή που να… διαθέτει τα «ούμπαλα» για να επαναφέρει το όνομα της πλατείας εις την αρμόζουσα θέση του.

Οι Γιαννιώτες θα αναμείνουν με υπομονή αυτήν την Δημοτική Αρχή, η οποία δεν θα δώσει λόγο σε κανένα για την πράξη της, αλλά απλά θα δείξει ότι σέβεται τον εαυτό της πρωταρχικά και ύστερα την πόλη και τις παραδόσεις της. Αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός λόγος που εκλέχτηκε.

Επί του προκειμένου λοιπόν αντικρύζοντας από ψηλά την «Πλατεία Κωνσταντίνου του Ελευθερωτού» την επετειακή αυτή μέρα και κρατώντας στα χέρια μου την τιμημένη από τους ήρωές της Ελληνική σημαία, βγάζοντας το καπέλο μου ένοιωσα πραγματικά ρίγη συγκίνησης την στιγμή της ανάκρουσης του Εθνικού Ύμνου, του Ύμνου προς την Ελευθερία του Διονυσίου Σολωμού.

Είδα με τα μάτια της φαντασίας μου, οραματίστηκα, τους Γιαννιώτες που είχαν ζήσει όλη τη ζωή τους κάτω από τον Τούρκικο ζυγό να παραληρούν ζητωκραυγάζοντας τους ελευθερωτές τους, προσπαθώντας να τους πλησιάσουν σαν κάτι το ιερό και να μπορέσουν να αγγίξουν και να ασπαστούν οτιδήποτε είχαν απάνω τους.

Οραματίστηκα αυτά που μου είχαν διηγηθεί οι γονείς μου για το βράδυ εκείνο, όταν οι Τούρκοι στρατιώτες, αντιληφθέντες τον Ελληνικό αντιπερισπασμό χτυπώντας το Μπιζάνι από τα πλάγια, εγκατέλειψαν τα οχυρά τους στην «Τσουκοπούλα» (το βουνό πάνω από το χωριό) και κατέβαιναν αγεληδόν και πεινασμένοι ζητώντας εκμέκ (ψωμί).

Οραματίστηκα τα αισθήματα αυτών των ανθρώπων, των γονιών μου, που ζούσαν όλη την προηγούμενη ζωή τους, φόρου υποτελείς, του Τούρκου τσιφλικά Περτέφ Παπατζιάν, ο οποίος μάλιστα είχε… ιδιαίτερη αδυναμία σε αυτήν την οικογένεια που είχε και έναν γραμματισμένο νεαρό που έκανε τον δάσκαλο στην Κατσικά, στο Σταυράκι και άλλα χωριά, και την κυνηγούσε με αυξημένο ζήλο!

Φανταστείτε λοιπόν πώς αισθάνθηκαν βλέποντας αμπαρωμένοι τους δυνάστες τους να τους ικετεύουν για ψωμί. Ο γραμματισμένος ήταν ο αείμνηστος πατέρας μου. Από τους πρώτους 28 δασκάλους της ελεύθερης Ηπείρου.

Οραματίστηκα ύστερα από την άλλη μεριά του χωριού προς το ύψωμα τ’ Αϊ Νικόλα στο σύνορο του χωριού με την Τσαρκοβίστα (Δωδώνη) τα παλικάρια του Βελισσάριου να τους κυνηγούν προς τον κάμπο και παρακούοντας διαταγές να μην σταματάνε ούτε στο οχυρό της Δουρούτης, όπου πολεμώντας έπεσαν τα έξι παλικάρια με επικεφαλής τον Κεφάλα Αντώνιο, όπως δείχνει το μάρμαρο του ανεγερθέντος ύστερα μνημείου.

Και ύστερα; Ύστερα έφτασαν κυνηγώντας συνέχεια τα τρομαγμένα λεφούσια στην Ανατολή και… έκοψαν τα σύρματα της επικοινωνίας με το Μπιζάνι και αυτό ήταν όλο!

Τα Γιάννινα… έπεσαν στα χέρια του Ελληνικού Στρατού και ένοιωσαν την ελευθερία τους ύστερα από πέντε ολόκληρους αιώνες Τουρκιάς!

«Τα πήραμε τα Γιάννινα, μάτια πολλά το λένε, όπου γελούν και κλαίνε»…

Γι - Πας