Προσκήνιο-Παρασκήνιο
ΠΕΡΑΣΑΝ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΗΜΟΥΝ 10 ΧΡΟΝΩΝ!..
Σεπτέμβρης 1940. Ύστερα από επιτυχείς προφορικές και γραπτές εξετάσεις, όταν είχα τελειώσει την Τετάρτη τάξη του Δημοτικού Σχολείου της Κοσμηράς, πέτυχα και γράφτηκα στο ξακουστό Πρότυπο Γυμνάσιο της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων.
Προηγουμένως ο δάσκαλος πατέρας, μου έχρισε κηδεμόνα μου στο νέο μου Σχολείο τον Γυμνασιάρχη Χρίστο Σούλη, ύστερα από επίσκεψή μας στο σπίτι του στην οδό Μανωλιάσσης τότε.
Το Σχολείο της εγγραφής μου ήταν στο ξακουστό κτίριο του Μελίρρυτου στην οδό Ζωσιμάδων και το Σχολείο της αποφοίτησής μου βρέθηκε σε μία γωνία του μεγαλοπρεπούς κτιρίου της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας στα 1948, την στιγμή που εκεί στην μεγάλη αίθουσα τελετών διεξάγονταν η «δίκη της Πρίντζου».
Δεν θα ασχοληθώ καθόλου με τα διατρέξαντα, εκπαιδευτικά και βιοτικά, μέσα σε αυτή την δραματική οχταετία. Σημασία έχει ότι παρά ταύτα έμαθα γράμματα και σπούδασα μια πολύ δύσκολη επιστήμη και στη συνέχεια ανάλωσα την ζωή μου εξασκώντας το λειτούργημα αυτής της επιστήμης μέσα σ’ αυτήν την πόλη, όπου πήρα τα… νάματα των γραμμάτων. Άλλοι θα κρίνουν αν αυτό συνέβη με επιτυχία ή όχι.
Πάντως με την βοήθεια του Μεγαλοδύναμου Θεού, εξακολουθώ να ζω και να… γράφω. Έτσι παρά το τσουχτερό κρύο, το βράδυ της 23-1-2024 βρέθηκα στην πολύ επιμελημένη έκθεση των μεταπτυχιακών φοιτητών της Σχολής Καλών Τεχνών του Παν/μίου Ιωαννίνων, που διοργανώθηκε για λίγες μέρες στα υπόγεια του Σχολείου μου, μια και αυτά τα υπόγεια χρησιμοποιήθηκαν ως φυλακές και κολαστήρια από τους κατακτητές, αφού παρέμειναν ακέραια σ’ ένα βομβαρδισμένο από τους ίδιους κτίριο. Ένα εκπαιδευτικό μνημείο δηλαδή.
Με πολύ μεγάλη προσοχή και συγκίνηση περιδιάβηκα αυτήν την τόσο προσεγμένη έκθεση στο μέρος το οποίο δεν πρόλαβα να… γνωρίσω στο λίγο διάστημα, 10 Σεπτέμβρη έως 28 Οκτώβρη 1940, που οργάνωσαν η Αγαθή, η Ελένη, η Ευδοξία, η Κατερίνα, η Νάνσυ, ο Σπύρος, η Φωτεινή, η Εσθήρ.
Ένα κρύο υπόγειο, όπως όλα τα υπόγεια, που χρησιμοποιούνται για τέτοιους σκοπούς, από όλους τους δυνάστες!
Στις επιλεγμένες σελίδες του θαυμαστού χειρόγραφου ημερολογίου που κράτησε ο ήρωας Γυμνασιάρχης, ο αείμνηστος Χρίστος Σούλης, αναφέρονται οι συνθήκες μέσα στις οποίες… «εκπαιδευόμασταν» και περνούσαμε αυτά τα χρόνια κατά τα οποία αυτοί οι ήρωες (αναφέρονται ονομαστικά στο βιβλίο μου «ΕΚ ΠΕΙΡΑΣ») αντιμετώπιζαν τις ίδιες δυσκολίες με εμάς και ακόμα χειρότερες μια και ήταν οικογενειάρχες, μας έμαθαν τα γράμματα που έπρεπε για να συνεχίσουμε την ζωή μας μετά τον πόλεμο, την κατοχή και τον φοβερό εμφύλιο. Ας είναι αιώνια η μνήμη τους.
Δεν ξέρω βέβαια αν ο χώρος -έστω κι αν είναι ο αυθεντικός- και ο χρόνος σ’ ένα Σχολείο σε πλήρη λειτουργία ήταν αυτός που έπρεπε γι’ αυτήν την σημαδιακή έκθεση. Είναι άλλο να λες στο χώρο του αυθεντικού κολαστηρίου του Παλαμηδίου ότι εδώ… μαρτύρησε για δυο χρόνια ο Γέρος του Μωριά Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και άλλο να πεις σήμερα στους μυριάδες επισκέπτες του Παρθενώνα ότι… εδώ δολοφονήθηκε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος! Ας το σκεφτούν για την μόνιμη εγκατάσταση αυτού του τραγικού εκπαιδευτικού τεκμηρίου.
Τέλος πάντων! Στα εκτιθέμενα κείμενα αναδεικνύονται πολλά πικρά γεγονότα της εποχής εκείνης, που αφορούν στην… εκπαίδευση, αν μπορεί να νοηθεί έτσι, στην αγωνία των φορέων της, όπως αυτή αποτυπώνεται στις σελίδες του ημερολογίου του Χρίστου Σούλη, στα βάσανα των μαθητών από «Σχολείο» σε «Σχολείο» και το… «φόλι» της αντίστασης με ονόματα εκπαιδευτικών και μαθητών των μεγαλυτέρων τάξεων.
Εμείς οι «μικροί» τι να κάναμε; Δωδεκάχρονοι αντιδράσαμε στην προσπάθεια των Ιταλών να μας μάθουν Ιταλικά χρησιμοποιώντας έναν «δάσκαλο» που ήξερε αυτήν την γλώσσα (δεν ήταν δάσκαλος, βιβλιοπώλης ήταν και λέγονταν Κυριακού). Όταν εκείνος προσπαθούσε να μας εξηγήσει τον στίχο «Lanta la neve fioca, fioca, fioca», εμείς χτυπούσαμε τις καραβάνες του συσσιτίου κάτω από τα θρανία και φωνάζαμε «Cornuto Italiano», τραγουδώντας σιγανά το «Ocean parola Bella» στη μουσική του οποίου ήταν προσαρμοσμένο το… «κορόιδο Μουσολίνι»!
Ανήσυχοι και εμφανώς περήφανοι οι άλλοι καθηγητές προσπαθούσαν να μας… συνετίσουν!
Γι - Πας
