Άρωμα από τους ηρωικούς αγώνες είχε το «αντάμωμα» των Σουλιωτών

• Το αντάμωμα των Σουλιωτών, στις 20 Αυγούστου είχε άρωμα από τους ηρωικούς αγώνες για λευτεριά...
Ιστορική μνήμη, τοπίο και άνθρωποι αποτέλεσαν, εκεί δίπλα στα πηγάδια, ένα δεμένο αρμονικό σύνολο,

που ανασάλεψε σαν όνειρο το Σούλι, την κιβωτό αυτή των εθνικών μας παραδόσεων. Και ξαναζωντάνεψαν, με τους στοχασμούς της ψυχής, με το αφούγκρασμα της καρδιάς, οι ματωμένες θυσίες και στόλισαν την ευφροσύνη με το χρέος. Έγιναν τα επίσημα αποκαλυπτήρια της προτομής του Τζήμα Ζέρβα, για τον οποίο μίλησε πολύ εμπεριστατωμένα ο πρόεδρος του συλλόγου «Οι Φίλοι του Σουλίου» Γιάννης Μπανίκας.
Όπως και για τις άλλες προτομές (καλόγηρου Σαμουήλ, Φώτου Τζαβέλα, Μάρκου Μπότσαρη) η πρωτοβουλία για την τοποθέτησή της ανήκει στον Σύλλογο οι «Φίλοι του Σουλίου», που συμπλήρωσε 60 και πλέον χρόνια ζωής από την πρώτη φάση της ίδρυσής του.
Αν και είναι άγνωστος στους πολλούς ο Τζήμας Ζέρβας, υπήρξε ένας σπουδαίος Σουλιώτης.
Ο Αλή πασάς (1744-1822) αντιμετώπιζε τη σθεναρή άρνηση των αγωνιστών Σουλιωτών, ακόμη και στις πλέον δελεαστικές του προτάσεις. Ήθελε με κάθε τρόπο να τους καθυποτάξει. Για το σκοπό του αυτό, επιχείρησε να εξαγοράσει ένα φλογερό Σουλιώτη, τον Τζήμα Ζέρβα. Του υποσχέθηκε οκτακόσια πουγκιά, πολύ μεγάλο ποσό, και αξιώματα.
Ο σθεναρός αγωνιστής της ελευθερίας, του απάντησε με επιστολή: «Σ' ευχαριστώ, Βεζύρη μου, δια την αγάπη οπού έχεις εις εμένα, αλλά τα οκτακόσια πουγκιά, παρακαλώ, μη μου τα στείλεις, επειδή δεν ηξεύρω να τα μετρήσω, και αν ήξευρα, πάλιν φεν ήμουν ευχαριστημένος να σοι δώσω ούτε μίαν πέτραν της πατρίδος μου δι' αντιπληρωμήν, και όχι πατρίδα, ως φαντάζεσαι. Την τιμήν οπού μ' υπόσχεσαι, μ' είναι άχρηστος, πλούτος και τιμή εις εμέ είναι τα άρματά μου, με τα οποία φυλάττω και τιμώ την πατρίδα μου, αθανατίζω και τ' όνομά μου».
Τη συμμετοχή των Σουλιωτών στην επανάσταση του 1821 ανέλυσε, αναφέροντας αδιαμφισβήτητα ιστορικά στοιχεία, ο συγγραφέας Βαγγέλης Τσιρώνης, άριστος γνώστης της δράσης τους.
Εξάλλου παρουσιάστηκε η σουλιώτικη φορεσιά και αρματωσιά από τον Όμιλο Απόδοσης Τιμών και Ιστορικής Αναβίωσης Σουλίου, ενώ ξεχωριστό χρώμα στο αντάμωμα των Σουλιωτών έδωσε η εκπληκτική σοπράνος Μαρία Τσιρώνη.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο βουλευτής Θεσπρωτίας της Ν. Δ. Βασίλης Γιόγιακας, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, η Γενική Γραμματέας φορολογικής πολιτικής και δημόσιας περιουσίας Αθηνά Καλύβα, οι δήμαρχοι Σουλίου Γιάννης Καραγιάννης, Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας, Φιλιατών Σπύρος Παππάς, Πάργας Νίκος Ζαχαριάς, ο πρόεδρος της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου τέως βουλευτής Αντώνης Μπέζας, απόγονοι των ηρώων του Σουλίου κ.ά.
Το Σούλι, όπως το αντικρίζεις μέσα σ' ένα περίγυρο άγριων βράχων και γοητευτικού ηρωισμού, ιστορίας και θρύλου, δεν μπορείς παρά να φωνάξεις: Θα ζει θριαμβευτικά και πλατιά με τη θυσιαστική διαλαμπή μέσα στους αιώνες.
Σ' αυτό τον τόπο η ψυχή σου μακραίνει και ζητάει επίμονα να φωτιστεί από τους αγώνες των αδούλωτων Σουλιωτών και να τους αγγίξει με ευγνωμοσύνη χαϊδευτικά.
π. ΗΛΙΑΣ ΜΑΚΟΣ