Κίνδυνος να χαθούν λεφτά από το ΕΣΠΑ λόγω έλλειψης έμπειρων τεχνοκρατών!

• Τι κι αν τα ευρωπαϊκά κονδύλια αποτελούν για τη χώρα μας σημαντική πηγή χρηματοδότησης και χωρίς αυτά πολλές κοινωνικές δομές, δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και σημαντικά έργα να κατασκευαστούν;
Η Ελλάδα εξακολουθεί να συναντά εμπόδια στην απορρόφησή τους, παρά τις κατά καιρούς… πομπώδεις δηλώσεις του αναπλ. Υπουργού Αλ. Χαρίτση ότι η χώρα μας αποτελεί «παράδειγμα προς μίμηση» στην Ε.Ε.!
Έρχεται λοιπόν η Τράπεζα της Ελλάδος να… προσγειώσει ανώμαλα την Κυβέρνηση, αφού σχετική ανάλυση διαπιστώνει αισθητή επιβράδυνση στις απορροφήσεις κονδυλίων και ταυτόχρονα επισημαίνει τη μονοδιάστατη χρήση των χρημάτων σε έργα χαμηλής προστιθέμενης αξίας.

Κίνδυνος απώλειας πόρων…
Παράλληλα, η μελέτη αναφέρεται και στον κίνδυνο απώλειας πόρων του ΕΣΠΑ 2014-2020 και της ευκαιρίας εκσυγχρονισμού της ελληνικής οικονομίας, λόγω της έλλειψης τεχνογνωσίας των στελεχών που απασχολούνται στις αρμόδιες για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση των επιμέρους επιχειρησιακών προγραμμάτων κρατικές υπηρεσίες.
Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση, μπορεί η Ελλάδα να παρουσιάζει μια κανονική επίδοση σε σχέση τόσο με τις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους όσο και με τον μέσο όρο της ΕΕ, ωστόσο αυτή υποβοηθήθηκε από την πρόσθετη προχρηματοδότηση που παρείχε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη διετία 2015-2016.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει το «Βήμα» εκείνη την περίοδο οι ευρωπαϊκές αρχές αποφάσισαν να στηρίξουν την ελληνική οικονομία, έξω από τους γενικούς κανόνες που διέπουν τις κοινοτικές επιχορηγήσεις, ώστε να ξεπεραστεί πιο... αναίμακτα το σοκ του πρώτου εξαμήνου της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που ανέτρεψε τις θετικές μακροοικονομικές προοπτικές που είχαν διαμορφωθεί.
Ωστόσο μετά τη λήξη αυτών των ενισχυτικών δράσεων η απορρόφηση κονδυλίων, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, εμφανίζεται πιο υποτονική. Η εικόνα αυτή καταγράφηκε τόσο το 2017 και το α' τρίμηνο του 2018, γεγονός που υποδηλώνει προβλήματα είτε στην ένταξη είτε στην ωρίμαση και στην εκτέλεση των έργων.
«Αν η υποτονικότητα αυτή συνεχιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε υστέρηση της απορρόφησης των πόρων της ΕΕ στο σύνολο της προγραμματικής περιόδου με κίνδυνο την απώλεια ενωσιακών πόρων» επισημαίνεται σχετικά στο Οικονομικό Δελτίο της ΤτΕ.

Τα εμπόδια
Σύμφωνα με τη ανάλυση, διαπιστώνεται ότι οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού των δομών και των διαδικασιών που εξυπηρετούν τόσο την υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων όσο και την πραγματοποίηση επενδύσεων γενικότερα δεν χαρακτηρίζονται πάντοτε από την απαιτούμενη τεχνική αρτιότητα.
Κι αυτό διότι ο κατακερματισμός των πληροφοριακών συστημάτων, ψηφιακών μητρώων και ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων αποτελεί εμπόδιο για τη μετάβαση προς ένα λειτουργικό και εύχρηστο αυτοματοποιημένο περιβάλλον με αποτελεσματική διασύνδεση και συνεργασία όλων των σχετικών φορέων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η εντατικότερη χρήση πόρων και ο εμπεριστατωμένος σχεδιασμός προγραμμάτων ψηφιακής διακυβέρνησης στο πλαίσιο του ΕΠ «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα» κρίνονται επιβεβλημένα.
Όπως εξηγούν οι συγγραφείς της μελέτης, η εξέταση της λίστας των σημαντικότερων ενταγμένων έργων του ΕΠ «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» του ΕΣΠΑ 2014-2020 φαίνεται να επιβεβαιώνει τη σχετική δυσκολία σχεδιασμού πιο σύνθετων έργων, καθώς απουσιάζουν η κατάλληλη έμφαση και η διάθεση επαρκών πόρων σε έργα υποδομών που να αλλάζουν το παραγωγικό πρότυπο της χώρας και να βελτιστοποιούν τα οφέλη από τις ιδιωτικοποιήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων έργων θα ήταν τα δίκτυα διασυνοριακών μεταφορών, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματά της, η ανάπτυξη των δεξιοτήτων και της τεχνικής επάρκειας του προσωπικού όλων των αρχών που εμπλέκονται στον σχεδιασμό και στη διαχείριση των έργων είναι ουσιαστικής σημασίας για την αποδοτική χρήση των πόρων της ΕΕ.