«Αγκομαχούν» οι Δήμοι της Ηπείρου στην υλοποίηση έργων του ΕΣΠΑ

• Σε «κομβικό» σημείο βρίσκεται η υλοποίηση του τρέχοντος ΕΣΠΑ, καθώς απομένουν τρία χρόνια για την ολοκλήρωσή του και όπως δείχνουν τα στοιχεία θα πρέπει να γίνει αγώνας «δρόμου» για να μην υπάρξουν απώλειες πόρων. Το ΕΣΠΑ ως προς τις εντάξεις κλπ, ολοκληρώνεται το 2020, ως προς την υλοποίηση των δράσεων και τις απορροφήσεις το χρονικό όριο είναι για άλλα το τέλος του 2022 και άλλα το 2023.
Η πορεία του ΕΣΠΑ εξαρτάται από τους ρυθμούς υλοποίησης των προγραμμάτων που υλοποιούν κεντρικά τα υπουργεία και περιφερειακά οι Περιφέρειες.
Πρόσφατα έχει γίνει πολύ συζήτηση για το ποσοστό απορρόφησης του προγράμματος της Ηπείρου, για το οποίο εκφράζονται εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις.
Οι αντιπολιτευόμενοι το χαρακτήριζαν χαμηλό, η Περιφερειακή Αρχή απάντησε πώς η Ήπειρος βρίσκεται σήμερα στην 4η θέση ανάμεσα στις έντεκα περιφέρειες που ανήκουν στην ίδια κατηγορία με ποσοστό απορρόφησης 23,87% όταν ο μέσος όρος είναι 22,98%.
Από όποια σκοπιά και αν το εξετάσει κάποιος, υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που παίζει καθοριστικό ρόλο στις υλοποιήσεις έργων και τις απορροφήσεις. Και αυτός είναι ο ρυθμός με τον οποίο προχωρούν τα έργα οι άλλοι -πλην της Περιφέρειας- φορείς που εντάσσουν πράξεις στο ΕΣΠΑ.
Στους βασικούς δικαιούχους του προγράμματος περιλαμβάνονται οι δήμοι και ειδικότερα οι μεγαλύτεροι.

Ουραγός ο Δήμος Ιωαννιτών
Ο Δήμος που έχει εντάξει μάλιστα το μεγαλύτερο έργο σε προϋπολογισμό, είναι ο Ιωαννιτών για το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης με 30 εκ. ευρώ από τα οποία μέχρι σήμερα δεν έχει καμία απορρόφηση. Το ίδιο συμβαίνει και με άλλα έργα- σύμφωνα με στοιχεία του Epiruspost που αντλήθηκαν από το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται το νέο νηπιαγωγείο στα πρώην στρατιωτικά αρτοποιεία. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους άλλους Δήμους της Ηπείρου. Μηδενική απορρόφηση έχει μέχρι σήμερα το έργο διευθέτησης του ρέματος Λάκκας Ηγουμενίτσας (προϋπολογισμού 2,819 εκ. ευρώ), τα διδακτήρια στην Άρτα (με 3.852.794 ευρώ), η Αστική Ανάπλαση επίσης στην Άρτα, οι διαμορφώσεις ρεμάτων σε Άρτα - Πρέβεζα κ.α.
Ξεχωριστή κατηγορία είναι τα έργα που εντάχθηκαν σε τομεακά προγράμματα των Υπουργείων και για τα οποία επίσης είτε δεν απορροφήθηκαν ακόμη χρήματα, ή το ποσοστό είναι πολύ χαμηλό. Και σε αυτή την κατηγορία «πρωταγωνιστεί» από το τέλος και πάλι ο Δήμος Ιωαννιτών που έχει ενταγμένο το μεγαλύτερο σε προϋπολογισμό έργο 36,28 εκ. ευρώ, της β΄ φάσης της αποχέτευσης για το οποίο μέχρι σήμερα έχει μηδενική απορρόφηση.
Το ίδιο συμβαίνει με την ενσωμάτωση των παλαιών στρατιωτικών φυλακών στον αστικό ιστό της πόλης (Προϋπολογισμού 2,5 εκ. ευρώ) και με την εγκατάσταση συστήματος μείωσης διαρροών στο δίκτυο της ΔΕΥΑΙ (1,859 εκ. ευρώ).
Τρίτη κατηγορία είναι τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και των οποίων οι απορροφήσεις είναι μεν καλές, αλλά πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι είτε έχουν στενέψει τα περιθώρια χρόνου για την ολοκλήρωσή τους, είτε έχει παρέλθει πολύς χρόνος από την εναρκτήρια ημερομηνία και ακόμη δεν έχουν γίνει εκταμιεύσεις, όπως π.χ. με την αξιοποίηση του πρώην ΞΕΝΙΑ Άρτας που έχει προϋπολογισμό Επένδυσης 3.497.940 ευρώ, την αναπαλαίωση του Ιστορικού Δημαρχείου Άρτας, (προϋπολογισμού 2 εκ. ευρώ) για το οποίο η έναρξη τυπικά έγινε στι1 1/11/2017), κ.α..

Τους σώζουν οι… δομές!
Σε ποιο καλό επίπεδο βρίσκονται οι απορροφήσεις σε δομές πρόνοιας (ΚΗΦΗ, Κοινωνικά Παντοπωλεία, Κέντρα Υποστήριξης κλπ), που δεν έχουν όμως τεχνικές δυσκολίες, καθώς αφορούν μισθοδοσίες, προμήθειες τροφίμων κλπ..
Στο ερώτημα «τι φταίει;» και δεν προχωρούν τα τεχνικά κυρίως έργα με ταχύτερους ρυθμούς, δεν υπάρχει μονοσήμαντη απάντηση: Υπάρχουν ζητήματα γραφειοκρατίας, μελετών, έλλειψη κατάλληλου προσωπικού, ακόμη και αδυναμίες αναδόχων. Κάπως έτσι στο τέλος θα δοθεί και πάλι μάχη για να μην χαθούν πόροι και έργα που είναι αναγκαία για την Ήπειρο.