ΣΚΕΠΤΟΜΑΙ: Άρα υπάρχω…

 Οι άνθρωποι, όσο είναι ζωντανοί, δεν έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν δύο λειτουργίες: της αναπνοής και της σκέψης. Κάθε στιγμή της ζωής μας υπάρχουμε μέσω της σκέψης. Μάλιστα, έχει αποδειχτεί ότι οι διαδικασίες της σκέψης συνεχίζονται ακόμα και στον ύπνο. Το σταμάτημά της, όπως και το σταμάτημα του καρδιακού σφυγμού, σημαίνει θάνατος.
Οι σκέψεις είναι η μοναδική εξασφαλισμένη περιουσία μας, η ουσία μας και η σχέση οικειότητας που έχουμε με τον εαυτό μας. Κανένας δεν μπορεί να διεισδύσει στις σκέψεις μας. Καμιά οικειότητα ή εγγύτητα δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει ή να

επαληθεύσει το διάβασμα της σκέψης. Ούτε η ύπνωση, ούτε οι ψυχιατρικές τεχνικές, ούτε οι οροί αλήθειας μπορούν να αποσπάσουν με επαληθεύσιμο τρόπο τις σκέψεις του άλλου. Ενδέχεται να εκφράζουν μισές αλήθειες. Άλλωστε, η ικανότητα να ψευδόμαστε και να ενσαρκώνουμε μύθους είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό μας. Έτσι, οι πιο κοντινοί, οι πιο ειλικρινείς άνθρωποι παραμένουν ξένοι ή περισσότερο άδηλοι ο ένας για τον άλλο!
Η σκέψη είναι περισσότερο ευανάγνωστη, λιγότερο συγκαλυμμένη, στις εκρήξεις αχαλίνωτης, συμπυκνωμένης ενέργειας, π.χ. στον φόβο, στο αυθόρμητο γέλιο και στο μίσος. Αυτές οι εκδηλώσεις δύσκολα νοθεύονται, αν και οι βιρτουόζοι της διπλοπροσωπίας και του αυτοελέγχου έχουν τη δυνατότητα να πετύχουν μεγάλη συγκάλυψη.
Η τέλεια διαφάνεια της σκέψης ανήκει στο ζωικό βασίλειο… Ορισμένα μάλιστα ζώα οσμίζονται τους φόβους μας (ίσως να συμβαίνει το ίδιο και με το μίσος!). Το ευτύχημα θα ήταν το ψέμα μας να ανέδυε λίαν χαρακτηριστική οσμή…
Η σκέψη δεν εκφράζεται πλήρως στην πράξη. -Κανένας ζωγράφος, οσονδήποτε έμπειρος, δεν μπορεί να μεταφέρει πλήρως πάνω στο τελάρο το εσωτερικό του όραμα ή αυτό που νομίζει ότι βλέπει μπροστά του. -Η μουσική, ακόμα και στην αυστηρότερη μορφή της, μόνο εν μέρει ενσαρκώνει το πλέγμα των αισθημάτων, των ιδεών και των αφηρημένων σχέσεων που έχει μέσα του ο συνθέτης. -Ο ερωτευμένος και ο ποιητής αναφωνούν: δεν μπορώ να εκφράσω με λόγια αυτό που αισθάνομαι…
Η ακριβής αποτύπωση της σκέψης με γλωσσικούς όρους είναι δύσκολη έως αδύνατη. Η γλώσσα μονίμως προσπαθεί να επιβάλει την κυριαρχία της στη σκέψη. Προβάλλει γλωσσικά τείχη. Οι ποιητές και οι διανοούμενοι γρατζουνούν αυτά τα τείχη και οι μουσικοί διακηρύσσουν πως οι ανήκουστες μελωδίες είναι οι γλυκύτερες…
Οι σκέψεις είναι κοινό αγαθό. Τις σκέφτηκαν, τις σκέπτονται και θα τις σκεφτούν δισεκατομμύρια φορές άλλοι. Η αληθινή πρωτοτυπία της σκέψης είναι σπάνια (Einstein: στη ζωή μου έκανα μόνο δύο αυθεντικές σκέψεις). Την εντύπωση του καινούργιου τη δίνει η λεκτική μορφή και όχι το περιεχόμενο.
Η σκέψη είναι πολυδάπανη… Ύστερα από μεγάλες περιόδους συνεχούς σκέψης, αισθανόμαστε κάτι ανάλογο με τη μυϊκή κόπωση. Μάλιστα, η ολοκληρωτική συγκέντρωση συνεπάγεται όχι μόνο προσωρινή εξάντληση, αλλά και εκτεταμένη πνευματική κατάρρευση (ιδιαίτερα στους μεγάλους σκακιστές και στις διάνοιες που ασχολούνται με τα καθαρά μαθηματικά).
Τι απογοήτευση! Το μεγαλύτερο ποσοστό της σκέψης χάνεται στον σκουπιδοτενεκέ της λήθης… Όταν κανείς ξυπνάει διαπιστώνει ότι η μνήμη του δεν λειτουργεί. Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα φοβούνται τη σκέψη. Η ουτοπία της λογοκρισίας είναι να διαβάζει όχι μόνο το κείμενο, αλλά και τις σκέψεις που το διαπερνούν.
Η ικανότητα να κάνει κάποιος σκέψεις που αξίζει τον κόπο να γίνονται, πόσο μάλλον, να διατυπώνονται, είναι συγκριτικά σπάνια. Από εδώ αναδύονται τα ερωτήματα: μαθαίνεται η υψηλή σκέψη; διδάσκεται; Όπως είναι γνωστό, η εκγύμναση και η εξάσκηση μπορούν να δυναμώσουν τη μνήμη και οι τεχνικές διαλογισμού να δώσουν βάθος στη συγκέντρωση του νου.
Κατά τον F. Ηölderin (1770-1843), δεν υπάρχει παιδαγωγικό κλειδί για τη δημιουργικότητα, δεν υπάρχει δημοκρατία για την ιδιοφυία, παρά μόνο μια τρομερή αδικία: οι λίγοι προνομιούχοι είναι αναγκασμένοι να πιάνουν τον κεραυνό με γυμνά χέρια…
E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.