Κορωνοϊός: Γιατί εκτροχιαστήκαμε…

on .

 Όσο καλά τα καταφέραμε ως χώρα (και φυσικά ως λαός) στο πρώτο κύμα της κορωνοϊκής πανδημίας, τόσο άσχημα τα πήγαμε στο δεύτερο.

Η υπακοή της συντεταγμένης πολιτείας στις υποδείξεις των ειδικών, η έγκαιρη λήψη μέτρων και η ευλαβική συμμόρφωση της πλειονότητας των πολιτών σ’ αυτά, ήταν φανερό πως οδήγησαν στον περιορισμό και τη μερική τιθάσευσή της. Τι έφταιξε, όμως, και οδηγηθήκαμε στη σημερινή, αν όχι τραγική, σίγουρα εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση.

Πρόσφατο δημοσίευμα της έγκυρης εφημερίδας «Η Καθημερινή» («Πώς κάποιες χώρες κατάφεραν να εκμηδενίσουν τα κρούσματα») θέτοντας το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων δίνει την κατεύθυνση της στρατηγικής που πρέπει να ακολουθήσουμε προκειμένου να απεμπλακούμε από τον επί θύραις κίνδυνο σαρωτικής διασποράς του κορωναϊού με ό,τι αυτό συνεπάγεται: κορεσμό του Εθνικού Συστήματος Υγείας και αδυναμία να ανταπεξέλθει, με αποτέλεσμα τους μαζικούς θανάτους συμπολιτών μας, αλλά και την οικονομική καταστροφή και την επακόλουθη διατάραξη της κοινωνικής συνοχής.
Την ώρα που ο κορωνοϊός σαρώνει τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, υπάρχουν μερικές γωνιές του κόσμου, όπου η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Τα κρούσματα είναι σχεδόν μηδενικά και από αυτές, αν είμαστε σώφρονες, πρέπει να μάθουμε. Ο εντοπισμός περίπου δέκα κρουσμάτων στην κινεζική πόλη Κινγκντάο κινητοποίησε τις αρχές, οι οποίες υπέβαλαν σε τεστ ανίχνευσης κορωνοϊού εννέα (!) εκατ. κατοίκους της πόλης. Εδώ, τα τεστ ανίχνευσης, είτε γιατί δεν τα είχαμε είτε γατί υπολογίσαμε το κόστος τους, μόλις τελευταία άρχισαν να γενικεύονται, με αποτέλεσμα πλήθος ασυμπτωματικών νοσούντων να διασπείρουν ανά την επικράτεια τον κορωνοϊό. Τα περιστατικά μαζικών κρουσμάτων σε οίκους ευγηρίας -και στην πόλη μας δυστυχώς- είναι επιεικώς απαράδεκτα. Ο ανεπαρκής προληπτικός έλεγχος εργαζομένων και επισκεπτών (τα ρημάδια τα τεστ, βλέπετε, κοστίζουν) προφανής.
Στη Νέα Ζηλανδία τα κρούσματα είναι εξαιρετικά σπάνια. Η Ταϊλάνδη υποδέχθηκε πρόσφατα και έπειτα από πολλούς μήνες τους πρώτους ξένους επισκέπτες (39 επισκέπτες από την Κίνα), που πλέον θεωρείται χαμηλού ρίσκου. Παρ’ όλα αυτά, τους υποχρέωσε σε καραντίνα 14 ημερών. Εμείς τι κάναμε; Ανοίξαμε (και ορθώς πράξαμε) τα σύνορα, προκειμένου να περισώσουμε μέρος τουλάχιστον της τουριστικής περιόδου, με ελλιπέστατα όμως μέσα ελέγχου στις εισόδους και με εμφανή χαλάρωση στην τήρηση των μέτρων (να θυμίσουμε τα ολονύκτια πάρτι στη Μύκονο, τη Ζάκυνθο, τη Ρόδο, τη Χαλκιδική και σε άλλους τουριστικούς προορισμούς). Αρχές Αυγούστου πήγα να υποδεχτώ στο αεροδρόμιο του Ακτίου τα παιδιά μου από το Ηνωμένο Βασίλειο, μια χώρα με αυξημένο ιικό φορτίο και με έκπληξη μου μετέφεραν πως κανένα τεστ δεν τους έγινε και κανένας ουσιαστικός υγειονομικός έλεγχος δεν πραγματοποιήθηκε σε πάνω από τετρακόσιους επιβάτες. Το ίδιο, φαντάζομαι, έγινε και στα υπόλοιπα ανά τη χώρα αεροδρόμια, αλλά και στις από βορρά χερσαίες πύλες εισόδου. Να μην αναφερθώ στις αρχικές παλινωδίες σχετικά με τη χρήση της μάσκας, τη στιγμή που ήταν ιατρικά αποδεδειγμένο ότι ο ιός μεταφέρεται με αεροσταγονίδια.
Δέκα μήνες μετά την εμφάνιση του κορωνοϊού και ο κόσμος παραμένει διχασμένος μεταξύ δύο διαφορετικών προσεγγίσεων στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Από τη μία, οι χώρες που προσπαθούν να μάθουν να ζουν με τον κορωνοϊό να κυκλοφορεί ανάμεσα στους πολίτες. Σε αυτές τις χώρες, οι αρχές προσπαθούν με μέτρα -συχνά σκληρά- να περιορίσουν την εξάπλωση της νόσου, έχοντας όμως αποδεχθεί ότι θα συνεχίσει να κυκλοφορεί για κάποιο -μικρό ή μεγάλο μέλλει να αποδειχτεί- διάστημα, έως ότου βρεθεί το πολυπόθητο αποτελεσματικό εμβόλιο
Στις χώρες που ανήκουν στο άλλο «στρατόπεδο», ακολουθείται μια πολύ πιο επιθετική στρατηγική μηδενικής ανοχής στον κορωνοϊό. Στις περισσότερες από αυτές τις χώρες, που βρίσκονται στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού, ακόμη και λιγότερα από δέκα περιστατικά αντιμετωπίζονται ως ύψιστη απειλή. Η στρατηγική εστιάζει κυρίως στο να αποφευχθεί η εξάπλωση της νόσου Covid-19. Στις περισσότερες περιπτώσεις επέβαλαν αυστηρούς περιορισμούς στις μετακινήσεις και κοινωνικές συναθροίσεις και άνοιξαν και πάλι τις οικονομίες τους όταν τα κρούσματα ήταν πολύ λίγα σε αριθμό. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο, οι νέες εστίες μετάδοσης μπορούσαν να εντοπισθούν και απομονωθούν μέσω τεστ ανίχνευσης και ιχνηλάτησης. Για να καταφέρουν να μηδενίσουν τα κρούσματα κράτησαν τα σύνορά τους κλειστά. Σχεδόν όλοι οι ταξιδιώτες σε χώρες μηδενικής ανοχής στον κορωνοϊό υποχρεούνται σε καραντίνα δύο εβδομάδων σε ειδικές δομές.
Η σύγκριση μελαγχολική. Στη χώρα μας, η χαλάρωση σε ό,τι αφορά τις συναθροίσεις, ιδίως των νέων σε πλατείες και πάρκα, εξελίχθηκαν σε ντόμινο μετάδοσης του ιού. Η συνήθης από πολλούς προσέγγιση «παιδιά είναι, πώς να συγκρατήσεις τη νεανική τους ορμή», εκτός από αφελής καταδεικνύει και τη δική μας αποτυχία ως γονείς και δάσκαλοί τους. Η ελλιποβαρής στάση των τοπικών αρχόντων, μήπως και κακογουστήσουν «τα παιδιά», αλλά και η στρουθοκαμηλική τους συμπεριφορά (ας όψονται τα ψηφουλάκια) έναντι των παραβιαζόντων (επιχειρηματιών και άλλων) τους κανόνες και τα μέτρα υγειονομικής προστασίας, είναι από τους παράγοντες που δεν τους λες αμελητέους στην αδυναμία περιορισμού της εξάπλωσης της πανδημίας. Το «επιχείρημα» ότι το όλο σχέδιο ανήκε (και ανήκει) στην κεντρική εξουσία, δεν πείθει, τουλάχιστον αρκούντως.
Η φημολογούμενη απόκρυψη του πραγματικού αριθμού κρουσμάτων προκειμένου να μη πληγούν οικονομικά τουριστικά ενδιαφέροντες προορισμοί, όσο και αν δεν τεκμαίρεται με στοιχεία, ίσως να μην απέχει από την πραγματικότητα. Φυσικά, θα ήταν άδικο να μην συμπεριλάβουμε στους παράγοντες επιβάρυνσης της κατάστασης μια μειοψηφία πολιτών, οι οποίοι είτε από τη γνωστή «νεοελληνική ψευτομαγκιά», είτε από το χαμηλό δείκτη υπευθυνότητας που τους διακρίνει, αγνόησαν (και εξακολουθούν να αγνοούν) τις πραγματικές διαστάσεις του κινδύνου που εγκυμονεί η εν λόγω πανδημία. Η επιμονή ορισμένων ιεραρχών (ευτυχώς λίγων) να «βλέπουν» στον κορωνοϊό συνωμοτικές ιδιότητες και η άρνησή τους να τηρήσουν τα μέτρα, είχε και έχει μερτικό στη διασπορά του ιού
Πολιτεία και πολίτες πρέπει να μάθουμε από τα ως τώρα λάθη μας και να αλλάξουμε άρδην συμπεριφορά, αν δεν θέλουμε να μπούμε σε έναν κυκεώνα, ίσως ανεπίστρεπτων και μοιραίων, υγειονομικών και οικονομικών εξελίξεων για τη χώρα μας. Το... μάθημα είναι απλό: ευλαβική τήρηση των μέτρων. Δηλαδή: σωστή χρήση της μάσκας, αποφυγή -όπως ο διάβολος το θυμιάμα- του συγχρωτισμού και σχολαστικό πλύσιμο των χεριών. Δεν αποφύγαμε, ως οφείλαμε, το δεύτερο «γενικό απαγορευτικό» (και ας επιμένουμε εξακολουθητικά στο ξενόγλωσσο lockdown), παρότι γνωρίζαμε ότι θα ήταν «καταστροφικό» και «εφιαλτικό» για την οικονομία και την κοινωνία μας (οι χαρακτηρισμοί από επίσημες δηλώσεις του πρωθυπουργού). Αν το «δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού», τότε το «τρις εξαμαρτείν» θα είναι σίγουρα των ηλιθίων.