Η Γιορτή της Μητέρας έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα!

 Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΕΜΟΣ

 Στην αρχαία Ελλάδα η Μητέρα ήταν έννοια ταυτόσημη με την γονιμότητα. Η γιορτή αυτή της γονιμότητας προσδιορίζεται χρονικά στις αρχές της Άνοιξης, τότε που αρχίζει η γη να φέρνει στην επιφάνεια ό,τι κρύβεται στα σπλάχνα της με ζωή. Η έννοια της μητέρας πήρε τη μορφή της θεάς Δήμητρας. Το όνομα αυτό γεννήθηκε από τη γαία – Γη + Μήτηρ. Γη + Μήτηρ = Δημήτηρ – Δήμητρα. Η Γαία, σύζυγος του Ουρανού ήταν η θεοποίηση του πλανήτη μας. 

Θεωρήθηκε σύζυγος του Ουρανού, διότι οι βροχές του Ουρανού την γονιμοποιούν.
Ο Ουρανός και η Γαία απέκτησαν γιο τον Κρόνο. Σύζυγος του Κρόνου ήταν η Ρέα. Απέκτησαν τέκνα: τον Δία, τον Ποσειδώνα, την Ήρα, τον Άδη, την Εστία, την Αφροδίτη, τον Ήφαιστο κ.λπ. Κρονίδης λεγόταν ο γιος του Κρόνου ο Δίας.
Ο Κρόνος, επειδή φοβότανε ότι κάποιο από τα παιδιά του θα του έπαιρνε την εξουσία, άρχισε να «καταπίνει» τα παιδιά του. Η Ρέα, η μητέρα του Δία κατάφερε να τον σώσει από τη βουλιμία του Κρόνου. Έδωσε στον Κρόνο ένα σπαργανωμένο λίθο και τον κατάπιε, ενώ τον Δία τον έφερε στην Κρήτη και τον μεγάλωσε η Αμάλθεια.
Από αυτά που παραδίδονται από την μυθολογία ότι η Ρέα η μητέρα «Θεών τε ανδρών τε» έκαμε τόσα για να σώσει το Δία, η έννοια τη μητέρας στην αρχαιότητα έπαιρνε τιμητική θέση, γιατί θυσιαζόταν για τα παιδιά της.
Στη σύγχρονη εποχή η γιορτή της μητέρας ξεκίνησε στην Αμερική από την Άννα Τζάρβις. Αφορμή σ’ αυτό έδωσε το γεγονός ότι η μητέρα της απέκτησε έντεκα παιδιά, από τα οποία επιβίωσαν μόνον τα τέσσερα. Η μητέρα της απεβίωσε την 9 Μαΐου 1905. Στην τιμή της μνήμης της Μητέρας της η Άννα Τζάρβις αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της.
Ίσως επιθυμούσε να πραγματοποιήσει μία επιθυμία της, αυτή που κάποτε είχε εκδηλωθεί στην αίθουσα του Κατηχητικού, όπου η μητέρα της είχε ευχηθεί να υπάρξει κάποτε μία ημέρα όπου θα τιμώνταν ο ρόλος και οι ακάματοι αγώνες της γυναίκας-Μητέρας.
Στη δεύτερη επέτειο του θανάτου της μητέρας της οργάνωσε επιμνημόσυνη δέηση στο ναό του Αγίου Ανδρέου των Μεθοδιστών. Το 1908 η Άννα έστειλε για την επιμνημόσυνη δέηση 500 γαρύφαλλα (τα αγαπημένα λουλούδια της μητέρας της) με ένα σημείωμα που εξηγούσε τον συμβολισμό της πράξεώς της: «Σε κάθε παριστάμενο να δοθεί ένα γαρύφαλλο λευκό. Στις μητέρες να δοθούν δύο, στη μνήμη της ημέρας. Αυτά τα πεντακόσια γαρύφαλλα δόθηκαν από μια αγαπημένη κόρη στη μνήμη και ως ένδειξη ιερού σεβασμού προς την καλή και πιστή μητέρα της, την Ανρίβς Τζάρβις, η οποία δούλεψε πιστά και αφιλοκερδώς για 22 χρόνια, ως άμισθη δασκάλα στο κατηχητικό σχολείο...». Έτσι το γαρύφαλλο καθιερώθηκε ως το άνθος της Μητέρας, μέχρι σήμερα...
Στις 10 Μαΐου του ίδιου χρόνου η Άννα, ως κεντρική ομιλήτρια απευθύνθηκε σε ένα ακροατήριο περίπου 15.000 ατόμων στη Φιλαδέλφεια, σε εκδήλωση για την Ημέρα της Μητέρας, που είχε οργανώσει. Μετά το πέρας της ομιλίας της συγκροτήθηκε μία επίσημη επιτροπή για την καθιέρωση της Ημέρας της Μητέρας στην οποία συμμετείχαν η ίδια και ο αδελφός της. Σκοπός η εξάπλωση και υιοθέτηση της ιδέας.
Τον επόμενο χρόνο πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις σε 45 Πολιτείες. Η πρώτη αναγγελία για την επισημοποίηση της Ημέρας της Μητέρας ήρθε από τον Κυβερνήτη της Δυτικής Βιρτζίνιας στις 26 Απριλίου του 1910.
Τον Μάιο του 1914, ο εκπρόσωπος της Πολιτείας της Αλαμπάμα Χέφλιν και ο γερουσιαστής του Τέξας Σέρπαντ εισήγαγαν ψήφισμα, βάσει του οποίου η δεύτερη Κυριακή του Μαΐου θα αφιερώνονταν στη μνήμη και την τιμή της Μητέρας.
Το ψήφισμα έγινε δεκτό τόσο από τη Βουλή όσο και από τη Γερουσία και κυρώθηκε από τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. Ουΐλσων. Με την πάροδο του χρόνου όλο και περισσότερες χώρες καθιέρωναν την Εορτή της Μητέρας μέχρις ότου έγινε παγκόσμια γιορτή, τη δεύτερη Κυριακή Μαΐου.
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι η Εορτή της Μητέρας καθιερώθηκε μέσα στο ξανάνιωμα της φύσης, μέσα στην πανδαισία των χρωμάτων των λουλουδιών, μέσα στην ομορφιά της ζωής, στην Άνοιξη, ορίστηκε να γιορτάζει αυτή που την κάλεσε ο Θεός για συμβοηθό του στη δημιουργία. Η ΜΑΝΑ.
Μάνα, σημαίνει θυσία, λατρεία, αυτοθυσία, αγάπη και μια αγκαλιά γεμάτη. Σημαίνει δημιουργία, του Θεού ευλογία. Σημαίνει ζεστασιά, αγκαλιά, παρηγοριά, μάτωμα ψυχής, στήριγμα στον αγώνα της ζωής. Σημαίνει ανήφορος και Γολγοθάς, αγώνας, δάκρυα χαράς, βάλσαμο και χάδι στα πληγωμένα της παιδιά. Είναι δημιουργός, συμβοηθός του Θεού, γιατί φέρει στη ζωή τα πλάσματά του στη γη.
Η τιμή, ο σεβασμός και η αναγνώριση της αξίας της Μητέρας προϋποθέτει την εξύψωση της γυναίκας και την τοποθέτησή της στο βάθρο που της αξίζει. Αυτό μόνον ο Χριστιανισμός το επιτυγχάνει. Και αυτό γιατί ο ίδιος ο Χριστός εξύψωσε τη γυναίκα με τη διδασκαλία του. Καμία άλλη θρησκεία δεν τιμά την μητέρα όπως ο Χριστιανισμός.
* * *
Στην Οδύσσεια στην Ραψωδεία Λ (Νέκυια) ο Όμηρος παρουσιάζει τον Οδυσσέα να κατεβαίνει στον Άδη με εντολή της Κίρκης για να συναντήσει το μάντη Τειρεσία και να τον ρωτήσει για τη σωτηρία του ίδιου και των συντρόφων του. Εδώ ο Όμηρος τοποθετεί μιά από τις θαυμαστότερες και τις συγκινητικότερες συναντήσεις που αναφέρονται στον παγκόσμιο ποιητικό λόγο, την συνάντηση του περιπλανώμενου Οδυσσέα με την Αντίκλεια, την οπτασία της μητέρας του, που είχε πεθάνει στη διάρκεια που αυτός βρισκότανε στην Τροία.
Τα μάτια του δάκρυσαν στο αντίκρυσμα της μητέρας του, η καρδιά του χτυπά δυνατά, ύστερα από θυσίες, που γινότανε σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αρχίζει μεταξύ μητέρας και γιού ο περίφημος διάλογος.
Εκείνη τον ερωτά πώς βρέθηκε ζωντανός μέσα στα μαύρα σκοτάδια. Εκείνος της ζητά πληροφορίες για την ίδια (πώς πέθανε), για τον γέρο Λαέρτη, τον πατέρα του (πως ζει), για το γιο του, που τον άφησε παιδί στην Ιθάκη, τον Τηλέμαχο, για τη γυναίκα του την Πηνελόπη, αν κυβερνά ακόμη το σπίτι ή αν παντρεύτηκε κανέναν άλλον άρχοντα του νησιού;
Η μητέρα του Οδυσσέα απαντάει σε όλα του τα ερωτήματα. Για το δικό της θάνατο προσθέτει ότι ούτε η Άρτεμις την χτύπησε με τα βέλη της, ούτε καμία αρρώστεια βαριά την πήρε στον άλλο κόσμο. Αλλά ο καημός ο δικός του, η πίκρα που της άφησε, οι στενοχώριες που ένοιωθε περιμένοντας τόσον καιρό το καλόγνωμο παιδί της, όλα αυτά την πήραν από τη γλυκειά ζωή.
Έτσι του μίλησε η πεθαμένη μητέρα του και ο Οδυσσέας, καθώς την άκουγε, αισθανόταν να μεγαλώνει μέσα του η επιθυμία να τρέξει κοντά της. Τρεις φορές ρίχτηκε ο Οδυσσέας για να την αγκαλιάσει και τις τρεις φορές του ξέφυγε, σαν τον ίσκιο, σαν να ήταν όνειρο...
Με αυτή την προϊστορική αναδρομή αναδεικνύεται σε ποιο βάθος προβάλλεται από την ανθρώπινη ζωή η φιγούρα της μητέρας. Αυτό της δίνει έναν τόνο ιερότητας και παγκοσμιότητας μαζί. Αυτό την κάνει αξία απόλυτη, παραπάνω από τις άλλες ανθρώπινες διακρίσεις και τοποθετήσεις. Η μη μητρική ιδιότητα βρίσκεται πάνω από ιθαγένειες, από λαούς και κοινωνικές τάξεις.
Μία κάπως ξεχωριστή είναι η περίπτωση της Νιόβης. Η Μυθολογία αναφέρει ότι η Νιόβη ήταν κόρη του Ταντάλου. Ο Τάνταλος ήταν μυθικός βασιλιάς της Φρυγίας (Μ. Ασία) με έδρα το Σίπυλον. Η Νιόβη ήταν σύζυγος του Αμφίονα, βασιλιά της Θήβας. Από τον Όμηρο (Ιλιάς Ω’, 602-606) αναφέρεται ως ευτυχής βασίλισσα, γιατί είχε 7 γιους και 7 θυγατέρες. Ανέθρεψε 14 ωραιότατα τέκνα. Αλλά υπερηφανεύτηκε πολύ και είπε ότι ήταν ανώτερη από τη Λητώ που γέννησε μόνον δύο παιδιά, τον Απόλλωνα και την Άρτεμη...
Η Λητώ και τα παιδιά της (Απόλλωνας και Άρτεμη) εξοργίστηκαν. Γι’ αυτό με το τόξο εφόνευσαν όλα τα παιδιά της Νιόβης. Ο Απόλλωνας ετόξευσε τα αγόρια και η Άρτεμη τις θυγατέρες. Έμειναν δε άταφα επί 9 ημέρες, διότι ο Δίας απολίθωνε όσους επιχειρούσαν να τα θάψουν.
Την 10η ημέρα οι θεοί περισυνέλεξαν και έθαψαν αυτά. Η Νιόβη από τη φρίκη έμεινε άλαλη και ακίνητη σαν να απολιθώθηκε. Μία θύελλα την άρπαξε και κλαίοντας την μετέφερε στη Φρυγία (Μ. Ασία). Εκεί την άφησε επάνω στο όρος Σίπυλον, όπου και παραμένει ακόμη χύνοντας δάκρυα. Επάνω στο όρος Σίπυλον ένας βράχος παρουσιάζει την μορφή μιας γυναίκας που κλαίει, όπως λένε στους επισκέπτες της περιοχής: Αυτή είναι η Νιόβη.
Τον μύθο εκμεταλλεύτηκε ο Λατίνος ποιητής Οράτιος στο έργο του «Μεταμορφώσεις». Είναι ποίημα διδακτικής ποιήσεως και διαιρείται σε 15 βιβλία.