Το «ιδιοκτησιακό» στοιχείο στον έρωτα!

Του Αγίου Βαλεντίνου οσονούπω και είπα να ελαφρύνω λίγο τη θεματολογία στο σημερινό επιφυλλιδικό μου σημείωμα. Αρκετά «φορτωθήκαμε» (κυριολεκτικά και μεταφορικά) με τον κορωνοϊό και τις μεταλλάξεις του. Όχι ότι ο έρωτας είναι ελάσσονος σημασίας στη ζωή.

Το αντίθετο μάλιστα. Έρωτας και θάνατος θεωρούνται δύο από τα μεγαλύτερα, αν όχι τα μεγαλύτερα, κεφάλαια του συναρπαστικού βιβλίου της ζωής. Ο έρωτας μαζί με την Τέχνη (σε όλα της τα είδη) είναι τα μόνα που καταργούν τα σύνορα, γκρεμίζουν κάθε «φράχτη» που μπορεί να χωρίσει τους ανθρώπους. Η σχετική πολύτομη βιβλιογραφία (χιλιάδες, ίσως και εκατομμύρια οι σελίδες που έχουν γραφτεί για τον έρωτα, αυτόν τον ακαταμάχητο «αντίπαλο» του ανθρώπου στο πεδίο των συναισθημάτων – «έρως ανίκατε μάχαν», κατά τον Σοφοκλή στο τρίτο στάσιμο της Αντιγόνης του), καθώς και η μακραίωνη ιστορική του διαδρομή (σύμφυτος με τον άνθρωπο), επιβεβαιώνουν την πιο πάνω επισήμανση.
Αυτό, λοιπόν, το ωραίο -«θείο» σύμφωνα με πολλούς- συναίσθημα, «ο συνεορτασμός των άνω τοις κάτω» κατά μία Αγιογραφική έκφραση, υπάρχει για να ομορφαίνει και να δίνει νόημα στη ζωή μας. Σύμφωνα με τους Φυσιολόγους, είναι το δέλεαρ της φύσης στα ζωντανά της για τη διαιώνισή τους, επομένως για τη διασφάλιση της συνέχειάς της. Ο Φρόυντ θα κάνει λόγο για έκφραση της libido, του γενετήσιου δηλαδή ενστίκτου στους ζώντες οργανισμούς. Όπως και να ΄χει, η παρουσία του στη ζωή είναι δίχως αμφιβολία καθοριστικής σημασίας, τέτοια που ούτε οι πουριτανοί και σεμνότυφοι μπορούν να τον αρνηθούν.
Τι είναι, όμως, εκείνο που θέλει την ερωμένη μας ή τον ερωμένο μας με αποκλειστική κατοχή και κυριότητα, ιδιότητες που χαρακτηρίζουν έντονα το ιδιοκτησιακό καθεστώς ενός αντικειμένου; Γιατί να θεωρούμε ότι μας ανήκουν κατ΄ αποκλειστικότητα και, το σημαντικότερο, παντοτινά; Γιατί στη Γραμματική του έρωτα να είναι κυρίαρχες οι Κτητικές Αντωνυμίες; Η Ψυχολογία επισημαίνει ότι το αίσθημα αυτό ιδιοκτησίας του ερωτικού μας συντρόφου συνδέεται άμεσα με το εγωιστικό αίσθημα, που όλοι λίγο - πολύ έχουμε ανεπτυγμένο. Γι΄ αυτό και συχνά -πυκνά στους ερωτευμένους προκύπτουν σκηνές ζηλοτυπίας. Είναι μάλιστα περιπτώσεις –αρρωστημένες σίγουρα- κατά τις οποίες οι ερωτικοί «ιδιοκτήτες» φτάνουν μέχρι τη χρήση βίας κι ακόμη μέχρι το έγκλημα. Συχνά από τα μέσα ενημέρωσης γινόμαστε μάρτυρες τέτοιων ερωτικών, όχι λίγες φορές ειδεχθών, εγκλημάτων.
Το ερωτικό πάθος, όπως και κάθε πάθος, σκοτίζει, «θολώνει» κατά το κοινώς λεγόμενο, το ανθρώπινο μυαλό και δεν επιτρέπει τη λογική αντιμετώπιση πραγμάτων και καταστάσεων. Οι στίχοι κρητικής μαντινάδας: «Δε θέλω την αγάπη σου / άλλος από με να πάρει, / γι΄αυτό και ούτε στο Θεό / δεν κάνω αυτή τη χάρη», αυτό ακριβώς το έντονο ιδιοκτησιακό στοιχείο επισημαίνουν, όπως και την υπερβολική αντίδραση στην απώλειά του.
Μια τέτοια, όμως, στάση, αδικεί το ωραίο αυτό συναίσθημα (όχι αίσθημα, όπως εσφαλμένα ταυτίζεται, αφού αυτό σημαίνει την αντίληψη ή την κατανόηση ενός πράγματος, ενώ συναίσθημα είναι, κυρίως, η ψυχική διέγερση, η ψυχική κατάσταση που συνοδεύεται από ανάλογη διάθεση) γεμίζοντας με άγχος και ανασφάλεια εκείνους που το νιώθουν και το ζουν. Και επειδή «ο έρωτας χρόνια δεν κοιτά», σύμφωνα με τη γνωστή λαϊκή ρήση, ας το έχουν υπόψη τους μικροί και μεγάλοι. Ζήστε το χωρίς να αρρωσταίνετε, δίχως να βασανίζεστε. Μόνο για να ευτυχείτε, γιατί αυτή είναι η θεία, αποστολή του.
Σ΄ αυτή τη στοχοθεσία παραπέμπει και η ετυμολογική του καταγωγή από το αρχαίο ρήμα «εράω-ώ» που σημαίνει «επιθυμώ πολύ», «ποθώ διακαώς», «αγαπώ» -ιδίως το τελευταίο. Γιατί αγάπη σημαίνει μοίρασμα, δόσιμο χωρίς ιδιοτέλεια και υστεροβουλία. Γιατί τα συναισθήματα δεν διέπονται από τη λογική, τα προστάζει η καρδιά, δεν έχουν υλική υπόσταση για να γίνονται αντικείμενα αγοραπωλησίας. Και το κυριότερο, δεν μπορεί a priori (εκ των προτέρων) να θεωρούνται μονίμως δεδομένα, αφού πρέπει κάθε στιγμή να επιβεβαιώνονται. Αυτή η «γλυκιά» αβεβαιότητα δεν είναι και το «αλατοπίπερο» του έρωτα; Άλλωστε, πόσοι όρκοι «αιώνιας πίστης» δεν έχουν καταπατηθεί στην ιστορία του; Ο Σαίξπηρ, ο Οράτιος και τόσοι άλλοι, μείζονες και ελάσσονες συγγραφείς, το περιέγραψαν και το απαθανάτισαν με εκπληκτικό τρόπο. Γι’ αυτό και η σχέση του με τον Κερδώο Ερμή δεν μας βρίσκει σύμφωνους, όπως δεν μας βρίσκει σύμφωνους και η εμπορευματοποίησή του μέσω του Δυτικόφερτου (με σαφή καταναλωτική στοχοθεσία) εορτασμού του.