Από τον κορονοϊό στον... παρανοϊό!

on .

Δεν είναι η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα έρχεται αντιμέτωπη με επιδημίες, ακόμη και με πανδημίες. Δεκάδες θανατηφόρες  ασθένειες, είτε σε επιδημική είτε σε πανδημική μορφή, έχουν πλήξει την ανθρωπότητα ανά τους αιώνες. Για μερικές από αυτές, πέρασαν πολλά χρόνια μέχρι να βρεθεί θεραπεία και να εξαλειφθούν. Άλλες πάλι εξαφανίστηκαν τόσο ξαφνικά και μυστήρια, όπως εμφανίστηκαν. 
Ο δρόμος, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, από την επιδημία προς την πανδημία είναι η εξάπλωση της μόλυνσης από μια 

περιοχή σε πολλές διαφορετικές χώρες ανά τον πλανήτη. Την ώρα που ο νέος κορονοϊός (για τους ορθογραφικά ερίζοντες, ορθές είναι και οι δύο γραφές: «κορωνοϊός» και «κορονοϊός», από τη λέξη «κορώνα» και «κορόνα», αντιδάνειο από το ιταλικό “corona”= στεφάνη - στέμμα) άρχιζε να περνά τα σύνορα της Κίνας και να εξελίσσεται σε πηγή παγκόσμιας ανησυχίας, η πιθανότητα εξάπλωσης μιας νέας πανδημίας, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι κάτι παραπάνω από υπαρκτή: απλώς θέμα χρόνου. 
Μπορεί να είμαστε πλέον καλύτερα προστατευμένοι σε σχέση με το παρελθόν, από την άλλη, όμως, ο τρόπος σύστασης και λειτουργίας της σύγχρονης κοινωνίας κάνει την εξάπλωση μιας μόλυνσης ζήτημα λίγων ημερών, ίσως και ωρών («ένα μικρό χωριό» δεν έλεγε για τον πλανήτη μας ο Αϊστάιν;). Μνήμες, λοιπόν, από τις πανδημίες που συντάραξαν την Αρχαία και τη Σύγχρονη Ιστορία (από τον «λοιμό» της Αθήνας το 430 π.Χ, τον οποία περιγράφει ο Θουκυδίδης και την πανούκλα του Ιουστινιανού το 540 μ.Χ., μέχρι τη «μαύρη πανώλη ή μαύρο θάνατο» του 1348, μία από τις πλέον καταστροφικές στην παγκόσμια ιστορία, με 75 έως 100 εκατομμύρια νεκρούς  σε Ευρώπη  και  Ασία, τη «χολέρα», η οποία πορεύτηκε με την ανθρωπότητα για αιώνες, με τον Ιπποκράτη να την υπαινίσσεται στην ιατρική του, την «ισπανική γρίπη» του 1918-19, τη «φυματίωση», την «ελονοσία», τη «νόσο των τρελών αγελάδων» το 1986, και τις διάφορες μορφές γρίπης με τις διαρκείς μεταλλάξεις του ιού της) ξύπνησε το ξέσπασμα του κορωνοϊού  Covid 19 στις μέρες μας, με την ανησυχία να εξαπλώνεται μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και ιδιαίτερα αυτών της κοινωνικής δικτύωσης ταχύτατα σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Η Ιστορία, λοιπόν, μας διδάσκει ότι ο πανικός και οι συνακόλουθες παράνοια και υστερία  σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι ο χειρότερος σύμβουλος και κατ’ αντίστιξη η ψυχραιμία με τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, ο πλέον ενδεδειγμένος. Οφείλουμε ως πολίτες να αναλάβουμε την ατομική - προσωπική ευθύνη γαι την προστασία και προφύλαξή μας σεβόμενοι τόσο την ατομική όσο και τη δημόσια υγεία. Η γνωστή στους νεοέλληνες  αντίληψη- ο περιβόητος νεοελληνικός «ωχαδερφισμός»-  ότι όλα τα κακά θα συμβούν στο διπλανό μας και όχι σε μας, συνιστά πέρα από μια εγωιστική, και μια άκρως επικίνδυνη για το κοινωνικό σύνολο συμπεριφορά. Η συνήθης τακτική της μετάθεσης των όποιων ευθυνών πάντα στην πολιτεία, μόνο ως προσπάθεια ευθυνομετάθεσης μπορεί να ερμηνευτεί. Το πάντρεμα ατομικής και συλλογικής ευθύνης (η ετυμολογική της προέλευση από το αρχαίο ουσιαστικό «εύθυνα» που σημαίνει τη «λογοδοσία») είναι η καλύτερη ασπίδα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, ιδίως των κρίσιμων, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση της επιδημίας του κορωναϊού. 
Ο παρανοϊός ήταν και είναι ο χειρότερος ιός από όσους γνώρισε η ανθρωπότητα. Η δεισιδαιμονική όσο και μεταφυσική αντιμετώπισή του από ορισμένους κύκλους παραπέμπουν στον μεσαίωνα και δεν συμβάλλουν στην αντιμετώπισή του. Ας μη δυσφημούν άλλο με τις γραφικότητές τους –όσοι εργολαβικά έχουν αναλάβει τη Χριστεμπορία- τον γλυκύτατο και διαχρονικά επίκαιρο Χριστούλη μας, εμπαίζοντας το θρησκευτικό αίσθημα των απλών ανθρώπων. «Πρώτα ο γιατρός και μετά ο παπάς», έλεγε η συχωρεμένη γιαγιά μου, παρότι πρεσβυτέρα. Δηλαδή, οι απόψεις του Ελπιδοφόρου, Αρχιεπισκόπου Αμερικής, ακόμη και του Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνατίου ότι «δεν κλονίζεται η πίστη του κόσμου εάν κοινωνήσει λίγο αργότερα. Θα έρθει ο καιρός που θα μπορούμε να κοινωνήσουμε ελεύθερα χωρίς φόβο» σε πρόσφατες δηλώσεις του στον ΑΝΤ1, βρίσκονται εκτός «ορθόδοξης» γραμμής; 
Οι βεβαιωμένα κατά πολύ βελτιωμένες ιατρικές συνθήκες της εποχής μας, τόσο σε επίπεδο διάγνωσης και νοσηλείας όσο και θεραπείας, εγγυώνται την αποτελεσματική αντιμετώπισή της. Είναι θέμα χρόνου να βρεθεί από την επιστημονική κοινότητα το εμβόλιο που θα την αντιμετωπίσει, όσο κι αν ακόμη τα νερά της παραμένουν αχαρτογράφητα. Το κρίσιμο, επομένως, αιτούμενο για τις όσο το δυνατόν μικρότερες ανθρώπινες απώλειες είναι η ψύχραιμη συμπεριφορά μας με την πιστή τήρηση των οδηγιών προφύλαξης από τους ειδικούς, προκειμένου να περιορίσουμε τη διασπορά της, αλλά και η έγκαιρη μέριμνα της πολιτείας για την όσο το δυνατό επαρκέστερη προετοιμασία του δημόσιου συστήματος υγείας προκειμένου να «υποδεχτεί» όσους πιθανόν νοσήσουν. Και, φυσικά, μακριά από τον διαχρονικό στη φυλή μας -στο όνομα όποιων σκοπιμοτήτων- ιό του διχασμού. 
Ως φιλοσοφία ζωής ας προβληματιστούμε οι σημερινοί άνθρωποι για τον ληστρικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τη φύση, την άπληστη καταναλωτική μας συμπεριφορά, τον ανθυγιεινό τρόπο διατροφής μας, την με κάθε τρόπο και μέσο κερδοθηρία και πλουτοθηρία. Γιατί δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούμε πως η φύση «εκδικείται», όχι γιατί είναι κακή, αλλά γιατί είναι αναγκασμένη να αμύνεται. Ακόμη, πως το φυσικό περιβάλλον δεν μας ανήκει ιδιοκτησιακά, αλλά το δανειστήκαμε από τα παιδιά μας, από τους αγέννητους, στους οποίους πρέπει να το παραδώσουμε, τουλάχιστο όπως το παραλάβαμε. Σίγουρα η χώρα μας, ο λαός μας, όπως και τόσες άλλες χώρες και λαοί, περνάει δύσκολες στιγμές από την  επέλαση του κορονοϊού. Είναι λάθος ο πανικός. Λάθος όμως είναι και η αδιαφορία μας να προστατέψουμε τον εαυτό μας, την οικογένειά μας, την κοινότητα. Ιδίως το τελευταίο, αφού κατά τον Αριστοτέλη ως «πολιτικά ζώα και συζήν πεφυκότα», ως κοινωνικά δηλαδή όντα είμαστε αναγκασμένα από τη φύση μας να συμβιώνουμε.
 Ας ξέρουμε, ακόμη, πως οι δυσκολίες εκτός του ότι μας δοκιμάζουν, είναι αυτές που μας πάνε παρακάτω και μας ωριμάζουν. Είναι κανόνας: αν δεν μάθεις να κάνεις υπομονή στη μπόρα, δε θα μπορέσεις να ζήσεις ποτέ την ευδία της ξαστεριάς. Και ο κορονοϊός μια τέτοια μπόρα είναι και θα περάσει.