Τα «εξ Εσπερίας νέφη»

- Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΕΜΟΣ

 Το έτος 227 π.Χ. στο συνέδριο της Ναυπάκτου των αντιμαχομένων ελληνικών πόλεων, αντήχησε η φωνή του Ναυπακτίου Αγελάου σαν μία φοβερή προειδοποίηση για τον κίνδυνο, που απειλούσε όλη την Ελλάδα. Ο κίνδυνος αυτός προέρχονταν από τη Ρώμη, την Ιταλία, τον οποίον ο καλός εκείνος πατριώτης ονόμαζε: «εξ Εσπερίας νέφη».

Εξώρκισε τους Έλληνες να πάψουν να πολεμούν μεταξύ τους και να ομονοήσουν: «Όπως εκείνοι που περνούν τα ποτάμια συμπλέκουν τα χέρια τους, για να μη τους παρασύρει τορεύμα, έτσι και αυτοί ενωμένοι έπρεπε να αποκρούουν τις επιθέσεις των εχθρών και να σώζει ο ένας τον άλλον».
Οι συμβουλές του Αγέλαου έπεσαν στο κενό και έτσι τα από τη Ρώμη (Ιταλία) νέφη το 146 π.Χ. έφεραν την καταιγίδα στην Ελλάδα, την Ρωμαιοκρατία.
Φθάνουμε στο 1204 μ.Χ. Τα «εξ Εσπερίας νέφη» (Βατικανό), με το ένδυμα της 4ης σταυροφορίας μετατρέπουν την Βυζαντινή Αυτοκρατορία σε πραγματικό κουφάρι, εύκολη λεία από την εξ Ανατολών λαίλαπα… (1453).
Το 1913, τα «εξ Εσπερίας νέφη», ενισχυμένα και με την Αυστροουγγρική νεοεμφανιζόμενη απειλή της Ευρώπης, καταδικάζουν σε παντοτεινή νύχτα την Βόρειο Ήπειρό μας.
Αλλά, και στην καταστροφή της Μ. Ασίας έβαλαν το δαχτυλάκι τους τα «εξ Εσπερίας νέφη».
Το 1919 αντέδρασε η Ιταλία στην απόφαση του Συμμαχικού Συμβουλίου να απελευθερώσει ο Ελληνικός Στρατός τη Σμύρνη, επειδή επιζητούσε να την καταλάβει η ίδια. Όταν απελευθερώθηκε η Ιωνία, η Ιταλία (τα εξ Εσπερίας νέφη) ακολούθησε άκρως φιλοτουρκική πολιτική. Προκαλούσε συνεχείς προστριβές με τον Ελλην. Στρατό και με κάθε τρόπο υπέθαλπε τις εξορμήσεις των τσετών (τουρκικών ανταρτικών ομάδων) κατά των Ελλήνων.
Το 1923 εκμεταλλεύτηκε τη δολοφονία του στρατηγού Τελίνι από άτακτους που η ίδια εσχεδίασε και μετά από βομβαρδισμό, κατέλαβε την Κέρκυρα. Νομάρχης ήταν τότε ο Ευάγγελος Αβέρωφ.
Για να αποχωρήσει η Ιταλία από την Κέρκυρα εζήτησε ταπεινωτική ικανοποίηση από την Ελλάδα…
Στις 23 Απριλίου 1912 η Ιταλία κατέλαβε τα Δωδεκάνησα. Στην αρχή η στρατιωτική παρουσία των Ιταλών εμφανίστηκε ως δήθεν προσωρινή ενέργεια. Γρήγορα, όμως, η μάσκα έπεσε και τα Δωδεκάνησα δόθηκαν στην Ελλάδα το 1947.
Και φθάνουμε στα 1940. Στην Ιταλία απόλυτος κυρίαρχος είναι ο φασίστας Μπενίτο Μουσολίνι, ο οποίος ονειρεύεται να αναστήσει τη Ρωμαϊκή κοσμοκρατορία και ονομάζει τη Μεσόγειο θάλασσα Μάρε Νόστρουμ (=η θάλασσά μας). Συμμαχεί με τον ειδεχθέστερο σφαγέα των λαών τον Φύρερ της Γερμανίας Χίτλερ (φύρερ = αρχηγός) και ονειρεύονται να κατακτήσουν τον κόσμο και να τον μοιραστούν.
Πρώτο θύμα του Ντούτσε (dux, ducis = ηγεμών) Μουσολίνι είναι η Αιθιοπία, η οποία τότε λεγόταν Αβυσινία (1936). Πολύ γενναίο το κατόρθωμα!.. Πολέμησε ένα λαό που αμύνονταν με τα τόξα. Κάπως έτσι ευκολοπολέμητο λαό θεωρούσε και τους Έλληνες και αποφάσισε να επεκτείνει τα όρια της αυτοκρατορίας του προς Ανατολάς…
Αλλά, όπως αποδείχτηκε και οι στρατηγοί του ήταν άνθρωποι των σαλονιών και τον εβεβαίωναν ότι η κατάκτηση της Ελλάδας ήταν ζήτημα δεκαπέντε ημερών!..
Έτσι, τα «εξ Εσπερίας νέφη» ξεκίνησαν στις 7 Απριλίου 1939 για τουριστικό περίπατο στην Αλβανία. Και δεν έπεσαν έξω. Μερικές ντουφεκιές για το γάμο του Καραγκιόζη ακούστηκαν. Άνετα τα καράβια του Μουσολίνι αποβίβασαν τις λεγεώνες του και ξεφόρτωσαν το άφθονο πολεμικό υλικό, με το οποίο θα κατακτούσαν και θα υποδούλωναν την Ελλάδα. Θα επαναλάμβαναν τα κατορθώματα του Ρωμαίου στρατηγού Λεύκιου Μόμιου, ο οποίος το 146 π.Χ. υποδούλωσε την Ελλάδα επαληθεύοντας τους φόβους του καλού πατριώτη Αγέλαου.
Τα στρατεύματα του Ντούτσε άρχισαν να κατευθύνονται τα περισσότερα προς τη Β. Ήπειρο και να στρατοπεδεύουν σε μικρές αποστάσεις από τα ελληνοαλβανικά σύνορα κάνοντας φανερά τα σχέδιά τους. Στις 15 Αυγούστου 1940 ιταλικό υποβρύχιο ετορπίλλισε άνανδρα στο λιμάνι της Τήνου το εύδρομο «ΕΛΛΗ» που συμμετείχε στον εορτασμό της Μεγαλόχαρης. Εβυθίστηκε αύτανδρο. Η Ελληνική Κυβέρνηση προσποιήθηκε ότι δεν γνωρίζει τους δράστες, για να μη δώσει την αφορμή που ζητούσαν τα «εξ Εσπερίας νέφη».
Έτσι, τη νύχτα ώρα 3 ξημερώνοντας η 28η Οκτωβρίου 1940 ο πρεσβευτής της Ιταλίας στην Αθήνα Γκράτσι έφθασε στην Κηφισιά στο σπίτι του τότε Πρωθυπουργού Ιω. Μεταξά και του επέδωσε το τελεσίγραφο του Μουσολίνι με το οποίο ζητούσε την υποταγή της Ελλάδας. Ο Μεταξάς απάντησε με ένα ΟΧΙ, το οποίο ο Ελληνικός Λαός υλοποίησε, το έκαμε πράξη.
Το Καλπάκι αναδείχτηκε ο σύγχρονος Μαραθώνας και ο στρατηγός Κατσιμήτρος νέος Μιλτιάδης. Σε λίγες ημέρες ο Ελληνικός Στρατός από αμυνόμενος αναδείχτηκε επιτηθέμενος κυνηγώντας το στρατό του Μουσολίνι με τη λόγχη και την πολεμική κραυγή «Αέρααα!» στα Βορειοηπειρωτικά βουνά. Και αν δεν υπήρχε η απειλή της επίθεσης της Γερμανίας (όπως και έγινε) θα έριχνε στην Αδριατική τον Ιταλικό στρατό!
Την ώρα που τα ευρωπαϊκά κράτη το ένα μετά το άλλο υποτάσσονταν στη φασιστική μπότα η Ελλάδα όρθωνε το ανάστημά της και έδινε θάρρος και ελπίδα σε όλους τους λαούς και τελικά αποδείχτηκε ότι η αντίσταση των Ελλήνων υπήρξε η αιτία να ηττηθεί ο άξονας Γερμανίας – Ιταλίας.
Στο διεθνή ορίζοντα ακούστηκαν έπαινοι και διθύραμβοι ατελείωτοι. Μεγαλύτερο βάρος όμως έχει ο έπαινος και η παραδοχή των αντιπάλων, ότι η αντίσταση των Ελλήνων εβοήθησε τους συμμάχους να νικήσουν. Στη Δίκη της Νυρεμβέργης (Νοέμβριος 1945 – Οκτώβριος 1946), ένας από τους Χιτλερικούς που καταδικάστηκαν ήταν και ο Αρχηγός του Γερμανικού Επιτελείου Γουλιέλμος Κάιντελ, ο οποίος στην απολογία του είπε: «Αν δεν υπήρχε η αντίσταση των Ελλήνων και η καθυστέρηση δύο ζωτικών μηνών, άλλη θα ήταν η έκβαση του πολέμου και άλλοι θα εκάθηντο στο εδώλιο που κάθομαι εγώ σήμερα…».
Ο ίδιος ο Χίτλερ είπε: «Χάριν της ιστορικής δικαιοσύνης, είμαι υποχρεωμένος να διαπιστώσω, ότι εκ των αντιπάλων μας, οι οποίοι μας αντιμετώπισαν, μόνον ο Έλλην στρατιώτης επολέμησε με παράτολμον θάρρος και υψίστην περιφρόνησιν προς τον θάνατον…».
Τα εγκώμια από όλα τα μήκη και τα πλάτη είναι αμέτρητα. Ο στρατάρχης του Σοβιετικού Στρατού Γκιόργκι Ζούκωφ εδήλωσε: «Εάν ο Ρωσικός λαός κατόρθωσε να ορθώσει αντίσταση μπροστά στις πύλες της Μόσχας, να συγκρατήσει και να ανατρέψει τον Γερμανικό χείμαρρο, το οφείλει στον Ελληνικό λαό που καθυστέρησε τις Γερμανικές μεραρχίες όλον τον καιρό που θα μπορούσαν να μας γονατίσουν. Η γιγαντομαχία της Κρήτης υπήρξε το κορύφωμά της».
Ο Ραδιοφωνικός σταθμός της Μόσχας διακήρυξε: «Πολεμήσατε άοπλοι και ενικήσατε εναντίον πανόπλων μεγάλων. Σας χρωστάμε ευγνωμοσύνη, γιατί κερδίσαμε χρόνο να αμυνθούμε. Ως Ρώσοι και ως άνθρωποι σας ευγνωμονούμε».
Εκτός από τα εγκώμια πολλοί ηγέτες έδιναν και μεγάλες υποσχέσεις για δικαίωση των αγώνων της Ελλάδας, ότι, δηλαδή, η Ελλάδα θα πάρει τα εδάφη που της ανήκουν, κλπ. Αλλά οι υποσχέσεις κράτησαν όσο διαρκούσε ο πόλεμος. Μόλις εσίγησαν τα όπλα ξεχάστηκαν όλα. Όταν ήλθε η ώρα για δικαίωση αρνήθηκαν κυνικότατα όλα και αγκάλιασαν εκείνους που δεν έριξαν ούτε μία ντουφεκιά.
Από τους πολλούς, αναφέρω δύο: Ο Νόελ Μπεκερ (Βρετανός υπουργός) εδήλωσε: Σας δίνω το λόγο της τιμής μου ότι οι θυσίες σας δεν θα αποβούν μάταιες, δεν θα σας ξεχάσουμε ποτέ…».
Σαμ Μπλερ (Πρόεδρος Επιτροπής Εξωτερικών του Κογκρέσου ΗΠΑ): «Η Ελλάδα θα βγει από τον πόλεμο εντελώς αποκατεστημένη, αυτός είναι ένας βασικός σκοπός μας…».
Εκείνος, όμως, που ξεπέρασε όλους σε κυνισμό είναι ο τότε Πρωθυπουργός της Μεγ. Βρετανίας Ουίνστων Τσώρτσιλ. Τις πρώτες ημέρες του πολέμου έκαμε την πιο βαρύγδουπη δήλωση: «Στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες!..». Και κατόπιν: «Ας μείνει ήσυχη η Ελλάδα, θα πάρει όσα της ανήκουν, θα αποκτήσει τα εδάφη της στο ακέραιο, θα ζήσει υπερήφανη και ηρωική ανάμεσα στους νικητές». Και λίγο αργότερα (21 Νοεμβρίου 1940): «Η Ελλάδα αναμένει από εμάς έργα και όχι λόγια…».
Στη διάσκεψη των τεσσάρων μεγάλων δυνάμεων αποκαλύφτηκε ποιος πραγματικά ήταν ο Τσώρτσιλ. Κυνικότατα και ανενδοίαστα επρότεινε να δοθούν τα Δωδεκάνησα στην Τουρκία. Από το 1910 τα κατείχε η Ιταλία. Ευτυχώς διαφώνησαν οι άλλοι και πρώτος και καλύτερος ο Στάλιν, ο οποίος ευγνωμονούσε τους Έλληνες, διότι, όπως είπε και ο Ζούκωφ, ο Ρωσικός λαός ανέτρεψε τον Γερμανικό χείμαρρο και αυτό το οφείλει στον Ελληνικό λαό που καθυστέρησε τις Γερμανικές μεραρχίες…
Ο κυνισμός των ισχυρών δεν έχει όρια. Το ακόμη πιο εξοργιστικό είναι ότι δεν γράφουν ούτε λίγα επαινετικά λόγια. Μεγάλη είναι η απορία του Έλληνα αναγνώστη, όταν ανοίγει τις μεταπολεμικές εγκυκλοπαίδειες ή τις ιστορίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και διαπιστώνει ότι για την αποφασιστική αυτή καμπή του πολέμου αφιερώνονται ελάχιστες και διαλειπτικές φράσεις, όπως οι ακόλουθες: «28 Οκτωβρίου 1940. Απόρριψη από την Ελλάδα του τελεσιγράφου του Μουσολίνι», ή «1940 Οκτώβριος, ιταλική επίθεση κατά της Ελλάδος. Μάιος 1941 Μάχη της Κρήτης», ή ακόμη «1940 Οκτώβριος. Επίθεση της Ιταλίας κατά της Ελλάδος. Ελληνική αντεπίθεσις. Μάιος 1941. Αναχώρηση των Άγγλων από την Κρήτη». Τίποτε άλλο.
Τα αισθήματα λύπης και αγανάκτησης του Ελληνικού λαού εκφράζει θαυμάσια το τραγούδι της θρυλικής τραγουδίστριας της νίκης Σοφίας Βέμπο: «Κι αν μας τη σκάσανε με μπαμπεσιά οι σύμμαχοι στη μοιρασιά, κάμε κουράγιο Ελλάδα μας, να μη μας αρρωστήσεις, γιατί το θέλει ο Θεός να ζήσεις και θα ζήσεις». Και σε ένα άλλο τραγούδι λέει με κάποιο σαρκασμό: «…Μα ξεχαστήκαν όλα εκείνα, η Πίνδος και η Τρεμπεσίνα κι ίσως μια μέρα εμάς που τόσο αίμα εχύσαμε να μας καθίσουν στο σκαμνί γιατί νικήσαμε!..».
Επαλήθευση των προφητικών αυτών λόγων έχουμε σήμερα. Εκείνοι που δεν έριξαν ούτε μία ντουφεκιά και δεν έχυσαν ούτε μία σταγόνα αίματος είναι τα χαϊδεμένα παιδιά όλων των ισχυρών. Αλωνίζουν στεριά, θάλασσα και αέρα της Ελλάδας και κανείς δεν βγάζει άχνα. Όλοι σιωπούν και μόνη της η Ελλάδα σηκώνει όλο το βάρος.
Το μοναδικό «τείχος του αίσχους» υπάρχει σήμερα σε ελληνικό νησί και οι κάτοικοι έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα. Και οι πάντες σιωπούν!..