Τα Θεοφάνια στα Γιάννινα του τότε…

Αναθυμούμαστε με νοσταλγία από παλιότερα την ημέρα αυτή των Φώτων με το «ρίξιμο» του Σταυρού στη λίμνη μας. 

Η βαφτιστήρια πορεία, από την Μητρόπολη ως την Κυρά Φροσύνη- Λιτανεία της μετάνοιας. Νοερή εξομολόγηση στον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Στην τελετή της κατάδυσης, όλοι μας με το ίδιο βήμα, κλήρος, επίσημοι και λαός, ακολουθούσαμε, κουβαλώντας μαζί μας και τα αμαρτωλά μας βάρη. Ακολουθούσαμε για ένα «ξέπλυμα» αναγεννητικό και για «πνιγμό» των παθών μας, στα νερά της λησμονιάς και της συγνώμης. 

Στην αποβάθρα της λίμνης μας, στο Μώλο, η κοσμοπλημμύρα των Γιαννιωτών όρθιοι προσκυνητές, όλοι μας «πιάναμε» επίκαιρες θέσεις να δούμε όλη την ιεροτελεστία της κατάδυσης του Σταυρού. 

Άμβωνας η λίμνη της  Κυρά Φροσύνης με όλη την ιεραρχία της εκκλησίας μας Μητροπολίτης, Πρωτοσύγκελος, Αρχιμανδρίτης, ιερείς, ο διάκος, ο νεωκόρος. Με την εμφάνισή τους άραζε και η βάρκα με τους κολυμβητές που καρτερούσαν να πέσουν στα παγωμένα τα νερά να τιμήσουν την Δόξα του Βαπτιζομένου. 

Με το που έριχνε ο Μητροπολίτης τον Σταυρό, βουτούσαν για να τον ανασύρουν. Τον Σταυρό, το φως της Αλήθειας, της θρησκείας μας, το ιερό σύμβολο. Κολυμπώντας όσο πιο γρήγορα, τον πιάνει ο πρώτος και σηκώνεται άχνα απ’ το κορμί του στο θρησκευτικό τούτο το αγώνισμα, πανευτυχής σηκώνοντάς το να τον δούνε όλοι. 

Τον ασπάζεται, όπως και οι υπόλοιποι, και την επομένη όπως είναι το έθιμο ανέκαθεν στην Μικρή μας Πόλη, θα την τριγύριζαν όλη   πόρτα – πόρτα επιδεικνύοντάς Τον, να Τον προσκυνήσει όλος ο κόσμος να μας φωτίσει, ρίχνοντας και τον οβολό μας. 

Όλοι οι πιστοί ψάλλαμε τον Επιφάνειο Ύμνο: «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου Σου Κύριε» και οι προσευχές ανταμώνουν με το θυμίαμα και με την αχλή και τον παφλασμό των κυμάτων κι ανεβαίνουν στον Ύψιστο. 

Η πόλη μας Παλαιστίνη νοερή, η λίμνη μας κολυμπήθρα του Ιορδάνη.

Τα Θεοφάνεια επαναλαμβάνεται η βάπτιση του Χριστού, τα περιστέρια γίνονται το Πνεύμα του Θεού, ο Σταυρός που πέφτει στο νερό είναι ο ίδιος ο Χριστός, και ο ήρωας της ημέρας  γίνεται ‘’νονός’’ του Χριστού αφού η παράδοση θέλει ο κάθε βαφτισμένος  να έχει τον ανάδοχό του. Το νερό του  μεγάλου αγιασμού που όλοι πίναμε από αυτό, ραντίζαμε τους χώρους του σπιτιού τον φυλάγαμε στο εικονοστάσι όλο το χρόνο και τον χρησιμοποιούσαμε για να γιατρεύονται διάφορες αρρώστιες. (Ακόμα και σήμερα διατηρούμε το έθιμο αυτό).

 Η βάπτιση του Ιησού στα νερά μας και στις καρδιές μας. Ασπρογυαλίζουν τα περιστέρια, φτεροκοπώντας τη σκέψη μας στο δρόμο που χάραξε ΕΚΕΙΝΟΣ!! Τα Θεοφάνεια γίνεται η ανανέωση των υδάτων και η αναγέννηση του κόσμου και του χρόνου.

Σαν σήμερα εδώ κουβεντιάζουν οι λάμψεις των κεριών μας με τους φλοίσβους των νερών της Παμβώτιδας. 

Η λίμνη μας την ημέρα αυτή μεταμορφώνεται σε κολυμβήθρα του Μεσσία. 

Όμως αναθυμούμαστε και πόσες ψυχές χάθηκαν στα σπλάχνα της, σαν ένοικοι παντοτινοί, πόσοι καημοί πνιγμένοι και φευγάτες ψυχές. 

Όμως σήμερα, τη μέρα αυτή, θα νιώσουν ανασαλεύοντας τη χαρά της τελετής του Αγιασμού των υδάτων, το χάδι της.  Ύμνοι μοσχοβολημένοι βουτιούνται στα νερά των τριαδικών αποχρώσεων και μεταβάλλονται κι αυτά με τη δύναμη του Σταυρού σε  δροσοπηγή της Αλήθειας. Πίσω το Κάστρο με τα ανείπωτα μυστικά του να κατηφορίζουν στο φως, καθρεφτίζεται επιβλητικά στα πρασινογάλαζα νερά της λίμνης.  Φεύγοντας από το Μώλο με το φωτονέρι τ’ Αγιασμού στο χέρι βασταγμένο, γυρίζαμε ανάλαφροι γιατί ξαναβαφτίσαμε τους εαυτούς μας στα λιμνίσια νερά τ’ Αγιασμένα. 

Έτσι Αγιάζουμε στη συνείδησή μας για το χριστιανικό περπάτημα σε ίσιους δρόμους. 

Ας ρίξουμε ο καθένας το Σταυρό του από τα δεινά του βίου του και αν μπορέσουμε ας τον υψώσουμε σύμβολο Λυτρωτικό.

Υ.Γ Κλείνοντας θα ήθελα να θυμίσω στους παλιούς Γιαννιώτες αυτούς που επί σειρά ετών “έπιαναν” τον Σταυρό ανελλιπώς όπως ο Καραβράνος, ο Οικονόμου τον παλιό κωπηλάτη Πασχάλη με το περιώνυμο Μπάρτ που πιθανόν να έβγαινε από τον ηθοποιό Μπάρτ Λάγκαστερ που εκείνη την εποχή ήταν από τους πιο φημισμένους και αγαπητούς μας ηθοποιούς.    

Φέτος δεν ξέρω με την πυκνή ομίχλη αν θα ‘’ριχτεί’’ ο Σταυρός να θυμηθούμε τα χρόνια εκείνα. Αλλά θυμάμαι στα χωριά πηγαίναμε να πούμε τα κάλαντα των Φώτων όταν ήμουν πολύ μικρός. Ποιός δεν  θυμάται τα κάλαντα των φώτων με την εύθυμη νότα:                                    

Σήμερα τα Φώτα 

καρκαλιέται η κότα

πίσω από την πόρτα.

Της φωνάζ΄ ο πέτος

δεν απολογιέται 

και της ρίχνει ένα λιθάρ’

και την παίρνει στο ποδάρ’.

Ω! λε..λε… το πόδι μου 

και το καλαπόδι μου.

……….. 

 

Χρόνια Πολλά

Και

φωτισμένα

Μέτσοβο