Πολίτες με επωφελή συμμετοχή στα κοινά…

Μια από τις βασικές προσπάθειες που καταβάλαμε στο Δήμο την περίοδο 1983 - 1986, ξεκινώντας από την πεποίθηση πως ο πολίτης είναι ζωντανό κύτταρο της πόλης, ήταν να προχωρήσουμε σε εκδηλώσεις που υφαίνουν δεσμούς ανάμεσα στον πολίτη και στην πόλη, ενθαρρύνουν και διευρύνουν τον κύκλο συνεργασίας και καλλιεργούν γόνιμες σχέσεις που, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια είχαν αρχίσει να χαλαρώνουν. Με δεδομένο δε ότι τα Γιάννινα είχαν πολιτογραφηθεί στο παρελθόν ως «η πόλη των γραμμάτων», ξεκινήσαμε την προσπάθειά μας αυτήν πραγματοποιώντας συνεχόμενες εκδηλώσεις για να τιμήσουμε δημόσια και εν ζωή, τέσσερις ξεχωριστές προσωπικότητες της Ηπείρου για την πνευματική προσφορά τους στην Ήπειρο και στο Έθνος γενικότερα: Το Σωτήρη Δάκαρη, το Λέανδρο Βρανούση, τον Κώστα Λαζαρίδη και το Δημήτρη Σιωμόπουλο.

Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν η προσπάθεια αυτή συνεχίστηκε και από τις επόμενες Δημοτικές Αρχές. Πάντως, η Εταιρία Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου, από το πρώτο έτος της ίδρυσής της το 1999, έκρινε σκόπιμο να συνδέσει το βασικό ετήσιο θεσμό της -τη Λυρική Παμβώτιδα- μαζί με τον πανελλήνιο διαγωνισμό ποίησης, τα βραβεία και τους επαίνους που απονέμει στους διακρινόμενους στο διαγωνισμό, να απονέμει και τιμητικές διακρίσεις σε ανθρώπους που διακρίθηκαν για την προσφορά τους στην Επιστήμη, στα Γράμματα και στον Πολιτισμό.

Τιμητικές διακρίσεις που αντανακλούν πρώτα στα ίδια τα τιμώμενα πρόσωπα. Είναι πράγματι συγκινητικό και ευχάριστο συνάμα, να αφιερώνεις τη ζωή σου σε κάποιον υψηλό σκοπό και να έρχονται οι συνάνθρωποί σου, πριν ακόμα ολοκληρώσεις το έργο σου και την προσφορά σου, και δημόσια να το αναγνωρίζουν. Μια τέτοια διάκριση όμως είναι ταυτόχρονα για τον τιμώμενο μια υπόμνηση χρέους, υπόμνηση των όσων δεν πρόλαβε, δεν αξιώθηκε ακόμα να προσφέρει και τα χρωστάει.

Τιμητικές διακρίσεις που αντανακλούν έπειτα σε ολόκληρη την κοινωνία, ιδιαίτερα κάτω από τις συνθήκες που ζούμε στη σημερινή εποχή. Μια εποχή της οποίας το γνώρισμα δεν είναι τόσο η έλλειψη της προσφοράς προς το κοινωνικό σύνολο όσο η εκμετάλλευσή της. Γίνεται συνεπώς αρκετά επίκαιρη σήμερα η απάντηση που έδωσε ο Θεόφραστος στην αρχαιότητα. Ρωτήθηκε τι είναι εκείνο που συνέχει και προάγει τον ανθρώπινο βίο. Κι εκείνος απάντησε, η τιμή και η τιμωρία. Με αυτή τη φράση εννοούσε βέβαια την τιμωρία των κακών και των αδιάφορων ,και την τιμή των αγαθών και των ανθρώπων της προσφοράς.

Οι άνθρωποι αυτοί με τη ζωή τους και με το έργο τους τιμούν τον εαυτό τους και την ιδιαίτερη πατρίδα τους προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες στον τομέα της δραστηριότητας τους. Γι’ αυτό το λόγο και εμείς έμπρακτα εκδηλώνουμε προς αυτούς τις τιμές, αναγνωρίζοντας κατά τον καλύτερο τρόπο την προσφορά τους και προβάλλοντάς τους ως παραδείγματα προς έμπνευση στους συμπολίτες του. Αυτή είναι η παρακαταθήκη την οποία μας άφησε με τον «Επιτάφιό» του ο Περικλής, σύμφωνα με την οποία: «άθλα οις κείται αρετής μέγιστα, τοίσδε και οι πολίται άριστα πολιτεύουσι».

Έτσι ακριβώς δημιουργούνται σε μια Πολιτεία οι τέλειοι πολίτες και τέτοιους πολίτες χρειαζόμαστε σήμερα. Πολίτες με ενεργητική και επωφελή συμμετοχή στα κοινά της πόλης, που θα είναι το αντίδοτο κατά του ατομικισμού και κάθε μορφής ηγεμονισμού που γεννιέται, όταν επέλθει διαταραχή ανάμεσα στις σχέσεις τους. 

Άλλωστε, οι Πολιτείες το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να καθρεφτίσουν το ήθος των πολιτών τους και δεν μπορούν να είναι καλύτερες απ’ τους κατοίκους τους, το πολύ θα είναι χειρότερες.