Μια διαφορετική προσέγγιση για τα προβλήματα σε Δρέπανο - Μακρυγιάλι

Ο αμμώδης σχηματισμός του Δρεπάνου - Μακρυγιαλίου Ηγουμενίτσας, αδιάρρηκτα συνδεδεμένος με το δέλτα του Καλαμά, κινδυνεύει από έντονα διαβρωτικά φαινόμενα που μελλοντικά, με το συνδυασμό και άλλων παραγόντων όπως ο κυματισμός από τα πλοία και οι συστηματικές εμβαθύνσεις του πυθμένα του κόλπου της Ηγουμενίτσας, μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και στην εξαφάνισή του. Η έντονη αστικοποίηση της τουριστικής ακτής δρα καταλυτικά στην επιδείνωση των φαινομένων. Τι πρέπει, ή μάλλον τι έπρεπε ήδη να έχει γίνει εδώ και χρόνια, για να γλυτώσουμε το κακό; Βασικά χρειάζεται μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση που να στηρίζεται σε δύο βασικές αρχές: 

- Σεβασμός στην οικολογική ποιότητα της ακτής για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων που διαβιούν σε αυτή. 

- Οποιαδήποτε παρέμβαση ή έργο που πραγματοποιηθεί στην ευρύτερη περιοχή θα πρέπει να συνοδεύεται από εξειδικευμένες μελέτες ώστε να υπάρχει επιστημονικός σχεδιασμός που να λαμβάνει υπόψη την πολυπλοκότητα των φαινομένων.

Αν επιχειρήσουμε να κατατάξουμε αυτές τις μελέτες σε κατηγορίες, τότε θα μπορούσαμε να τις ομαδοποιήσουμε στις δύο ακόλουθες:

-Τεχνική μελέτη που θα προσδιορίσει τους μηχανισμούς δημιουργίας των διαβρωτικών φαινομένων και θα προτείνει τα αναγκαία τεχνικά έργα και τις παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση αυτών των μηχανισμών, την αποκατάσταση των βλαβών και την μακροπρόθεσμη προστασία της ακτής. Οι παρεμβάσεις αυτές, «ήπιες» ή «σκληρές», (κυματοθραύστες, εγκάρσιοι πρόβολοι, φυσικοί ογκόλιθοι, λιθορριπές κλπ.) θα προκύψουν από την ανάλυση ακτομηχανικών μοντέλων και σε κάθε περίπτωση θα προστατεύουν χωρίς να αλλοιώνουν και θα εναρμονίζονται με το χαρακτήρα της μεσογειακής ακτής και τις θαλάσσιες λειτουργίες της, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τη φιλοσοφία αντιμετώπισης του προβλήματος.

- Μελέτη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή που θα καθορίσει ένα ολοκληρωμένο μοντέλο ορθολογικής διαχείρισης/χρήσης της παράκτιας ζώνης, όχι μόνο του Δρεπάνου- Μακρυγιαλίου αλλά συνολικά του κόλπου της Ηγουμενίτσας συμπεριλαμβανομένης και της νησίδας Αγιονήσι.

Η μελέτη αυτή θα αποσαφηνίσει, σε κάθε επιμέρους περιοχή των ακτών, τη φέρουσα ικανότητα καθώς και το είδος αλλά και τις θέσεις που θα αναπτυχθούν ήπιες τουριστικές δραστηριότητες ώστε η τουριστική ανάπτυξη  να μη συσσωρεύει κόστος στο παρόν και το μέλλον. Θα καθορίσει επίσης τις επιτρεπόμενες παρεμβάσεις στον ποταμό Καλαμά ώστε να μην επηρεάζεται η ακτή Δρεπάνου – Μακρυγιαλίου καθώς και σύγχρονες τεχνικές καθαρισμού που θα συνδυάζουν ήπια μηχανικά μέσα με χειροκίνητες μεθόδους. 

Παράλληλα,  θα προβλέψει και άλλες δράσεις όπως τη δημιουργία παρατηρητηρίου τουρισμού με την καταγραφή οχημάτων και ανθρώπων, πρακτικές ανακύκλωσης των  απορριμμάτων και διαχείρισης των υγρών αποβλήτων, παρακολούθηση των οικοσυστημάτων στην περιοχή των υγροτόπων υπό την εποπτεία του Φορέα Διαχείρισης Καλαμά - Αχέροντα, τοποθέτηση μετεωρολογικού σταθμού και σταθμού μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την κυκλοφορία πλοίων στον κόλπο και αυτοκινήτων στη λεκάνη της Ηγουμενίτσας, αλλά και ψηφιακό παρατηρητήριο των μεταβολών της ακτογραμμής σε πραγματικό χρόνο (σε on line πλατφόρμες) που θα περιλαμβάνει κυματογράφους και παλιρροιακούς σταθμούς για τη μέτρηση κυμάτων και παλιρροιών.

Ανεξάρτητα από τις παραπάνω μελέτες για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση της κοινής γνώμης θα μπορούσαν να διοργανωθούν ημερίδες για την παρουσίαση καλών πρακτικών διαχείρισης της ακτής ως οικοσύστημα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά καθώς και εθελοντικοί καθαρισμοί αλλά και η έκδοση φυλλαδίων καλής διαχείρισης.

* Η Βιβή Ε. Μπέζα είναι Δρ. Χημικός Ωκεανογράφος και Επίκουρος Καθηγήτρια Χημείας και Βιοχημείας Υδάτινων και Αγροτικών Οικοσυστημάτων στο Τμήμα Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων