Δεν αξίζει το περιθώριο στους ηλικιωμένους!..

Ο κόσμος των γηρατειών νιώθει στις ημέρες μας την έλλειψη αγάπης και ενδιαφέροντος. Τους λείπει μια χειρονομία στοργής, ένας λόγος θερμός, λίγη ζεστασιά, που είναι πολλές φορές το καλύτερο και αποτελεσματικότερο φάρμακο για τα συμπαθητικά γερόντια. 

Πολλά τα περιστατικά, που δείχνουν ότι τους βάζουμε στο περιθώριο τους απόμαχους της ζωής και δεν τους λογαριάζουμε. Αναφέρουμε ενδεικτικά: Σχετικά πρόσφατα δύο ηλικιωμένες 

αδελφές βρέθηκαν, σύμφωνα με δημοσιεύματα του τύπου, από παθολογικά αίτια, νεκρές μέσα στο σπίτι τους σε ακριτική περιοχή της Ηπείρου, όπου ζούσαν μόνες, έρημες, ξεχασμένες και εγκαταλελειμμένες. 

Υπεύθυνος Γηροκομείου μας έλεγε για τρόφιμο παππού, που έχουν να τον επισκεφτούν συγγενείς του από την ημέρα που τον άφησαν στο ίδρυμα, 25 χρόνια πριν. Όπως μας είπε χαρακτηριστικά, τον "μπάρκαραν" εκεί και έκτοτε εξαφανίστηκαν!

Ευκατάστατη γιαγιά μένει μόνη στο σπίτι της, ενώ δύο τετράγωνα παρακάτω ζουν τα παιδιά και τα εγγόνια της, που δεν πηγαίνουν να τη δουν ποτέ, μένοντας ξένοιαστα στην ιδέα ότι δεν πεινάει! Γερασμένο ζευγάρι δίνει τις συντάξεις στα παιδιά του και το ίδιο ζητιανεύει λίγο φαγητό! Άτομο τρίτης ηλικίας, χήρος, έγραψε στα παιδιά του το σπίτι και μετά από λίγο καιρό έψαχνε για στέγη. Τον πέταξαν κλωτσηδόν έξω!

Η γριά μάνα αναγκάζεται να μένει μόνη μακριά και να βλέπει το παντρεμένο παιδί της κρυφά μέσα από το παράθυρό της, γιατί έτσι «διατάζει» η νύφη! Ο γιος, που έχει και ο ίδιος οικογένεια, δεν θέλει να αντικρίζει τους γερασμένους γονείς του και τους αγνοεί! "Τι να κάνω, τους κρατάω με το ζόρι στο σπίτι, γιατί έχουν τις συντάξεις", έλεγε κόρη για τους γονείς της!

Δεν ξέρουμε πόσο γενικευμένο είναι το φαινόμενο εγκατάλειψης των ηλικιωμένων, ωστόσο είναι πολύ ανησυχητικό, γιατί πλέον φαίνεται πως δεν ζυγίζει η ανθρωπιά, δεν ζυγίζει το συναίσθημα, δεν ζυγίζει η καρδιά. Και παραπέμπουν στον τίτλο του βιβλίου του Χόρας Μακόι: «Σκοτώνουν τ’ άλογα όταν γεράσουν». 

Οι ηλικιωμένοι έχουν την προσωπική τους ιστορία, τη μεγάλη ή τη μικρή, τη φανερή ή τη μυστική. Ο καθένας τους έχει προσφέρει στην οικογένειά του, αλλά και στο κοινωνικό σύνολο, με διάφορη ίσως μορφή κάθε φορά. Είδαν, έζησαν καταστάσεις, έβαλαν το λιθαράκι τους. Και όταν διαπιστώνουν ότι τους αρνούμαστε, παρότι αυτοί δίνουν ακόμη και τώρα τα πάντα για μας, και το κάνουν χωρίς δεύτερη σκέψη, πικραίνονται, τραυματίζεται η φιλοτιμία τους, απογοητεύεται η καρδιά τους. 

Ας μην κρυβόμαστε. Μπορεί να εξελισσόμαστε, να εξευγενιζόμαστε, να εκπολιτιζόμαστε, να αποκτούμε ανέσεις και άλλα είδη της καλής ζωής, αλλά όλο και λιγοστεύουν εκείνοι, που μένουν αφοσιωμένοι κοντά στο γέρο πατέρα ή τη γριά μάνα τους, μεριμνώντας γι' αυτούς, εκτός αν υπάρχει συμφέρον! Έχουμε συνηθίσει να υπολογίζουμε αυτούς που φοβόμαστε και όχι αυτούς που αξίζουν. 

Τα γηρατειά αξίζουν να τα υπολογίζουμε και όχι να παραμένουν στο περιθώριο της αποστροφής και της περιφρόνησης. Να μη βλέπουμε στα πρόσωπά τους σκέτη άρνηση, ξεπερασμένες ιδέες, σκουριασμένα μυαλά, φορτίο, που πρέπει να ξεφορτωθούμε!

Και αβασάνιστα και επιπόλαια, αγνοώντας την πείρα τους, τα λευκά τους μαλλιά, τις ανάγκες τους, να διακόπτουμε κάθε επαφή μαζί τους και να μη δεχόμαστε να τους ακούσουμε, να μην τους συμπαραστεκόμαστε και να θέλουμε να γκρεμίσουμε ό,τι εκείνοι έχτισαν, χωρίς καν να μπορούμε να το αντικαταστήσουμε. Να εκτιμάμε τον άλλο όχι από το ποιος είναι, δηλαδή από το αν μας είναι χρήσιμος, αλλά από το τι είναι. 

Ο άνθρωπος την αξία την έχει από την ψυχή του, από τον εσωτερικό του κόσμο, που δεν αλλάζει και δεν μεταβάλλεται. Όταν αξιολογούμε τους ανθρώπους και όταν έτσι μάθουμε να συμπεριφερόμαστε, τότε και τους ηλικιωμένους θα τους σεβόμαστε και ανάλογα θα τους τιμάμε, τιμώντας ταυτόχρονα τον εαυτό μας. Οι ηλικιωμένοι είναι φορείς της κοινωνικής πείρας, της σωφροσύνης και της σύνεσης.

Κοντά τους μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτά τα στοιχεία, για το καλό όλων μας. Αλλιώς, με την περιφρονητική διαγωγή και στάση μας θα "φαρμακώνουμε" άδικα και σκληρά τους ανθρώπους της εφεδρείας και θα στερούμε τους εαυτούς μας από μια σκιά προστατευτική για μας. 

Η οικογένεια δεν φαίνεται να έχει σήμερα τις παλιές παραδοσιακές αρχές γύρω από την περιποίηση των ηλικιωμένων και αντιμετωπίζονται σαν… σκονισμένα και άχρηστα ράφια, με αποτέλεσμα να δημιουργείται στα άτομα της τρίτης ηλικίας ένα ψυχολογικό κενό, που, ως ένα βαθμό, τους αποξενώνει από τον κοινωνικό τους περίγυρο. 

Όταν, αλίμονο, τα παιδιά τους ενοχλούνται από την παρουσία του γέρου και της γριάς, ανοίγουν το δρόμο της ασέβειας και της υποτίμησης και των δικών τους παιδιών προς τους ίδιους. Ας πάψουμε λοιπόν να βλέπουμε με αδιαφορία τους γέροντες, κάτι, που, και γι' αυτούς θα είναι αληθινή ευεργεσία, και για μας η ορθή στάση απέναντί τους. 

Οφείλουμε, όπως θα επιθυμούσαμε να συμβεί και σε μας στο μέλλον, όταν και αν προλάβουμε να έρθει η ώρα, να εγκαρδιώνουμε τους ηλικιωμένους, ώστε να συνεχίζουν τη ζωή τους, όσο αυτή διαρκέσει, με ηρεμία. Γιατί ζωή χωρίς ηρεμία είναι διαρκής θάνατος, που έρχεται πριν την ώρα του και ρημάζει σώμα και ψυχή... Έτσι και την παρουσία τους στη ζωή θα καταξιώσουμε και θα ανεβάσουμε ψηλότερα τον πολιτισμό μας.