Σημαντικός ο ρόλος του βιβλίου στη ζωή μας!

Τα δύο αυτά χρόνια, λόγω της πανδημίας και με τον αναγκαστικό εγκλεισμό μας στο σπίτι, πιστεύω ότι πολλοί βρήκαμε μια ευχάριστη απασχόληση με το διάβασμα κάποιου βιβλίου. Τα μεγάλα και φωτεινά πνεύματα, που κατά καιρούς έρχονται στον κόσμο και μας φέρουν το φως της γνώσης, δεν είναι δυνατό να τα έχουμε όλοι ούτε πάντα κοντά μας. Σαν άνθρωποι που είναι, περνούν και φεύγουν από τη ζωή. Η σοφία τους όμως πρέπει να μείνει και να τη γνωρίσουν και οι επερχόμενοι. Αυτό ποτέ δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς το

βιβλίο. Όπως είπε κάποιος φιλόσοφος: «Τα βιβλία είναι ταριχευμένα μυαλά».
Η ανακάλυψη της γραφής υπήρξε το πρώτο μεγάλο βήμα του ανθρώπου προς τον πολιτισμό. Από τότε η μόρφωση έγινε κοινό αγαθό για τον καθένα. Οι πόρτες της γνώσεις ανοίγονται διάπλατα και ο πνευματικός ήλιος φωτίζει όλη την ανθρωπότητα. Τα φώτα της γνώσης και της επιστήμης περνούν τα σύνορα των κρατών με το βιβλίο. Ταξιδεύουν εύκολα και γρήγορα από χώρα σε χώρα μ’ ένα διεθνές διαβατήριο, απεριόριστης διάρκειας.
Γίνεται έτσι το βιβλίο το πρώτο μορφωτικό αγαθό του ανθρώπου.
Το βιβλίο είναι ένας καθρέπτης, όπου κατοπτρίζεται το επίπεδο του πολιτισμού ενός λαού. Ακόμα το βιβλίο γίνεται ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο. Σ’ αυτό αποθηκεύεται όλη η σοφία και η πείρα του ανθρώπου. Γίνεται ο αιώνιος δάσκαλος της ανθρωπότητας. Του κρατά συντροφιά στις δύσκολες ώρες της ζωή του. Μ’ αυτό ψυχαγωγείται, όταν αισθάνεται κουρασμένος και άκεφος.
Μέσα από το βιβλίο ο άνθρωπος επικοινωνεί και συνομιλεί με όλους τους σοφούς του κόσμου και όλων των εποχών. Χωρίς τα βιβλία δεν θα επικοινωνούσαμε με τα μεγάλα πνεύματα της αρχαίας και της σύγχρονης εποχής, δεν θα γινόμαστε κοινωνοί των ιδεών των και θα ζούσαμε στην άγνοια, στην αμφιβολία και στην αμάθεια.
Όλοι νομίζω ότι οφείλουμε, κατά μεγάλο μέρος, το ποσό των γνώσεών μας στο βιβλίο. Αλλά και η διαμόρφωση του χαρακτήρα μας οφείλεται, κατά πολύ, στις επιδράσεις του βιβλίου που διαβάζουμε. Μας τονώνει την αυτοκυριαρχία και την πεποίθηση και καταπολεμά τα πάθη μας και μας ηθικοποιεί.
Θα πρέπει, όμως, να επισημάνουμε και τούτο: Όπως όλα τα άνθη δε μυρίζουν, έτσι κι όλα τα βιβλία δεν επιδρούν εποικοδομητικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μας. Υπάρχουν δυστυχώς και βιβλία που, αντί να ωφελούν βλάπτουν, με τις άσεμνες εικόνες και χυδαίες φράσεις και λέξεις, με την καλλιέργεια των παθών και των ενστίκτων που επιχειρούν.
Γι’ αυτό, ας έχουμε υπ’ όψη μας τα σοφά λόγια του Μ. Βασιλείου: «Όπως, όταν κόβουμε ένα τριαντάφυλλο, προσέχουμε να μη μας πληγώσουν τα αγκάθια του, έτσι κι όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο να προσέχουμε, να παίρνουμε από αυτό μόνο ότι χρήσιμο έχει…».
Ο ρόλος, λοιπόν, του βιβλίου είναι πρωταρχικός και μέγιστος στη ζωή μας. Είναι ένας αληθινός φάρος, που φωτίζει το δρόμο μας. Καταπολεμά την μοιρολατρία, τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες, ελευθερώνει τον άνθρωπο από την αμάθεια και τον κάνει υπεύθυνο πολίτη, γνώστη των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών του. Στο βιβλίο ο άνθρωπος βρίσκει πρότυπα, παίρνει κίνητρα για καλύτερες επιλογές στη ζωή του.
Σήμερα στον τομέα της γνώσης και της πληροφόρησης έκανε αισθητή την παρουσία του ο κινηματογράφος, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση. Όμως ο ρόλος του βιβλίου στη ζωή μας δεν έπαψε, ούτε μειώθηκε τουλάχιστον αισθητά. Ο πολύς κόσμος εξακολουθεί να χρησιμοποιεί το βιβλίο σαν τη σημαντικότερη πηγή γνώσης.
Για το ρόλο και την αξία του βιβλίου μπορούμε να επικαλεστούμε τις σοφές γνώμες αρχαίων και νέων συγγραφέων:
«Τα βιβλία είναι ακοίμητες λαμπάδες της συγκεντρωμένης σοφίας», λέει ο Έρασμος.
«Το βιβλίο διαλύει τα σκότη της αμάθειας και μας γλυκαίνει τον πόνο», λέει ο Γκόργκι.
«Το βιβλίο είναι ένας φίλος, ένας σύντροφος της μοναξιάς. Προσφέρει νόημα στη ματαιότητα. Ανήκει στους αιώνες» (Ι. Παναγιωτόπουλος).
Το βιβλίο λοιπόν ασκεί ένα σημαντικό και ουσιαστικό ρόλο στη ζωή μας. Είναι το καλύτερο μέσο για την πνευματική και ηθική καλλιέργεια και τη διαμόρφωση του χαρακτήρα μας.
Το διάβασμα ενός βιβλίου διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες, βαθαίνει τη σκέψη και γονιμοποιεί το πνεύμα, συντελεί στην πνευματική ανάπτυξη. Καλλιεργεί την έκφραση και το λόγο, οξύνει την αντίληψη, ωριμάζει την κρίση, διευρύνει τη φαντασία, την εξυψώνει ηθικά, προβάλλοντάς του ανώτερα ιδανικά και ακατάλυτες αξίες.
Προσωπικά προσπαθώ να επιλέξω ένα καλό βιβλίο που θα με ταξιδέψει και που θα μου ανοίξει φωτεινούς ορίζοντες και θα μου φανερώσει πράγματα που δεν είχα σκεφτεί. Διαβάζοντας ένα βιβλίο, συγχρόνως κρατάω και ένα σημειωματάριο, και καταγράφω σκέψεις και γνώσεις του συγγραφέα, που με βοηθάνε να αντιμετωπίζω τα προβλήματα της καθημερινότητας πιο ρεαλιστικά.
(Μέτσοβο)