Διάρρηξη σιωπής: Το πρώτο μεγάλο βήμα…

 Η αποκάλυψη της χρυσής Ολυμπιονίκη στην Ιστιοπλοΐα Σοφίας Μπεκατώρου για σεξουαλική κακοποίηση από υψηλόβαθμο στέλεχος της εν λόγω Ομοσπονδίας και η «καταιγίδα» καταγγελιών και αποκαλύψεων που ακολούθησε από μια πλειάδα αθλητριών, όχι μόνο από το χώρο της ιστιοπλοΐας, αλλά και από άλλους αντίστοιχους στον ελληνικό αθλητισμό, άνοιξε τον ασκό του αιόλου και ταρακούνησε την ελληνική κοινή γνώμη για ένα πολύ λεπτό όσο και μείζον ζήτημα, αυτό της εκμετάλλευσης και κακοποίησης των γυναικών στον συγκεκριμένο χώρο και όχι μόνο.
Αναζητώντας τις γενεσιουργικές αιτίες του νοσηρού αυτού φαινομένου οδηγούμαστε στην βαθιά ριζωμένη σε μια πλειάδα ανδρών πατριαρχική αντίληψη, η οποία έχει να κάνει με το είδος αγωγής που έλαβαν από την οικογένεια πρωτίστως. Παρά την εντυπωσιακή πρόοδο σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία, με την αναμφισβήτητη βοήθεια του φεμινιστικού κινήματος και των διαχρονικών αγώνων σπουδαίων γυναικών, από τις εργάτριες του Σικάγου και της Νέας Υόρκης, στις 8 Μάρτη του 1857, που ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ίση μεταχείριση στον χώρο της εργασίας, μέχρι τις «σουφραζέτες» στην Βρετανία λίγο αργότερα, τις γυναίκες δηλαδή που διεκδίκησαν το δικαίωμα ψήφου και την αυτονόητη συμμετοχή τους στα κοινά, πολλοί άνδρες και σήμερα δεν αντιμετωπίζουν τη γυναίκα με τον πρέποντα σεβασμό.
Ο «αντρικός σωβινισμός» -επιτρέψτε μου τον νεολογισμό- εξακολουθεί να υφίσταται και στις μέρες μας και αυτός είναι που γεννάει παρόμοιου είδους - παθογενή- φαινόμενα και συμπεριφορές, παρότι στη μακραίωνη πορεία του Ανθρώπινου Γένους ο ρόλος των γυναικών ουδέποτε υπήρξε δευτερεύων. «Σ' ολάκερη την Οδύσσεια» –παρατηρεί ο Παναγής Λεκατσάς στο βιβλίο του «Η μητριαρχία»– «κυριαρχούν γυναικείες μορφές εξαιρετικού μεγαλείου: Η Καλυψώ, η Κίρκη, η Ναυσικά, η Αρήτη, η Πηνελόπη», ενώ γυναικεία είναι και η πιο διαχρονική ενσάρκωση της ελευθερίας που έχουμε από την αρχαιότητα με τη μορφή της Αντιγόνης, που συμβολίζει την εξέγερση όχι μόνο της γυναίκας, αλλά γενικότερα του ανθρώπου ενάντια σε κάθε είδους τυραννία. Έτσι, η αντιμετώπιση της γυναίκας ως σεξουαλικό αντικείμενο εξακολουθεί να υπάρχει ως νοοτροπία από μια καθόλου ευκατοφρόνητη μερίδα αντρών, ιδίως όταν συμβαίνει αυτοί να κατέχουν μια οποιαδήποτε μορφής εξουσία. Τα απαράδεκτα σεξιστικά σχόλια ορισμένων εκπροσώπων του άρρενος φύλου για την καταγγέλλουσα στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης επιρρωνύουν την πιο πάνω άποψη.
Ουδείς αντιλέγει ότι υπάρχουν και γυναίκες, οι οποίες «αξιοποιούν» (άλλες για ευνοϊκή μεταχείριση στην εργασία τους και στην επαγγελματική τους ανέλιξη και άλλες προκειμένου να ικανοποιήσουν άλλου είδους «θέλω» τους) τα «προσόντα» του φύλου τους, όμως πιστεύω ότι αυτές οι γυναίκες είναι μειοψηφία και σίγουρα βρίσκουν το κατάλληλο έδαφος. Μη φτάσουμε στο άλλο -ακραίο- σημείο να χρειάζονται... κάμερες προκειμένου να μη παρεξηγηθούν οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα στους συγκεκριμένους χώρους.
Σε ό,τι αφορά το εν λόγω υψηλόβαθμο στέλεχος της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας, αυτό ακριβώς «αξιοποίησε» στη συγκεκριμένη περίπτωση: τη δύναμη της θεσμικής του θέσης, αυτό που διαχρονικά – από τις αλλεπάλληλες αυθαιρεσίες του Δία, «πατέρα θεών τε και ανθρώπων», μέχρι και σήμερα- ονομάζουμε κατάχρηση εξουσίας. Την ίδια ακριβώς ισχύ «αξιοποιεί» και μια πλειάδα θεσμικών παραγόντων στο χώρο της Πολιτικής, της Εκπαίδευσης, της Οικονομίας. Πόσες κοπέλες δεν βίωσαν (και δεν βιώνουν) περιστατικά ανάρμοστης συμπεριφοράς, σεξουαλικής παρενόχλησης ή και κακοποίησης ακόμη, στο χώρο εργασίας τους από σάτιρους προϊσταμένους τους ή στο χώρο των σπουδών τους από εφαψίες δασκάλους τους και ο φόβος της ποικιλότροπης εξόντωσης (από το να χάσουν τη δουλειά τους, μέχρι να δημιουργηθούν προβλήματα στις σπουδές τους) τούς κρατάει τα στόματα κλειστά;
Και δω ακριβώς έγκειται η αξία, αλλά και η γενναιότητα, της συγκεκριμένης καταγγελίας και κάθε σχετικής καταγγελίας. Διότι σπάει την αλυσίδα της σιωπής και ανοίγει τα στόματα. Γιατί η σιωπή είναι που τρέφει αυτού του είδους τις συμπεριφορές. Γιατί, να το πούμε λαϊκότροπα, εκεί ακριβώς ποντάρουν όλοι αυτοί: στο φόβο να μιλήσουν τα θύματά τους. Καταγγέλλοντας, λοιπόν, αυτού του είδους τις συμπεριφορές, όσες τις υφίστανται, προβαίνουν στο πρώτο σημαντικό βήμα, αποτρέποντας επίδοξους καταχραστές από παρόμοιες συμπεριφορές. Και αυτό το οφείλουν και στον εαυτό τους (μη κουβαλώντας μέσα τους έναν σταυρό που δεν τον αξίζουν), αλλά, ως υπεύθυνοι πολίτες, και στο κοινωνικό σύνολο. Τέτοιου είδους συμπεριφορές δεν αφορούν μόνο «το μισό του ουρανού», αλλά ολόκληρη την κοινωνία, αν επιθυμία μας, βέβαια, είναι να είναι αυτή υγιής, με τον αλληλοσεβασμό κυρίαρχη αξία της. Γιατί, κοινωνία που δεν σέβεται το άλλο μισό της, δεν μπορεί να λέγεται πολιτισμένη.