Μετά από δεκαετίες φθίνουσας πορείας, εμφανίζονται εστίες Ανάπτυξης…

ΚΑΤΙ...ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΣΤΑ ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΑ!

Αιολικό πάρκο, «Μεταλλουργική», νέες καλλιέργειες αλλάζουν προς το καλύτερο την εικόνα του Πωγωνίου

Μέγα ζητούμενο η επέκταση της Ιόνιας Οδού μέχρι την Κακαβιά

• Μετά από μια μακρά περίοδο φθίνουσας πορείας, πληθυσμιακής ερήμωσης και απώλειας θέσεων εργασίας, στο ακριτικό Πωγώνι κάτι άρχισε να… κινείται!

Αν και είναι νωρίς να μιλήσει κάποιος για ολική επαναφορά σε πορεία ανάπτυξης, δεν παύει οι ενδείξεις που υπάρχουν αυτή την περίοδο να γεννούν αισιοδοξία ότι κάτι αλλάζει προς το καλύτερο.
Η κατασκευή του μεγαλύτερου αιολικού πάρκου στον Κασιδιάρη, η επαναλειτουργία της «Μεταλλουργικής» στο Κεφαλόβρυσο, η ανάπτυξη καλλιεργειών για αρωματικά φυτά, αλλά και η μετατροπή του σε κυνηγότοπου, αποτελούν εστίες οικονομικής ανάκαμψης και ήδη παρέχει θέσεις εργασίας σε πολλά άτομα. Υπάρχουν ζητήματα όμως που πρέπει να αντιμετωπιστούν, ούτως ώστε και να δοθεί νέα δυναμική και να αξιοποιηθούν οι προοπτικές ανάπτυξης του Πωγωνίου. Το πρώτο και βασικό, είναι η επέκταση της Ιόνιας οδού. Το δεύτερο είναι η εμπέδωση της ασφάλειας και ο εκμηδενισμός παράνομων πράξεων από αλλοδαπούς που μπαινοβγαίνουν από τα σύνορα με Αλβανία.

Το Αιολικό Πάρκο
Αναμφισβήτητα οι δύο μεγαλύτερες επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη σήμερα στο Πωγώνι, είναι η κατασκευή του Αιολικού Πάρκου και η επαναλειτουργία της «Μεταλλουργικής». Στα έργα του Αιολικού Πάρκου απασχολούνται δεκάδες εργαζόμενοι από την περιοχή, καθώς επίσης και ιδιοκτήτες μηχανημάτων έργων.
Τα οφέλη όμως διαχέονται προς όλη την περιοχή, είτε από τη διαμονή / διατροφή εργαζομένων, είτε από τις προμήθειες υλικών, είτε ακόμη και από τις μισθώσεις ή αποζημιώσεις ιδιοκτητών χωραφιών ή οικοπέδων που χρησιμοποιούνται για τα έργα. Ωφελημένες είναι και οι τοπικές κοινωνίες περιοχών των Δήμων Πωγωνίου και Ζίτσας, από διάφορά ανταποδοτικά έργα που εκτελούνται από την ανάδοχο εταιρία, ενώ οφέλη θα προκύψουν και μετά τη λειτουργία του Αιολικού Πάρκου, καθώς προβλέπεται έκπτωση στα τιμολόγια κατανάλωσης ρεύματος.
Επισημαίνεται ακόμη πως όσοι εργάζονται στο έργο, έχουν να λένε για τη συνέπεια της Εταιρείας στις πληρωμές της.

Η πρώην  «Μεταλλουργική»
Μόνιμες θέσεις εργασίας άρχισε ήδη να δημιουργεί -που σύντομα θα πολλαπλασιαστούν- η πρώην «Μεταλλουργική» στο Κεφαλόβρυσο, που από πέρυσι έχει περάσει πλέον στην εταιρία ElvalHalcor του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Στην κατοχή της νέας ιδιοκτήτριας εκτός από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις και τα αποθέματα της «Μεταλλουργικής» πέρασαν δικαιώματα σημάτων, διπλώματα ευρεσιτεχνίας και άδειες που συνδέονται με τη λειτουργία των στοιχείων ενεργητικού της.
Η βιομηχανία βρίσκεται στο στάδιο του πλήρους εκσυγχρονισμού της με σκοπό τη δυναμική είσοδο στην αγορά. Όπως γράφει το Capital.gr, στις αρχές του τρέχοντος χρόνου αποφασίστηκε η μετατροπή του υποκαταστήματος- όπως αρχικά είχε ξεκινήσει – σε νεοσυσταθείσα ανώνυμη εταιρεία.
Η διαδικασία ολοκληρώθηκε προ ημερών και πλέον το εργοστάσιο παραγωγής όλων των τύπων δισκίων κερμάτων και δακτυλίων θα λειτουργεί με το «ιστορικό» της όνομα, ήτοι «Μεταλλουργική Ηπείρου, Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρία».
Στόχος του Ομίλου είναι μέσω της υλοποίησης επενδύσεων και αξιοποίησης του διεθνούς εμπορικού δικτύου της ElvalHalkor η «Μεταλλουργική» να ανακτήσει τη δυναμική της και να αποκτήσει εξαγωγικό προσανατολισμό. Στο πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι οι πρώτες επενδύσεις με επίκεντρο τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής δισκίων χαλκονικελίου, από τα οποία παράγονται τα κέρματα του ευρώ, θα ανέλθουν στα επίπεδα του 1, 5 εκ.ευρώ με μεσοπρόθεσμο στόχο παραγωγής 5.000 τόνων προϊόντων. Σύμφωνα με όσους έρχονται σε επαφή με στελέχη της εταιρίας, στις προθέσεις της είναι η αξιοποίηση όσον το δυνατόν περισσότερων εργαζομένων από την ευρύτερη περιοχή.

Αγροτική παραγωγή
Το Πωγώνι εξακολουθεί και σήμερα να είναι μια κατ΄ εξοχή κτηνοτροφική περιοχή. Ο αριθμός των απασχολούμενων στον κλάδο μειώνεται, η υψηλή όμως διατροφική αξία των παραγόμενων προϊόντων αποτελεί ένα «δέλεαρ» για πολλούς που το σκέπτονται ή και έχουν σχεδιάσει να στραφούν στην κτηνοτροφία.
Παράλληλα όμως ένας νέος κλάδος άρχισε να συγκεντρώνει ενδιαφέρον: Πρόκειται για την καλλιέργεια αρωματικών φυτών και ειδικά ρίγανης και τσαγιού που η φύση της περιοχής ευνοεί ιδιαίτερα την παραγωγή πολύ ποιοτικών προϊόντων. Ήδη έγιναν οι πρώτες καλλιέργειες και το παράδειγμά τους ετοιμάζονται να το ακολουθήσουν κι άλλοι, αναζητώντας βέβαια και άλλα φυτά που μπορούν να αναπτυχθούν στις περιοχές του Πωγωνίου, που είναι διαφόρων «στρωμάτων».
Μια άλλη δραστηριότητα που στηρίζει ως ένα βαθμό οικονομικά το Πωγώνι, κοινωνικά όμως πολύ περισσότερο, είναι το κυνήγι. Για έξι μήνες από τον Σεπτέμβριο μέχρι και το Φεβρουάριο το Πωγώνι αποκτά «ζωή» από τους εκατοντάδες κυνηγούς που σπεύδουν από κάθε γωνιά της Ελλάδος για κυνήγι. Επικρατεί πάντως η άποψη πως τα οφέλη θα ήταν περισσότερα, αν οργανώνονταν συγκεκριμένες ζώνες, ζήτημα που όμως είναι ευρύτερου σχεδιασμού.

Οι έρευνες για πετρέλαιο
Εκτός όμως από τους κυνηγούς -που από την ερχόμενη εβδομάδα αναλαμβάνουν δράση- στο Πωγώνι σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη και οι έρευνες για πετρέλαιο, στις οποίες απασχολούνται επίσης και άτομα από το Πωγώνι.

Η ασφάλεια των συνόρων
Όπως προαναφέρθηκε ένα από τα ζητήματα που θα καθορίσουν στο άμεσο μέλλον τις αναπτυξιακές προοπτικές στο Πωγώνι, είναι η ασφάλεια και η στεγανοποίηση των συνόρων. Είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι δραστηριοποιείται κατά μήκος των συνόρων η FRONTEX η οποία σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία, άρχισε να δημιουργεί κλίμα ασφάλειας στους κατοίκους. Το γεγονός μάλιστα πως η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητά την περαιτέρω ενίσχυση του Σώματος, παρέχει ακόμη μεγαλύτερες ελπίδες πως η ανομία και ο φόβος που κυρίαρχε για 30 περίπου χρόνια θα λάβουν τέλος.

Η Ιόνια Οδός
Το μεγάλο όμως στοίχημα για το ακριτικό Πωγώνι (και την ακριτική Κόνιτσα) είναι η επέκταση της Ιόνιας Οδού μέχρι την Κακαβιά, η οποία θα σηματοδοτούσε την οριστική έξοδο από την συγκοινωνιακή απομόνωση. Άλλωστε είναι ίσως η μόνη πύλη εξόδου της Ελλάδος που δεν συνδέεται με σύγχρονο αυτοκινητόδρομο.
Πρόκειται για έργο που έχει καθυστερήσει υπέρμετρα, κόσμος σκοτώνεται σε τροχαία (πάνω από εκατό εικονίσματα είναι τοποθετημένα κατά μήκος της Ε.Ο. μέχρι το Καλπάκι, το καθένα θυμίζει και ένα θύμα…), πολύτιμος χρόνος χάνεται στη διαδρομή.
Όπως ανάφερε ο βουλευτής και πρώην Υπουργός ΥΠΕΧΩΔΕ Σταύρος Καλογιάννης στην ημερίδα που διοργάνωσε την Κυριακή στη Μονή Μακραλέξη η Συνομοσπονδία Αδελφοτήτων Πωγωνίου, από το 2013 που ο ίδιος συμπλήρωσε το φάκελο του έργου με όλες τις μελέτες και αδειοδοτήσεις δεν έγινε καμία απολύτως ενέργεια.
Το πρόβλημα όμως παραμένει και η επικινδυνότητά του καθημερινά γίνεται ακόμη μεγαλύτερη και απειλούνται κι άλλες ανθρώπινες ζωές. Σε πρώτο στάδιο, όπως υπογραμμίζουν οδηγοί που χρησιμοποιούν τακτικότατα τον συγκεκριμένο άξονα, πρέπει να επιδιωχθεί η κατασκευή παράκαμψης του Καλπακίου, από το εργοστάσιο ΒΙΚΟΣ μέχρι και το Άγαλμα του Στρατιώτη, που είναι και ο μοναδικός οικισμός τον οποίο διασχίζει κάθετα η σημερινή εθνική οδός, προκειμένου και ο χρόνος ταξιδιού να μειωθεί, αλλά και να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι για ανθρώπινα θύματα. Επίσης θεωρείται αδιανόητη η άρνηση του πρώην Υπουργού Υποδομών να μην επιτρέψει στην Περιφέρεια να προχωρήσει -με πόρους που είχε διασφαλισμένους από το ΕΣΠΑ- στην κατασκευή του τμήματος από Δολιανά μέχρι Γέφυρα Αγιών, που παραμένει με την παλιά -επικίνδυνη- χάραξη.
Ο Στ. Καλογιάννης αναφέρθηκε επίσης και στην Περιβαλλοντική ανάδειξη του Πωγωνίου, υποστηρίζοντας πως αυτή θα θωρακίσει την περιοχή, έναντι οποιασδήποτε περιβαλλοντικής απειλής, αποδίδοντας αδιαφορία και στους τοπικούς παράγοντες για την καθυστέρηση, με τον αντίλογο όμως να κάνει λόγο για άλλες προτεραιότητες που πρέπει να τεθούν, τη στιγμή που υπάρχει ερήμωση του Πωγωνίου.

***
Συμπέρασμα: Τα θετικά βήματα που γίνονται στο Πωγώνι, θα πρέπει να έχουν συνέχεια ώστε να γίνουν άλματα. Η πολιτική της Κυβέρνησης για ενθάρρυνση και τόνωση των επενδύσεων πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο από τον επιχειρηματικό κόσμο, ιδίως όμως από τους απόδημους Ηπειρώτες και δη τους Πωγωνησίους, που εκτός από τις Ημερίδες και τα χρήσιμα συμπεράσματα που πάντοτε προκύπτουν θα πρέπει να αναλάβουν ενεργό ρόλο να υλοποιηθούν. Μόνο έτσι θα κερδηθεί στο τέλος το «στοίχημα».