Πανδημία και μέτρα πλήττουν τα πανηγύρια και στην Ήπειρο

• Σε μεγάλο προβληματισμό βρίσκονται σύλλογοι και φορείς στην Ήπειρο σχετικά με τη διοργάνωση πανηγυριών, αφού οι περιορισμοί είναι ασφυκτικοί, καθώς δεν επιτρέπονται ούτε ο χορός, ούτε οι όρθιοι.

Εξάλλου, καταργήθηκε η αρχική απόφαση, που προέβλεπε πως σε όποια περιοχή υπάρχει 50% εμβολιαστική κάλυψη (σ' αυτή την κατηγορία ανήκει η Θεσπρωτία), θα επιτρέπονταν τα πανηγύρια.
Πλέον δεν ισχύει αυτό, κάτι, που ούτως ή άλλως ήταν ανεφάρμοστο, αφού προβλεπόταν και πάλι μέτρα και δεν θα μπορούσε να γίνει διάκριση εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων πανηγυριστών.

Με άλλο χαρακτήρα...
Για μια ακόμη χρονιά, επομένως, τα πανηγύρια δεν θα έχουν σχέση με τον γνώριμό μας χαρακτήρα τους. Θα διοργανώνονται στο εξής μόνο για καθήμενους, χωρίς χορό και σύμφωνα με τους γενικούς όρους, που αφορούν τα προστατευτικά μέτρα κατά του κορωνοϊού.
Υπό αυτές, βέβαια, τις προϋποθέσεις, οι πιο πολλοί σύλλογοι αδυνατούν να κάνουν πανηγύρια, αφού με μαθηματική ακρίβεια δεν θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν οικονομικά. Και όπου γίνουν, αν γίνουν, θα είναι πολύ περιορισμένα, με παράθεση κυρίως φαγητού. Άλλωστε, η συνεχιζόμενη αύξηση των κρουσμάτων, ίσως αποτρέψει και κάποιους να προσέλθουν σ' αυτά.

Ήταν μια... όαση
Με τον κορωνοϊό, τα γνήσια παραδοσιακά πανηγύρια κινδυνεύουν με αλλοίωση. Πού είναι, αναφέρουν νοσταλγικά πολλοί, εκείνα του παρελθόντος.
Παλιότερα στην Ήπειρο τα πανηγύρια ήταν μια όαση, μια στιγμή ξεγνοιασιάς και μια ευκαιρία για διασκέδαση στη σκληρή και κοπιαστική ζωή που ζούσαν οι άνθρωποι. Γίνονταν σε όλα τα χωριά και ήταν αφιερωμένα στη μνήμη και στη γιορτή κάποιου αγίου και στην τοπική εκκλησία που έφερε και το όνομα του Αγίου ή της Αγίας.
Ο κόσμος εκείνη την εποχή σε μεγάλο βαθμό ζούσε στην απομόνωση. Η διασκέδαση έλειπε παντελώς. Δεν υπήρχαν ταβέρνες και κέντρα διασκέδασης. Όλοι, μικροί και μεγάλοι, έδιναν την καθημερινή τους βιοπάλη και το δικό τους αγώνα, κυρίως για να επιβιώσουν και να ζήσουν, πάνω στα κακοτράχαλα βουνά και στο άγριο τοπίο.
Σχεδόν τα πάντα που είχαν σχέση με την τροφή και την ενδυμασία τους τα παρήγαγαν και τα έφτιαχναν μόνοι τους. Οι άνθρωποι ήταν εκ των πραγμάτων και αναγκαστικά, γεωργοί, κτηνοτρόφοι, τσαγκάρηδες, ραφτάδες και ό,τι άλλο τους πίεζε η ίδια η ανάγκη. Ζούσαν μια ζωή σκληρή και δύσκολη.
Τα πανηγύρια ήταν τόπος συνάντησης, συνεύρεσης και ανταμώματος των κατοίκων του χωριού, αλλά και με τους κατοίκους των γειτονικών χωριών που έρχονταν στο τοπικό πανηγύρι. Οι κάτοικοι του ενός χωριού γνωρίζονταν με τους κατοίκους των άλλων χωριών κυρίως μέσω των πανηγυριών.

Ευκαιρία επικοινωνίας
Οι σκληρές καθημερινές δουλειές, η έλλειψη συγκοινωνιακών μέσων εμπόδιζαν την αλληλοεπικοινωνία και την αλληλογνωριμία μεταξύ των κατοίκων των γειτονικών χωριών και τα πανηγύρια βοηθούσαν σε μεγάλο βαθμό προς αυτή την κατεύθυνση. Τα πανηγύρια τότε ήταν ο μοναδικός και αποκλειστικός τρόπος διασκέδασης των κατοίκων, μαζί φυσικά με τους γάμους και τα βαφτίσια.
Εξάλλου, η επικοινωνία παλιότερα μεταξύ των νέων, λόγω κυρίως των αυστηρών ηθών και εθίμων, ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Όχι μόνο το πλησίασμα, η συζήτηση και η συνομιλία, αλλά και το απλό κοίταγμα ανάμεσα στο αγόρι και το κορίτσι θεωρούνταν τότε κατακριτέο, επιλήψιμο. Στον κοινό κυκλικό όμως χορό, τα αυστηρά αυτά ήθη και έθιμα χαλάρωναν.
Η κλειστή και αυστηρότατη κοινωνία μπροστά στον κυκλικό χορό της πλατείας έσπαγε, χαλάρωνε, μετά έπιαναν δουλειά οι προξενητάδες, οι γνωστοί και οι συγγενείς και συνήθως τα περισσότερα προξενιά, οι αρραβώνες και οι γάμοι ακολουθούσαν μετά τα πανηγύρια.
H.Μ.