Τιμώνται η ζωή και το έργο του Κοσμά του Αιτωλού!
• Διαχρονική διάσταση έχουν η ζωή και η πολύπλευρη δράση του Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος έγινε γνωστός μέσα από το κήρυγμά του υπέρ της Ορθοδοξίας και το μαρτύριό του, ενώ στον ίδιο αποδίδεται και μια σειρά κειμένων, σημαντικότερα των οποίων είναι οι «Διδαχές» και οι «Προφητείες».
Η μνήμη του πατροΚοσμά τιμάται από την Εκκλησία την ερχόμενη Πέμπτη. Στην ακριτική Κόνιτσα θα γίνουν διήμερες λατρευτικές ακολουθίες, αύριο, Τετάρτη, παραμονή της εορτής και μεθαύριο Πέμπτη, ανήμερα, με επίκεντρο τον φερώνυμο προσκυνηματικό ναό.
Ημερίδα στο Βασιλικό
Στο μεταξύ, μία πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα για τη ζωή και τη δράση του πατροΚοσμά έγινε την Κυριακή στο ακριτικό Βασιλικό Πωγωνίου, όπου υπάρχει και Μουσείο αφιερωμένο στον ιερομάρτυρα και εθναπόστολο.
Τίτλος της εκδήλωσης ήταν «Ο Άγιος Κοσμάς στην διαχρονία» και την οργάνωσε ο Σύλλογος «Ο Ιερομάρτυς Πατροκοσμάς», με ομιλητές τον Μητροπολίτη Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης Ανδρέα, τον καθηγητής στο ΑΠΘ Κων. Χρήστου και τον δρ ιστορικό – διεθνολόγο Ευάγγελο Βενέτη.
Σύμφωνα με όσα γράφει ο π. Ηλίας Μάκος, ειπώθηκαν χρήσιμα πράγματα, που ανέδειξαν το φωτισμένο ιεραποστολικό έργο του αγίου Κοσμά, με κέντρο την πίστη και την παιδεία, στα χρόνια της σκληρής δουλείας, προκειμένου να...πέσει ο τύραννος. Έχοντας την υποστήριξη και την έγκριση της Εκκλησίας της Κων/πόλεως και με τον τίτλο του «Γενικού Αποστολικού Ιεροκήρυκα της Ανατολικής Εκκλησίας», κατέβηκε στον αγώνα, αφού είχε προπαρασκευαστεί για μακρύ χρονικό διάστημα προς τούτο, με τη μελέτη και τη βαθιά γνώση των αρχών του Ευαγγελίου.
Με ωριμότητα, 46 ετών, με ένα φθαρμένο ράσο, σκισμένο σε πολλά σημεία του και μ' ένα ραβδί στο χέρι, με βαθιά γνώση των αρχών του Ευαγγελίου, όδευσε προς τα πεπρωμένα του και προς το μαρτύριό του με συναίσθηση της αποστολής του. Σε τέσσερις υπολογίζονται οι ιεραποστολικές περιοδείες του αγίου Κοσμά. Περιήλθε την Θράκη και την Δυτική Μακεδονία, εκεί, όμως, όπου έδρασε ήταν κυρίως η Δυτική Μακεδονία, η ενιαία τότε Ήπειρος, η Θεσσαλία, η Δυτική και Κεντρική και τα Ιόνια νησιά, τα οποία τελούσαν υπό Ενετική κατοχή.
Το Μουσείο Βασιλικού
Από το 2011 στο Βασιλικό Πωγωνίου υπάρχει το μουσείο, στον προαύλιο χώρο του ομώνυμου παρεκκλησίου του εθναπόστολου Κοσμά του Αιτωλού, το οποίο ίδρυσε ο σύλλογος «Ιερομάρτυς Κοσμάς».
Σ' αυτό βλέπει κανείς τη βελανιδιά, όπου ο άγιος Κοσμάς είπε (κατά τη δεύτερη παρουσία του στο χωριό τον Οκτώβριο του 1778, η πρώτη ήταν τον Απρίλιο του 1777): «Άμα κλείσει ή σχισμή αυτού του δέντρου και περικλειστεί μέσα το ξύλο που κρατάω, τότε θα έρθει το ποθούμενο της απελευθέρωσης», κάτι, που συνέβη το 1913. Ακόμη σώζεται το προσκυνητάρι που έχτισαν οι κάτοικοι του χωριού όταν πληροφορήθηκαν το μαρτύριό του. Επίσης φιλοξενούνται εικονογραφική αναπαράσταση της ομιλίας του πατροΚοσμά στο Βασιλικό, αλλά και ρήσεις του.
