Αξίζει να τιμηθεί και ο Αλή Πασάς μαζί με Έλληνες αγωνιστές του ‘21;

• Αντιδράσεις προκαλεί ήδη η απόφαση του Δήμου Ιωαννιτών να διοργανώσει, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, διεθνές ιστορικό συνέδριο για τον Αλή Πασά.

Κι αυτό γιατί είναι πολλοί εκείνοι οι οποίοι θεωρούν ότι οι επετειακές εκδηλώσεις πρέπει να επικεντρωθούν στους Έλληνες αγωνιστές που έδωσαν τα πάντα για την απελευθέρωση του τόπου μας από τον Οθωμανικό ζυγό και όχι στους κατακτητές!
Χαρακτηριστικά ως προς τα παραπάνω είναι όσα αναφέρει σε επιστολή του προς τον «Π.Λ.» ο 17χρονος Βασίλης Λαδιάς, μαθητής της Β’ Λυκείου του Μουσικού Σχολείου Ιωαννίνων, ο οποίος υπενθυμίζει τις «σκοτεινές πλευρές» του Αλή Πασά, ενώ παράλληλα αναφέρει μία σειρά από Έλληνες της εποχής της Επανάστασης που έδωσαν και τη ζωή τους ακόμα γι’ αυτήν, οι οποίοι θα μπορούσαν να τιμηθούν μέσω ειδικών επετειακών εκδηλώσεων. Πρόκειται για επισημάνσεις που αποκτούν ιδιαίτερη αξία καθώς προέρχονται από έναν συμπολίτη μας νεαρής ηλικίας, ο οποίος παρουσιάζει το θέμα μέσα από μία διαφορετική, πιο φρέσκια «ματιά».
Μία άλλη ματιά...
Ο Βασίλης Λαδιάς, ο οποίος κατάγεται από τους Ασπραγγέλους Ζαγορίου και μένει μόνιμα στα Γιάνεννα, αναφέρει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά σχετικά για το επικείμενο διεθνές συνέδριο του Δήμου Ιωαννιτών για τον Αλή Πασά και την εποχή του:
«Με αφορμή την εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στα Ιωάννινα αλλά και το σχετικό άρθρο του «Μέτοικου» στον «Π.Λ.» της Δευτέρας, το οποίο αναφέρεται στην τιμή που έχει προγραμματιστεί να αποδοθεί στο πρόσωπο του Αλή Πασά για τα 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση του 1821, θεώρησα σκόπιμο να τοποθετηθώ με ψυχή 17χρονου πάνω στο πώς εγώ αντιλαμβάνομαι τον εορτασμό της Ελληνικής Επανάστασης.
Αρχικά, σε μια προσπάθεια να προσεγγίσω τη μορφή του Αλή Πασά, αυτόματα ήρθε στο νου μου το πρώτο και κυρίαρχο χαρακτηριστικό του, το οποίο ήταν η στυγνή και απάνθρωπη βαρβαρότητα και σκληρότητά του, όπως αυτή έχει αποτυπωθεί στην μνήμη του ελληνισμού, μέσα από τα φριχτά βασανιστήρια που υπέστησαν πολλοί Γιαννιώτες και Γιαννιώτισσες, αλλά και άλλοι Έλληνες, με αποκορύφωμα τον πνιγμό της κυρά Φροσύνης με τις δέκα επτά γυναίκες, αλλά και την περίπτωση του Κατσαντώνη.
Ο Αλή Πασάς υπήρξε μια ιδιαίτερα ‘σκοτεινή’ και αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία, ακόμα και για τους ίδιους τους Οθωμανούς. Ήταν ένας άνθρωπος που ενεργούσε πάντα με υστεροβουλία, υπηρετώντας μόνο τους δικούς του σκοπούς και τα δικά του συμφέροντα, προκειμένου να ικανοποιήσει τις ακόρεστες προσωπικές φιλοδοξίες του. Μεταξύ αυτών, δεσπόζουσα θέση κατείχε η κατάκτηση του Σουλίου, καθώς η μεγάλη επιθυμία του να γίνει Σουλτάνος παρέμενε ανεκπλήρωτη και σκιαζόταν από τη σθεναρή αντίσταση των ηρωικών και ελεύθερων Σουλιωτών. Γι’ αυτόν τον λόγο του είχε γίνει εμμονή η κατάκτηση και η υποδούλωσή τους. Όταν το κατάφερε, το όραμά του φάνταζε πιο αληθινό από ποτέ.
“Μεθυσμένος” από τη δύναμη της εξουσίας και παρασυρμένος από τη δίνη των προσωπικών του “θέλω”, οδηγήθηκε σε ακρότητες και αλλοπρόσαλλες συμπεριφορές, όπως το να σκοτώσει όλους τους οικείους του εκτός από την μητέρα του, φτάνοντας τελικά σε ένα άδοξο τέλος, όταν ο Σουλτάνος διέταξε τον αποκεφαλισμό του. Η δολοφονία του Αλή Πασά υπήρξε μια ιδιαίτερα θετική και ευοίωνη εξέλιξη για τους Έλληνες στην προσπάθειά τους να οργανώσουν την επανάσταση και να δημιουργήσουν ένα ελεύθερο και ανεξάρτητο κράτος.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, καθώς και για έναν επιπλέον, που οι καιροί επιτάσσουν σήμερα περισσότερο από ποτέ, δηλαδή την ανάγκη να προβάλλονται υγιή πρότυπα για την κοινωνία μας, πιστεύω πως είναι καλύτερα να αφήσουμε στη λήθη του χρόνου το πρόσωπό του Αλή Πασά και να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας στην απότιση φόρου τιμής στα πρόσωπα εκείνα, των οποίων η προσφορά στην απελευθέρωση του Έθνους είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς υπήρξαν φορείς του ελληνικού αγωνιστικού πνεύματος που θυσίασαν τη ζωή τους για να διαφυλάξουν και να κληροδοτήσουν στους μετέπειτα Έλληνες τις αξίες και τα ιδανικά του ελληνικού πολιτισμού. Όλοι τους εξέχουσες προσωπικότητες, που παραμέρισαν το προσωπικό τους όφελος και τις προσωπικές φιλοδοξίες τους και απλόχερα δώρισαν ό,τι είχαν σε πνευματικό και υλικό επίπεδο για το κοινό όφελος. Ενδεικτικά αναφέρω κάποια ονόματα:
Νεόφυτος Δούκας, Μιχαήλ Τοσίτσας, Αδελφοί Ζωσιμάδες, Ευάγγελος και Κωνσταντίνος Ζάππας, Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης, Αθανάσιος Τσακάλωφ και Νικόλαος Σκουφάς. Ειδικά για τους δυο τελευταίους αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι υπήρξαν οι πρωτεργάτες της Φιλικής Εταιρείας μαζί με τον Εμμανουήλ Ξάνθο από την Πάτμο, μίας μυστικής οργάνωσης η οποία κατείχε τα αρχικά ‘’ΦΕΔΑ’’ (“φιλίας ελληνικής δεσμός άλυτος”).
Κατά τα χρόνια που στους Έλληνες επικρατούσε ο φόβος και η αμάθεια, αυτοί οι άνθρωποι συνέβαλαν με την προσφορά τους στο να βγει το γένος από το σκοτάδι και να οδηγηθεί στο φως της γνώσης μορφώνοντας το και προετοιμάζοντάς το έτσι για την εξέγερση κατά του οθωμανικού ζυγού.
Στο σημείο αυτό όμως θα ήταν μεγάλη παράλειψη να μην αναφερθώ και στον ηρωισμό όλων των απλών ανθρώπων που αγωνίστηκαν θυσιάζοντας και τη ζωή τους ακόμη για μία ελεύθερη πατρίδα. Φωτεινό παράδειγμα ανάμεσά τους υπήρξαν οι Σουλιώτες και οι Σουλιώτισσες, οι οποίες προτίμησαν να πεθάνουν ελεύθερες πάρα να γίνουν σκλάβε του Αλή Πασά. Έπεσαν ηρωικά τραγουδώντας και χορεύοντας τον χορό του Ζαλόγγου, μια θύμηση που προκαλεί συγκίνηση και θαυμασμό σε όλους μας. Το παράδειγμά τους ακολούθησαν οι Μεσολογγίτες και πολλοί άλλοι Έλληνες που προτίμησαν την ‘ελευθερία’ του θανάτου από την ατίμωση της σκλαβιάς.
Πώς λοιπόν να παραλείψουμε από τους επετειακούς εορτασμούς όλους αυτούς που αγωνίστηκαν για την ανεξαρτησία της πατρίδας μας και να μην τους αποδώσουμε τον φόρο τιμής που τους αναλογεί; Θα είναι σα να λησμονούμε το ίδιο το μήνυμα της ελληνικής επανάστασης που δεν είναι άλλο από το ότι η ελευθερία κατακτιέται μόνο με τον αγώνα, το αίμα και την ψυχή ενός λαού: “Απ’ τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά, Χαίρε, ω Χαίρε, Ελευθεριά”!».