Προτεραιότητα στη φύλαξη των κειμηλίων και μετά στην ανάπτυξη του τουρισμού

 

Σε άλλες εποχές και μόνο στο άκουσμα ότι η Εκκλησία της Ελλάδος, διοργανώνει συνέδριο για θρησκευτικό τουρισμό, θα είχαν ξεσηκωθεί και οι πέτρες. Βλέπετε όλοι εκείνοι που υπηρέτησαν με αυταπάρνηση, θυσίες και μαρτυρίες την Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία, δεν διανοούντο ότι τα «ιερά και τα όσια» θα μπορούσαν να γίνουν αντικείμενο εμπορευματοποίησης.
Τα χρόνια πέρασαν, οι καιροί άλλαξαν και οι σημερινοί «πνευματικοί» ηγέτες της πατρίδας μας, εκτίμησαν πως πρέπει να αξιοποιηθούν οι θρησκευτικοί μας θησαυροί προς όφελος (πνευματικό αλλά κυρίως οικονομικό) της Εκκλησίας. Κι έτσι άρχισαν σταδιακά να οργανώνουν τον θρησκευτικό τουρισμό, να έχουν ιδρύσει ξεχωριστή υπηρεσία στην Αρχιεπισκοπή και από χθες να διοργανώνεται στην Ήπειρο το Δ΄ Πανελλήνιο Συνέδριο Προσκυνηματικών Περιηγήσεων.
Παρά τις όποιες ενστάσεις ή επιφυλάξεις μπορεί να έχει κάποιος,- όχι για τη χρησιμότητα του προσκυνηματικού τουρισμού, αλλά για την ανάδειξη της Αρχιεπισκοπής και των Μητροπόλεων ως «φορέων» περιηγήσεων- υπάρχει μια πραγματικότητα την οποία δεν μπορεί κανείς να αγνοεί.
Αναφερόμαστε στο οξύτατο πρόβλημα της φύλαξης και της διάσωσης των θρησκευτικών κειμηλίων, ζήτημα που είναι άκρως επίκαιρο με την επικείμενη δίκη στα Ιωάννινα για την «αφαίμαξη» μονών και ναών, με την εμπλοκή δυστυχώς και κληρικών.
Κατά γενική εκτίμηση, σεβαστός αριθμός κειμηλίων ναών και μονών της Ηπείρου, έχουν «εξαφανιστεί». Συχνότατα το Αστυνομικό Δελτίο αναφέρει νέα κρούσματα ιεροσυλιών, ιδίως σε ακριτικά και απομακρυσμένα χωριά, εκεί άλλωστε που βρίσκονται και τα περισσότερα εκκλησιαστικά μνημεία. Η ερημιά και η εγκατάλειψη διευκολύνουν το έργο των δραστών, η αφέλεια πολλές φορές κληρικών ή και επιτρόπων τους παρέχει ενημέρωση και οι κρατικές υπηρεσίες είτε είναι απούσες, είτε αδυνατούν να διαλευκάνουν τις υποθέσεις. Κάπως έτσι φτάσαμε στο σημερινό σημείο, να έχουν εξαφανιστεί πολλά κειμήλια (εικόνες κλπ) αρχαιολογικής αξίας από τα μοναστήρια μας που θα ήθελαν να θαυμάσουν οι επισκέπτες τους.
Με το σκεπτικό αυτό, οι Μητροπολίτες μας ίσως θα έπρεπε πρώτα να διοργανώσουν ένα συνέδριο για την αποτελεσματική φύλαξη ναών και μοναστηριών, αλλά και για όσα πρέπει να γίνουν εκ μέρους τους για την επιστροφή των κλεμμένων στους χώρους που ανήκουν.
Διαφορετικά αν η σημερινή κατάσταση συνεχιστεί, οι προσκυνητές θα αντικρίζουν «γυμνούς» τοίχους και απλά θα περιορίζονται να ακούν τις εξιστορήσεις κληρικών και ξεναγών για την ιστορία των κλοπών και των ιεροσυλιών.
Θρησκευτικός - προσκυνηματικός τουρισμός μπορεί να αναπτυχθεί εφόσον τα κειμήλια βρίσκονται στη θέση τους, εκεί που τα τοποθέτησαν οι δωρητές τους. Η δημιουργία κειμηλιαρχείου που προωθείται στην Κόνιτσα, η αποτυχημένη προσπάθεια που είχε γίνει στο παρελθόν στα Γιάννενα, μπορεί να συμβάλλουν στην κατεύθυνση αυτή, αλλά άλλη είναι η χάρη των κειμηλίων στο φυσικό τους χώρο.
Ελπίζουμε πως το Συνέδριο δεν θα μείνει μόνο στο κεφάλαιο «τζίρος», αλλά να αποτελέσει εφαλτήριο για τη διάσωση των θρησκευτικών κειμηλίων και την επιστροφή όσων έχουν κλαπεί και είτε έχουν φυγαδευτεί, είτε βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές.
***
Το Δ΄ Συνέδριο ξεκίνησε χθες από την Πρέβεζα (φωτό), συνεχίστηκε το βράδυ στην Άρτα. Σήμερα οι συμμετέχοντες έρχονται στα Γιάννενα και το κλείσιμο των εργασιών θα γίνει αύριο στην Άρτα.