ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ: Σημαντικά τα οφέλη για εργαζόμενους και εργοδότες

on .

 

YPOLOGISTHS XERIA EMAIL

• Ο θεσμός της τηλεργασίας που ήρθε στην επιφάνεια την περίοδο της πανδημίας, αποτελεί αναμφίβολα για τη χώρα μας μία νέα δυναμική πρόκληση, στην οποία πρέπει να προσαρμοστούν η ελληνική αγορά εργασίας, οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις.
Σ’ αυτό το πλαίσιο λοιπόν το Υπουργείο Εργασίας θα φέρει τις επόμενες μέρες στη Βουλή Νομοσχέδιο που θα καθορίζεται για πρώτη φορά το θεσμικό και νομικό πλαίσιο της τηλεργασίας.
Ενδιαφέρουσες όμως είναι και οι παρατηρήσεις του οικονομολόγου κ. Στάθη Χαρίτου (μέλος

Διοίκησης και Εκτελεστικής Επιτροπής ΓΣΕΕ, Πρόεδρος Δ.Σ. Union Eurobank), σχετικά με την τηλεργασία και την ανάγκη άμεσης ρύθμισής της για εργαζόμενους και εργοδότες.
Οι βασικές αρχές
Σχετικά πάντως με το νομοθετικό πλαίσιο που επεξεργάζεται το Υπουργείο Εργασίας, βασικές κατευθυντήριες αρχές του αποτελούν:
- Πλήρης σεβασμός των εργασιακών σχέσεων.
- Τήρηση ωραρίου από τον εργοδότη.
-Σεβασμός της ιδιωτικής ζωής του τηλεργαζομένου.
- Κάλυψη του κόστους εξοπλισμού από τον εργοδότη.
- Απαγόρευση της χρήσης κάμερας.
- Σύστημα ελέγχου τηλεργασίας, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων.
- Δήλωση εργαζομένου και ωραρίου τηλεργασίας στην «ΕΡΓΑΝΗ».
Μάλιστα το μεγάλο βήμα ολοκληρώνεται με την ίδρυση αυτοτελούς Τμήµατος Ελέγχου Τηλεργασίας στο Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας, το οποίο θα είναι αρμόδιο για τη διενέργεια ελέγχων για τη διαπίστωση της τήρησης των όρων της συμφωνίας για τηλεργασία και των μέτρων για την ασφάλεια και υγεία του τηλεργαζομένου.
***

Ο οικονομολόγος Στ. Χαρίτος απαντά για την τηλεργασία…

- Είναι ή όχι μορφή εξαρτημένης εργασίας;

Η τηλεργασία μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε στο πλαίσιο μίας μορφής εξαρτημένης εργασίας ή μίας άλλης ανεξάρτητων υπηρεσιών η διάρκεια της οποίας μπορεί να είναι αορίστου η ορισμένου χρόνου.
Το γεγονός ότι η εργασία παρέχεται μακριά από την επιχείρηση μέσω υπολογιστών ή άλλων συναφών συστημάτων και ελέγχεται από τον εργοδότη με την παροχή οδηγιών ή εντολών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πρόκειται περί μορφής εξαρτημένης εργασίας, αρκεί η εργασία να παρέχεται αυτοπροσώπως ή αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στον ίδιο τον εργοδότη για 9 συνεχείς μήνες.

- Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του εργοδότη;

Ο εργοδότης στην περίπτωση της τηλεργασίας παρέχει στον εργαζόμενο τις γραπτές πληροφορίες σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 156/94 συμπεριλαμβανομένης και της περιγραφής της εκτελεστέας εργασίας, τα καθήκοντα, τον τρόπο αμοιβής της εργασίας και τον υπολογισμό της, τον τρόπο μέτρησης του χρόνου εργασίας, την αποκατάσταση του κόστους που προκαλείται από την χρήση της τηλεπικοινωνίας, τον εξοπλισμό, τις βλάβες συσκευών κλπ. Αν μάλιστα ο εργαζόμενος δεσμεύεται και με την υποχρέωση τηλε-ετοιμότητας, τότε πρέπει να συμφωνούνται και να ορίζονται τα χρονικά όρια και οι προθεσμίες ανταπόκρισης του εργαζόμενου. Τα παραπάνω στοιχεία πρέπει ο εργοδότης να τα παρέχει μέσα σε 8 ημέρες και ακόμη να πληροφορεί τον εργαζόμενο και για την τυχόν νέα ιεραρχική σύνδεση με τους προϊσταμένους του.

- Μπορεί μονομερώς ο εργοδότης να επιβάλει την εφαρμογή της τηλεργασίας;

Προϋπόθεση για την εφαρμογή της τηλεργασίας αποτελεί ο οικειοθελής χαρακτήρας. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να επιβληθεί μονομερώς σύστημα τηλεργασίας κατά την λειτουργία της σύμβασης. Μία τέτοια μονομερής επιβολή τηλεργασίας κατά την διάρκεια της σύμβασης θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή (άρθρο 3 της ευρωπαϊκής συμφωνίας). Ωστόσο αν συμφωνηθεί η επιβολή της τηλεργασίας κατά την διάρκεια της απασχόλησης θα πρέπει να προβλέπεται η δυνατότητα να επανέλθουν οι τηλεργαζόμενοι στο κανονικό καθεστώς της απασχόλησης.
Μάλιστα σύμφωνα με το άρθρο 5, παρ. 2 του Ν. 3846/2010, ορίζεται ότι αν η κανονική εργασία μετατραπεί σε τηλεργασία θα πρέπει στην σχετική συμφωνία να καθοριστεί μία περίοδος προσαρμογής 3 μηνών κατά την οποία οποιαδήποτε από τα μέρη μπορεί να θέσει τέλος στην τηλεργασία μετά 15 ημέρες μετά την τήρηση της προθεσμίας και ο εργαζόμενος να επιστρέψει στην εργασία του.

- Ισχύει η αρχή της ίσης μεταχείρισης για τους τηλεργαζόμενους;

Για τους τηλεργαζόμενους ισχύει η αρχή της ίσης μεταχείρισης, ότι δηλαδή και αυτοί έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους κανονικούς εργαζόμενους σε ό,τι αφορά τις συνθήκες εργασίας, τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας για συγκρίσιμους εργαζόμενους και γενικά την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 4 της ευρωπαϊκής συμφωνίας).
Στα προαναφερθέντα μέτρα της ίσης μεταχείρισης επιβάλλεται ο όγκος της εργασίας και τα κριτήρια απόδοσης για τους τηλεργαζόμενους να είναι αντίστοιχα προς εκείνα των συγκρίσιμων εργαζόμενων που εργάζονται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη και επιπλέον οι τηλεργαζομένοι να υπόκεινται στις ίδιες αξιολογήσεις με τους άλλους εργαζόμενους.
Επίσης, οι τηλεργαζομένοι πρέπει να έχουν την ίδια πρόσβαση στην κατάρτιση και στις δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης τους με τους συγκρίσιμους εργαζόμενους που απασχολούνται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη, υποχρεούμενου του εργοδότου να διασφαλίζει την λήψη μέτρων που αντιμετωπίζουν την απομόνωση των τηλεργαζόμενων.

- Πως προστατεύεται η ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου;

Ζήτημα ανακύπτει με την προστασία της ιδιωτικής ζωής των τηλεργαζόμενων δοθέντος ότι συντρέχει κίνδυνος διατάραξης της ομαλότητας της ζωής καθόσον η εργασία αυτών παρέχεται και εκτελείται στην κατοικία τους. Στις περιπτώσεις αυτές η προστασία τους εναπόκειται στον εργοδότη ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία των δεδομένων που χρησιμοποιούνται και γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας από τον τηλεργαζόμενο για επαγγελματικούς λόγους.
Παράλληλα ο εργοδότης οφείλει να ενημερώνει τον εργαζόμενο για όλες εκείνες τις ισχύουσες διατάξεις και τους κανόνες που αφορούν την επιχείρηση προς τις οποίες οφείλει ο εργαζόμενος να συμμορφώνεται, ο δε εργοδότης οφείλει να σέβεται την ιδιωτική ζωή του μισθωτού.

- Τι γίνεται με το καθεστώς τηλεργασίας σήμερα στην Ελλάδα;

Από το σπίτι τους θα μπορούσαν να δουλεύουν πάνω από τρεις στους δέκα πολίτες της χώρας μας.
Σύμφωνα με έρευνα η οποία δημοσιεύεται στον ιστοτόπο του γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Εργασίας (ΙΖΑ), τα καθήκοντα του 35%-37% όλων των θέσεων απασχόλησης στην Ελλάδα εκτιμάται πως μπορούν να διεκπεραιωθούν κι εκτός γραφείου.
Με άλλα λόγια, 869.000- 922.000 άνθρωποι θα μπορούσαν να εργάζονται απομακρυσμένα, αν και σήμερα η τηλεργασία ουδόλως ανεπτυγμένη είναι στην Ελλάδα: μόνο το 4,4% του εργατικού δυναμικού ή περίπου 110.000 εργαζόμενοι, εργάστηκαν μακρόθεν πρόπερσι, ενώ συνολικά στην περίοδο 2008-2018 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 3,9%.

- Γιατί η τηλεργασία στην Ελλάδα δεν είχε αναπτυχθεί όσο αλλού;

Πρώτον, η Ελλάδα κουβαλάει το βάρος της κρίσης χρέους του 2008, που είχε προηγηθεί της COVID-19. Δεύτερον, κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ σε όρους συνολικής ψηφιακής ετοιμότητας (Κομισιόν, 2019). Τρίτον, η οικονομία της χώρας στηρίζεται κυρίως σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και αυτό ίσως οδηγεί στη χαμηλότερη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών (ΙΟΒΕ, 2018). Και, τέταρτον, η ελληνική οικονομία παραδοσιακά βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην παροχή υπηρεσιών όπως ο τουρισμός, που απαιτούν αλληλεπίδραση εκ του σύνεγγυς.