Φόρος τιμής από τη Βουλή στη μνήμη της Εσθήρ Κοέν!

 Ένας φόρος τιμής στη μνήμη της Γιαννιώτισσας Εβραίας Εσθήρ Κοέν, από τις τελευταίες επιζώσες του Ολοκαυτώματος, που έφυγε από τη ζωή στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου ήταν η διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, με τη συμβολή του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος.
Μετά από μια σύντομη εισαγωγή του Γενικού Γραμματέα του Ιδρύματος της Βουλής, καθηγητή Ευάνθη Χατζηβασιλείου, που συντόνισε την εκδήλωση, τον λόγο πήρε ο Γιαννιώτης Πρόεδρος της Βουλής και Πρόεδρος του Ιδρύματος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας, ο οποίος

στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε στη συγκλονιστική μοίρα της Εσθήρ Κοέν και των Εβραίων των Ιωαννίνων.

Ο Κώστας Τασούλας
Ανατρέχοντας σε μια μαρτυρία για το πώς ο Γιόζεφ Γκαίμπελς, υπουργός προπαγάνδας του Χίτλερ, παρέσυρε σε μια εκδήλωση το μαινόμενο πλήθος να ζητωκραυγάσει υπέρ του ολοκληρωτικού πολέμου, ο κ. Τασούλας παρατήρησε ότι «όταν ο άνθρωπος μεταμορφώνεται σε θηρίο, τότε αλλάζει η ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, όπως άλλαξε και η ζωή της Εσθήρ Κοέν».
Όπως ανέφερε, η κοινότητα των ελληνόφωνων Εβραίων των Ιωαννίνων διακρίθηκε όχι μόνο στο εμπόριο και στη βιοτεχνία, αλλά και στη μουσική, στη λογοτεχνία και γενικότερα στην παιδεία. Όλος αυτός ο πολιτισμός εκφράστηκε την άνοιξη του 2014, μέσα στη Συναγωγή, με την πολιτισμένη, ήρεμη και ανθρώπινη στάση της Εσθήρ Κοέν, της γυναίκας που πέρασε την τρομακτική εμπειρία του Άουσβιτς, στη συζήτηση που είχε με τον τότε Πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Ιωακείμ Γκάουκ όταν τον παρότρυνε να φροντίσει να εκδοθούν βιβλία για να μάθουν οι νέοι τι συνέβη, ώστε να μην ξαναγίνει. «Η μνήμη αυτών των γεγονότων, η τιμή που αποδίδουμε κάθε χρόνο στις 27 Ιανουαρίου με την «Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος» είναι ένας τρόπος να πείσουμε τους ανθρώπους να τους ενώνουν όμοιες αγάπες και όχι κοινά μίση», υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Βουλής.

Ο Μωυσής Ελισάφ
Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Ιωαννίνων Μωυσής Ελισάφ, επικεντρώθηκε στην αξία της μνήμης αλλά και στο χρέος όλων μας απέναντι στη «μικρή Εσθήρ, που στα 17 χρόνια της σύρθηκε βίαια στην κόλαση του Άουσβιτς», τονίζοντας την ανάγκη να αναρωτηθούμε για τα βαθύτερα αίτια που προκάλεσαν αυτή την πρωτόγνωρη και εφιαλτική βαρβαρότητα. Κατονομάζοντας τη ρίζα του κακού, τον ολοκληρωτισμό, ορίζοντάς τον ως τη συμπύκνωση και την παραχώρηση της βούλησης των πολλών στα χέρια του ενός και ως τυφλή υπακοή στην απεριόριστη εξουσία του, επισήμανε ότι σήμερα, σε μια εποχή κατά την οποία η Δημοκρατία, το μόνο οχυρό της ασφάλειάς μας, πιέζεται, χρέος μας δεν είναι μόνο να τιμούμε αλλά και να θυμόμαστε.

Οι εισηγήσεις
-Στην εισήγησή του με τίτλο «Για τους Ρωμανιώτες, εκ των υστέρων», ο συγγραφέας Σταύρος Ζουμπουλάκης, Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής, επισήμανε το γεγονός ότι η σπουδαία ρωμανιώτικη κοινότητα των Ιωαννίνων, με τα ξεχωριστά γνωρίσματα, ουσιαστικά δεν υπάρχει πια ως κοινότητα ζωής, λατρείας και πολιτισμού, αλλά ως μια κοινότητα μνήμης, έχοντας ως κύριο συνεκτικό δεσμό τη μνήμη του Ολοκαυτώματος, όπως συμβαίνει παντού στον κόσμο, κυρίως στις μικρές κοινότητες της εβραϊκής διασποράς.
- Ακολούθησε η εισήγηση της αρχαιολόγου Ζανέτ Μπαττίνου, Διευθύντριας του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος, η οποία ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως «αδιαμφισβήτητο κέντρο της μοναδικής ελληνόφωνης εβραϊκής παράδοσης υπήρξαν τα Γιάννινα, όπου οι Ρωμανιώτες συνδύασαν γόνιμα τις τοπικές παραδόσεις με τα δικά τους ήθη και έθιμα και διαμόρφωσαν τη μοναδική ελληνο-εβραϊκή παράδοση, με ιδιαίτερες διατροφικές, ενδυματολογικές και χειροτεχνικές συνήθειες».
-Κλείνοντας τον κύκλο των εισηγήσεων, ο αρχιτέκτονας και μουσικός Σάκης Νεγρίν, Διευθυντής του Πνευματικού Κέντρου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, αναφέρθηκε διεξοδικά στα «Μελωδικά ακούσματα της Συναγωγής και της Ρούγας». Όπως είπε, η από αιώνων παρουσία των Ρωμανιωτών στον ελλαδικό χώρο ήταν η καθοριστική συνθήκη, ώστε η παράδοση αυτή να υποστεί αλληλεπιδράσεις και ωσμώσεις με την περιβάλλουσα δημοτική παράδοση. Τα τραγούδια των Ρωμανιωτών είχαν δε μεγάλη μουσική συγγένεια με τα Ηπειρώτικα δημοτικά τραγούδια.