Πολλοί οι κίνδυνοι για τα παιδιά από την αλόγιστη χρήση του διαδικτύου!

Σε ένα πρόβλημα με ανεξέλεγκτες κοινωνικές διαστάσεις έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια στην Ήπειρο και συνολικά στη χώρα μας, ο εθισμός των παιδιών με το διαδίκτυο, με τις πιο δημοφιλείς ψηφιακές πλατφόρμες και κυρίως με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η εξάρτηση ξεκινάει από πολύ μικρή ηλικία, με την αλόγιστη χρήση του να ελλοχεύει ποικίλους κινδύνους για την ασφάλεια των παιδιών. Ενδεικτικά, υπάρχουν χρήστες που πριν καλά - καλά φτάσουν στην εφηβική ηλικία, στέλνουν φωτογραφίες και βίντεο μέσω των social media. Ανησυχητικά εξάλλου είναι και τα νέα στοιχεία για την ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας ανηλίκων στο διαδίκτυο, όπως αποκαλύπτει πανελλαδική έρευνα που πραγματοποίησε το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).

Με ψεύτικα στοιχεία…

Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι η χρήση κοινωνικών δικτύων από ανήλικους είναι καθολική και ξεκινά ήδη πριν την ηλικία των 13 ετών, παραβιάζοντας τις ηλικιακές προϋποθέσεις πρόσβασης που έχουν ορίσει οι πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες (VLOPs). 

Συγκεκριμένα, το 41% των μαθητών Δημοτικού και το 51% των μαθητών Γυμνασίου/Λυκείου δήλωσαν ότι ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν κοινωνικά δίκτυα μεταξύ 10 και 12 ετών, ενώ από τους μαθητές που χρησιμοποιούν κοινωνικά δίκτυα το 66% στο Δημοτικό και το 74% στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση παραδέχονται ότι δήλωσαν ψευδή ηλικία κατά την εγγραφή τους, παρακάμπτοντας με ευκολία τους μηχανισμούς ελέγχου ηλικίας (age gates). 

Πάνω από τέσσερις ώρες!

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός πως πολλά παιδιά δαπανούν πάνω από 4 ώρες ημερησίως στις πλατφόρμες, με 1 στους 4 μαθητές Γυμνασίου/Λυκείου να δηλώνει υπερβολική χρήση. Το 56% των μαθητών Γυμνασίου/Λυκείου και το 29% των μαθητών Δημοτικού δηλώνουν ότι περνούν πάνω από 3 ώρες τα Σαββατοκύριακα online, ενώ και τις καθημερινές τα ποσοστά είναι ανησυχητικά αυξημένα. Στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση το 39% των μαθητών δηλώνει ότι χρησιμοποιεί το διαδίκτυο περισσότερες από 3 ώρες την ημέρα και στο Δημοτικό το 18%. 

Επιπλέον, 1 στους 4 μαθητές Γυμνασίου/Λυκείου δηλώνει ότι κάνει υπερβολική χρήση και ότι χρειάζεται βοήθεια για να τη μειώσει. 

Πέφτουν θύματα…

Εξίσου σοκαριστικά είναι τα στοιχεία της έρευνας ως προς την έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο αλλά και όσον αφορά τον διαδικτυακό εκφοβισμό. Συγκεκριμένα, το 34% των παιδιών Δημοτικού και το 61% των παιδιών Γυμνασίου/Λυκείου δήλωσε ότι έχει δει βλαβερό ή ακατάλληλο περιεχόμενο, και στην πλειονότητα των περιπτώσεων (πάνω από 60%) αυτό προέκυψε τυχαία. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός αφορά τόσο μαθητές Δημοτικού όσο και τους μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο Δημοτικό, το 6% δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα και το 9%  ότι έχει υπάρξει μάρτυρας. Στο Γυμνάσιο/Λύκειο, το 6 % έχει πέσει θύμα και το 15% έχει γίνει μάρτυρας. 

Να βάλουν όρια!

Σχετικά με τη γονική επίβλεψη, σύμφωνα με τους μαθητές των Δημοτικών Σχολείων το 50% των γονέων χρησιμοποιεί εργαλεία γονικού ελέγχου, ενώ στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση η απουσία εποπτείας είναι εμφανής: οι μαθητές/τριες δηλώνουν ότι το 71% των γονέων δεν χρησιμοποιεί κανένα εργαλείο. 

Τα παραπάνω στοιχεία πρέπει να αποτελέσουν μια ακόμη αφορμή να ταρακουνηθούν οι γονείς ώστε να βάλουν στα παιδιά τους τα απαραίτητα όρια στη χρήση του διαδικτύου, ειδικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που η χρήση του αυξάνεται ραγδαία. Για παράδειγμα οι γονείς πρέπει να μυήσουν τα παιδιά τους ώστε περνούν δημιουργικά τον χρόνο τους μακριά από την οθόνη, βρίσκοντας νέες δραστηριότητες και χόμπι, όπως η ενασχόληση με τον αθλητισμό. 

Τέλος, θα πρέπει συνεχώς να υπενθυμίζουν στα παιδιά να μη δέχονται να στείλουν φωτογραφίες τους σε άλλους χρήστες στο διαδίκτυο, αφού οι άγνωστοι - και όχι μόνο - μπορεί να χρησιμοποιήσουν το υλικό αυτό εν αγνοία τους.

ΝΙΚΟΣ ΓΙΩΤΙΤΣΑΣ