Οι Βορειοηπειρώτες τίμησαν τους νεκρούς Έλληνες του ‘40
• Με συγκίνηση η Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία τίμησε την 28η Οκτωβρίου, στον τόπο εκείνο όπου πολλοί Έλληνες στρατιώτες άφησαν τα κόκαλά τους, που για δεκαετίες ολόκληρες ήταν εγκαταλελειμμένα σε χαράδρες και λαγκάδια και φαράγγια και τα τελευταία χρόνια περισυλλέγονται. Αρχικά εψάλη επιμνημόσυνη δέηση στο νεκροταφείο της Κλεισούρας, κατόπιν δοξολογία στο ναό του Αγίου Αθανασίου Βουλιαριατών, καθώς και επιμνημόσυνη δέηση στο στρατιωτικό νεκροταφείο του χωριού, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Αργυροκάστρου Δημητρίου. Στον χώρο αυτό κατατέθηκαν στεφάνια.
Στις επετειακές εκδηλώσεις παρέστησαν η Πρέσβης της Ελλάδος στα Τίρανα Κωνσταντίνα Καμίτση, ο Γενικός Πρόξενος Αργυροκάστρου Σωκράτης Σουρβίνος, ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Φρέντυ Μπελέρης, καθώς και πολλοί προσκυνητές από την Ελλάδα.
Σύμβολο ηρωισμού
Στους χαιρετισμούς τονίστηκε ότι η μνήμη βοηθά να κρατάμε την ανάμνηση προσώπων και ιστορικών στιγμών ζωντανή. Με τη μνήμη τιμούμε όλους εκείνους που θυσιάστηκαν για ένα ύψιστο ιδανικό: Την ελευθερία. Η συλλογική μνήμη κρατά τους κρίκους της αλυσίδας του παρόντος με το παρελθόν στέρεους, καθώς δεν επιτρέπει τη διάσπαση ή την επιλεκτική περιγραφή στιγμών και καταστάσεων. Οι τάφοι τους αποτελούν σύμβολο ηρωισμού και ελπίδας. Σύμβολο έμπνευσης και παραδειγματισμού.
Να σημειωθεί ότι στο νεκροταφείο του αγίου Αθανασίου στους Βουλιαράτες τελέστηκε, ανήμερα της εθνικής επετείου, επί του τάφου του Κων/νου Κατσίφα, τρισάγιο για τα πέντε χρόνια από το θάνατό του.
Άλλες εκδηλώσεις
Την περασμένη Κυριακή οργανώθηκε στη Δερβιτσάνη εορτή του Ενιαίου Σχολείου της για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου με χορευτικά και ποιήματα. Παραβρέθηκαν η Πρέσβης της Ελλάδος στα Τίρανα, ο Γενικός Πρόξενος Αργυροκάστρου και ο Δήμαρχος Δρόπολης Δημήτρης Τόλης.
Εξάλλου την ίδια ημέρα το παράρτημα Ομόνοιας Χιμάρας τέλεσε την καθιερωμένη επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο Πεσόντων του 1940 (Ερμιόνη Μπρίγκου), όπου κατατέθηκαν στεφάνια. Μεταξύ αυτών, που κατέθεσαν στεφάνια, και ο Χιμαριώτης ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Φρέντυ Μπελέρης.
Τα στρατιωτικά νεκροταφεία
Να σημειωθεί ότι η ιστορία των στρατιωτικών νεκροταφείων στην Αλβανία ξεκίνησε από το 1981. Τότε ζητήθηκε από τον Ενβέρ Χότζα η συλλογή των οστών. Θεωρώντας ότι θα μεταφερθούν στην Ελλάδα, όπως προηγουμένως είχαν μεταφερθεί στην Ιταλία οι Ιταλοί νεκροί στρατιώτες και έδωσε άδεια για την αναζήτηση ομαδικών τάφων. Αλλά εκείνη την περίοδο και για πολλά χρόνια μετά έμεινε στάσιμο το θέμα.
Το πρώτο οργανωμένο στρατιωτικό νεκροταφείο δημιουργήθηκε στους Βουλιαράτες, στο χώρο, όπου το 1940-41 λειτούργησε πεδινό νοσοκομείο του ελληνικού στρατού και θάβονταν όσοι υπέκυπταν στα τραύματά τους. Το άλλο νεκροταφείο στα στενά της Κλεισούρας, έγινε με πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστάσιου. Διάσπαρτοι τάφοι Ελλήνων στρατιωτών, υπάρχουν σε πολλά σημεία της Βορείου Ηπείρου.
Από τη μελέτη των αρχείων, σε συνδυασμό με τη διασταύρωση πληροφοριών, προφορικών και καταγεγραμμένων σε προσωπικά ημερολόγια πολεμιστών, προέκυψαν στοιχεία, ότι στη διάρκεια του πολέμου είχαν φτιαχτεί πρόχειρα νεκροταφεία στις περιοχές Ντραγκότι, Δέλβινο, Βόδινο, Χειμάρα, Ερσέκα, Ντεβόλ, Βουλιαράτες, Πόγραδετς, Πρεμετή, Κλεισούρα, Κορυτσά, Μπογάζι, Ροντόνι, Μοράβα, Κυπαρό, Πλατυβούνι, Γκόλικο, Τρεμπεσίνα, Πούντα Νόρνε, Σκουτάρα κ.λπ.