Έξι προτάσεις για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος

• Έξι προτάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλλουν σημαντικά στη στήριξη της γεννητικότητας, μέσω κατάλληλων κινήτρων και παροχών, ανακοίνωσε το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, σε συνεργασία με την Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος, με στόχο να αντιμετωπιστεί το μείζον θέμα του δημογραφικού προβλήματος στη χώρα μας. 

Αν και όλοι το αναγνωρίζουν, εντούτοις ακόμη δεν έχουν ληφθεί πρωτοβουλίες και σημαντικές αποφάσεις που θα βοηθούσαν στην σταδιακή αντιμετώπισή του. 

Σε δήλωσή του ο Πρόεδρος του ΟΕΕ, Κωνσταντίνος Κόλλιας τόνισε, μεταξύ άλλων: «Η φορολογική πολιτική οφείλει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη το δημογραφικό πρόβλημα που έχει προκύψει στη χώρα μας, κυρίως εξαιτίας της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης…». 

Και σε άλλο σημείο ανέφερε: «Μόνο μέσω εξατομικευμένων παροχών προς τους πολύτεκνους και τους τρίτεκνους ως εν δυνάμει πολύτεκνους, θα μπορέσουμε να αντιστρέψουμε το αρνητικό κλίμα στις γεννήσεις και να αναπτυχθούμε».

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της ΑΣΠΕ Βασίλειος Θεοτοκάτος αναφέρθηκε στις διεθνείς μελέτες που δείχνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις διεθνώς σχετικά με την φιλικότητα της φορολογικής πολιτικής προς τις οικογένειες με παιδιά, για να προσθέσει ότι «εφόσον νομοθετηθούν, τα μέτρα αυτά μπορούν να προσφέρουν μια πρώτη ενίσχυση στις οικογένειες με παιδιά, με σαφές θετικό πρόσημο σε επίπεδο δημογραφικών και οικογενειακών πολιτικών…».

 Οι 6 προτάσεις 

- Να ορισθεί το όριο φτώχειας ως αφορολόγητο ποσό εισοδήματος για τις οικογένειες με τρία παιδιά και άνω, με τις ανάλογες προσαυξήσεις

Το αφορολόγητο ποσό πρέπει να οριστεί με δίκαιο και αντικειμενικό τρόπο, δεδομένου ότι είναι λογικό να μη φορολογούνται εισοδήματα, που είναι κάτω από το όριο της φτώχειας. Γι’ αυτό προτείνεται, σύμφωνα με τα όρια της φτώχειας της ΕΛΣΤΑΤ, να καθορίζονται τα ποσά εισοδήματος που θα είναι αφορολόγητα για τις πολύτεκνες και τις τρίτεκνες οικογένειες, με αρχική εφαρμογή στις πολύτεκνες οικογένειες. 

Για παράδειγμα, το όριο της φτώχειας-αφορολόγητο όριο πρέπει να υπολογίζεται στις δύο κάτωθι συγκεκριμένες περιπτώσεις ως εξής:

A. του εγγάμου με τρία (3) προστατευόμενα τέκνα κάτω των 14 ετών: 12.603 ευρώ,

B. του πολυτέκνου με τέσσερα (4) προστατευόμενα τέκνα κάτω των 14 ετών: 14.178 ευρώ.

Ειδικά για τις πολύτεκνες οικογένειες, λόγω ειδικής φροντίδας που οφείλει το Κράτος σε αυτές, θα πρέπει να φορολογούνται με εφαρμογή της κλίμακας από το αρχικό κλιμάκιο στο υπερβάλλον του αφορολογήτου ποσού εισοδήματος. 

- Να υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ σε συνάρτηση με τις πραγματικές ανάγκες στέγασης μιας οικογένειας με παιδιά

Ο υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ πρέπει να εξαιρεί τα ελάχιστα τ.μ. που είναι αναγκαία για την αξιοπρεπή διαβίωση των οικογενειών με παιδιά. Στην κατεύθυνση της κοινωνικής και φορολογικής δικαιοσύνης και της αξιοπρεπούς διαβίωσης προτείνεται:

• για τις τρίτεκνες οικογένειες (δύο γονείς και τρία εξαρτώμενα παιδιά), τα πρώτα 100 τ.μ. να υπολογίζονται με 50% μειωμένο ΕΝΦΙΑ. 

•για τις πολύτεκνες οικογένειες, τα πρώτα 100 τ.μ. να υπολογίζονται με 75% μειωμένο ΕΝΦΙΑ.

- Άρση κριτηρίων πολυτελούς διαβίωσης για τις πολύτεκνες οικογένειες σε όλα τα κοινωνικά επιδόματα (θέρμανσης, στεγαστικού, ενοικίου κ.α.)

Ορισμένες από τις πολύτεκνες οικογένειες διαθέτουν «μεγάλο» σπίτι ή «μεγάλου» κυβισμού αυτοκίνητο για τις αντικειμενικές ανάγκες τους και όχι εξαιτίας πολυτελούς διαβίωσης. 

-Στεγαστική πολιτική

Το Κράτος οφείλει να ασκήσει ισχυρή πολιτική κοινωνικής στέγασης για να δώσει ώθηση στις οικογένειες με παιδιά. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται:

• Με την απόκτηση του 4ου παιδιού, μείωση του κεφαλαίου του στεγαστικού δανείου κατά 20% για υπάρχοντα δάνεια και επιδότηση των δόσεων για δύο έτη για τα νέα στεγαστικά δάνεια, που υπογράφονται μετά την απόκτηση του 4ου παιδιού. 

• Με την απόκτηση του 5ου παιδιού, μείωση του κεφαλαίου του στεγαστικού δανείου κατά 30% για υπάρχοντα δάνεια και επιδότηση των δόσεων για τρία έτη για τα νέα στεγαστικά δάνεια, που υπογράφονται μετά την απόκτηση του 5ου παιδιού.

• Άτοκα στεγαστικά δάνεια για τρίτεκνους – πολύτεκνους, (δέσμευση κυβέρνησης). Ας σημειωθεί άλλωστε ότι ισχύει ακόμη (δεν έχει καταργηθεί) αλλά, δυστυχώς, δεν εφαρμόστηκε ποτέ η διάταξη του άρθρου 52 του Ν. 2082/1992 περί άμεσης στεγαστικής συνδρομής των πολυτέκνων που αποκτούν το έβδομο (7ο) παιδί.

•Βελτιώσεις στον Νόμο 5006/2022: 

- Για το σύνολο των οικογενειών με παιδιά, το είδος του ακινήτου που μπορεί να αγοραστεί με το χαμηλότοκο δάνειο, να μην είναι υποχρεωτικά επί οικοδομής και μόνο, αλλά να αφεθεί ελεύθερο, ώστε να περιλαμβάνει οποιαδήποτε κατηγορία ακινήτου που μπορεί να καλύψει στεγαστικές ανάγκες.

- Να αφαιρεθούν τα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια για τους πολυτέκνους, σύμφωνα με πάγια νομολογία του ΣτΕ, τόσο για τα στεγαστικά δάνεια όσο και για την διάθεση ακινήτων του δημοσίου έναντι ελεγχόμενου μισθώματος, ενώ για την διάθεση ακινήτων του δημοσίου οι πολύτεκνοι θα πρέπει να χαρακτηριστούν ως ευάλωτη κοινωνική ομάδα.

- Να ενταχθούν στις διατάξεις του νομοσχεδίου οι πολύτεκνοι, που έχουν ήδη στεγαστικά δάνεια.

- Κοινωνικό μέρισμα 

Από το εκάστοτε κοινωνικό μέρισμα που προκύπτει ως θετικό πλεόνασμα από την ετήσια εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, θα πρέπει να ενισχύονται καθολικά και οι γονείς που έχουν την πολυτεκνική ιδιότητα, χωρίς εισοδηματικά ή άλλα κριτήρια, αναλογικά ως προς το πλήθος των παιδιών τους. 

-Εξαίρεση από το τεκμαρτό εισόδημα των προστατευόμενων τέκνων κάθε οικογένειας

Η περιστασιακή αμοιβή των προστατευόμενων τέκνων μιας οικογένειας, με ταυτόχρονη υπαγωγή τους στο τεκμαρτό εισόδημα, δημιουργεί πλασματικό εισόδημα τόσο για τα τέκνα όσο και για την οικογένεια, με αποτέλεσμα την υπέρμετρη φορολογική τους επιβάρυνση, με συνέπεια τη δημιουργία κινήτρων για φοροδιαφυγή. Το εισόδημα των προστατευόμενων τέκνων (18ο έτος ή 25ο εφόσον σπουδάζουν) θα πρέπει να εξαιρείται από την προσμέτρηση στο τεκμαρτό εισόδημα για τα τέκνα ατομικά και την οικογένεια συνολικά.