Ένα αρχείο και ένα μουσείο στο αρχοντικό Ισμ. Τζαβέλλα

on .

ismhnh tzavela

• Πολλές περιπέτειες πέρασε το αρχοντικό της Ισμήνης Τζαβέλλα στην οδό Παύλου Μελά 31, ένα από τα εμβληματικά κτίρια των Ιωαννίνων, το οποίο αποκτά ξανά ζωή και χρήση, δείχνοντας τον δρόμο και για άλλα αντίστοιχα Κληροδοτήματα της πόλης που μένουν αναξιοποίητα.

Ήδη σε χώρους του κτιρίου έχει αναπτυχθεί το ιστορικό αρχείο του Δήμου ενώ παράλληλα έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την αξιοποίηση και των υπολοίπων χώρων.
Χθες επισκέφθηκαν το κτίριο ο Δήμαρχος Μωυσής Ελισάφ, ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών Φώτης Βάββας και ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Βασίλης Ζωγράφος μαζί με την Υπηρεσία Κληροδοτημάτων και την επιτροπή που συνεπικουρεί το έργο της.
Ο κ. Ελισάφ ευχαρίστησε όλους όσους εργάστηκαν ώστε το κτίριο να αποκτήσει και πάλι ζωή και υπογράμμισε ότι πολύ σύντομα θα έχει μετατραπεί σε χώρο πολιτισμού και ιστορικής μνήμης.
Όπως είπε, εκτός από το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου που έχει μεταφερθεί στο κτίριο, γίνεται συντήρηση των εκθεμάτων – κειμηλίων τα οποία θα παρουσιαστούν σε μόνιμη έκθεση που θα λειτουργήσει σ’ αυτό. Το ισόγειο του κτηρίου θα αξιοποιηθεί από τον Δήμο ως εκθεσιακός χώρος καθώς και για την στέγαση του φωτογραφικού του αρχείου. Η δε αυλή της κατοικίας προγραμματίζεται να χρησιμοποιηθεί για μικρές πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Το αρχείο του Δήμου
Η υπεύθυνη του Αρχείου του Δήμου Μαρία Παππά σημείωσε ότι η μεταστέγαση ήταν αίτημα πολλών ετών καθώς υπήρξαν προβλήματα τόσο με τους χώρους στο προηγούμενο κτίριο όσο και με τις συνθήκες φύλαξης του υλικού.
«Το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Ιωαννιτών είναι ένα από τα λίγα στο είδος του καθώς συγκεντρώνει την έγγραφη παραγωγή του δήμου από το 1913, οπτικοακουστικό υλικό από τις πολιτιστικές δραστηριότητες, ιδιωτικό αρχείο και συλλογές βιβλίων από τον 19ο αιώνα ενώ διαθέτει μια πλήρως ενημερωμένη βάση δεδομένων με τα πρακτικά συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου από το 1913 έως τα τέλη του 20ου αιώνα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Μουσείο Αστικής Ιστορίας
Με την μετεγκατάσταση στο Αρχοντικό της Ισμήνης Τζαβέλλα δημιουργούνται οι συνθήκες για να λειτουργήσει το Μουσείο Αστικής Κατοικίας με τα κειμήλια της οικογένειας. Ο νέος χώρος θα είναι ανοιχτός για το κοινό, όταν οι υγειονομικές συνθήκες το επιτρέψουν, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα οργάνωσης διάφορων δράσεων και δρώμενων όπως τονίστηκε.
Ο ειδικός συνεργάτης του Δημάρχου για θέματα πολιτισμού Χρήστος Παπαδόπουλος έκανε γνωστό ότι έχει ξεκινήσει η συλλογή και η ψηφιοποίηση υλικού που αναφέρεται στην διαδρομή της πόλης στον χρόνο, όπως φιλμ και φωτογραφίες, ένα υλικό που θα παραμείνει στο Αρχείο του Δήμου.
Ο Μωυσής Ελισάφ απηύθυνε ιδιαίτερες ευχαριστίες και στον πρώην δήμαρχο Φίλιππα Φίλιο καθώς επί δημαρχίας του έγινε το μεγάλο έργο αποκατάστασης του κτιρίου, τις υπηρεσίες κληροδοτημάτων και ιστορικού αρχείου και την κ. Νέλλη Τζιμογιάννη που προσέφερε εθελοντικά.

Μακρά αποκατάσταση…
Το Αρχοντικό Ισμήνης Τζαβέλλα αποτελεί μια κλασική αστική κατοικία του 19ου αιώνα, από τις ελάχιστες που σώζονται ακόμη. Είναι χαρακτηρισμένο διατηρητέο μνημείο και θεωρείται έργο τέχνης. Η Ισμήνη Τζαβέλλα κληροδότησε στον Δήμο το αρχοντικό της οικογένειάς της με την επιθυμία να λειτουργήσει ως μουσείο. Για αρκετά χρόνια φιλοξενήθηκαν στους χώρους του τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Από την ώρα που τα ΓΑΚ μετακόμισαν στο Σουφαρί Σεράι, η οικία παρέμεινε κλειστή και είχε υποστεί μεγάλες φθορές.
Το 2014 ολοκληρώθηκε το μεγάλο έργο αποκατάστασης σύμφωνα με την μελέτη που είχαν εκπονήσει οι Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου. Το 2017 με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου εγκρίθηκε η μεταστέγαση, στο ισόγειο του Αρχοντικού, του Ιστορικού αρχείου του Δήμου. Στα επόμενα χρόνια και πάλι το κτίριο δεν χρησιμοποιήθηκε με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν σημαντικές φθορές. Από τον Οκτώβριο του 2019, όπως ανέφερε χθες ο Δήμαρχος, έγιναν όλες οι απαραίτητες εργασίες για την αποκατάσταση της στέγης και του εσωτερικού του αρχοντικού ώστε να επανέλθει στην αρχική του μορφή. Ολοκληρώθηκαν επίσης όλες οι εργασίες συντήρησης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του κτίσματος.

Περί Κληροδοτημάτων
Με αφορμή τη χθεσινή επίσκεψη του Δημάρχου και συνεργατών του στο Αρχοντικό Τζαβέλλα παρουσιάστηκαν όλες οι δράσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για την αξιοποίηση των Κληροδοτημάτων του Δήμου.
Όπως τόνισε ο κ. Ελισάφ, «τα κληροδοτήματα του Δήμου δεν είναι όλα ενεργά. Μερικά από αυτά δεν έχουν προϋπολογισμό και έσοδα. Η λεπτομερής καταγραφή όλων των κληροδοτημάτων και των όρων της κληροδοσίας τους είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την μέγιστη αξιοποίησή τους. Η σημερινή Δημοτική Αρχή έχει ως στόχο την αξιοποίηση και του πιο ανενεργού κληροδοτήματος προς όφελος της πόλης, του πολιτισμού της, της ιστορίας της και των Δημοτών της».
Από την πλευρά του ο Φ. Βάββας τόνισε ότι στόχος του Δήμου και της υπηρεσίας κληροδοτημάτων είναι η πλήρης αξιοποίησή τους με βάση την βούληση των διαθετών, ενώ ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Β. Ζωγράφος σημείωσε ότι η προσπάθεια για την αξιοποίηση όλων των κληροδοτημάτων, ακόμη και αυτών που είναι ανενεργά ή δεν διαθέτουν έσοδα, είναι μεγάλη και θα είναι συνεχής.
Επιγραμματικά, τα σημαντικότερα κληροδοτήματα του Δήμου Ιωαννιτών είναι το Ζωγράφειο κληροδότημα, το οποίος είναι και ο βασικός χορηγός του Ζωγράφειου Οίκου Ευγηρίας, το Κληροδότημα Πυρσινέλλα με τεράστια μέχρι σήμερα προσφορά στην πόλη, το Κληροδότημα Μπάρκα, το Κληροδότημα Χαραλάμπους, το Κληροδότημα Καλούδη και τα Κληροδοτήματα Γκαστή, Ιωαννίδη, Κατσάρη και Χαράλαμπου Θώμου.

Η παράταξη Μπέγκα
Στις χθεσινές δηλώσεις για τα Κληροδοτήματα του Δήμου Ιωαννιτών αντέδρασε η παράταξη «Ενότητα πολιτών» του πρ. δημάρχου Θωμά Μπέγκα. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, «η Δημοτική Αρχή συνεχίζει την παρθενογένεση. Μάλλον στο πλαίσιο της συνέχειας και της συναίνεσης που επικαλείται με ευκολία. Έτσι, μετά τη ΔΕΥΑΙ ήρθε η σειρά των κληροδοτημάτων. Για μια ακόμη φορά ισχυρίζεται ότι συναντάει καμμένη γη. Εμείς ευχόμαστε να συνεχίσει, σε όλα τα μέτωπα, απ' το σημείο που παραδώσαμε. Επίσης ευχόμαστε να έχει ωριμάσει κι απ' τη φάση της βίαιης διακοπής του έργου μας (led, κεντρική πλατεία, κτλ.) να περάσει στη φάση της δημιουργικής συνέχειας. Ίσως, με αυτόν τον τρόπο να προλάβει να προσφέρει κάτι στον τόπο»!
ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΗΣ