Το «έθιμο του τυριού» αναβίωσε στην ιστορική Μονή Δερβιτσάνης
• Αναβίωσε και εφέτος, τη Διακαινήσιμο Εβδομάδα, ένα παμπάλαιο έθιμο στην ιστορική Μονή Ταξιαρχών Δερβιτσάνης, που προσελκύει το ενδιαφέρον πολλών κατοίκων της περιοχής. Πρόκειται για το «έθιμο του τυριού», το οποίο έχει να κάνει με την πορεία στο χρόνο της Μονής. Τελέστηκε και αγιασμός από τον αρχιερατικό επίτροπο περιφέρειας Αργυροκάστρου πρωτοπρεσβύτερο π. Ιωάννη Μερκούρη.
Οι πιστοί, πλημμυρισμένοι από τη χαρά της Ανάστασης, αισθάνθηκαν τις στιγμές του αγιάσματος, αλλά και την ώρα του μοναστηριακού εθίμου, ότι η ευτυχία και η λύτρωση δεν είναι υπόθεση ανθρώπινη. Είναι θεϊκή. Το έθιμο διασώζει το στενό σύνδεσμο, που υπήρχε, ανάμεσα στα Μοναστήρια και το λαό. Από τη μια οι άνθρωποι κατέφευγαν σε αυτά, προκειμένου να αναζητήσουν την πνευματική τους ηρεμία. Και από την άλλη, οι Μονές δεν ενδιαφέρονταν μόνο για την ψυχική ενίσχυσή τους, αλλά και την υλική. Και την περιουσία τους την αξιοποιούσαν προς αυτό το σκοπό. Στη Μονή μέχρι και το 1967, που κηρύχθηκε επίσημα η αθεΐα στην Αλβανία, με τα γνωστά αρνητικά αποτελέσματα, λειτουργούσε σ' αυτή κτηνοτροφική μονάδα. Παρασκευαζόταν τυρί, το οποίο, τη Δευτέρα του Πάσχα, οπότε είχε μεταφερθεί να εορτάζεται η εορτή των Ταξιαρχών (από τις 8 Νοεμβρίου), διανέμονταν στους πιστούς. Διακόπηκε για 23 χρόνια και από τις αρχές τις δεκαετίες του 1990 επανήλθε με τη μέριμνα των κατοίκων της Δερβιτσάνης.
Να σημειωθεί ότι η Μονή Ταξιαρχών Δερβιτσάνης είναι ένα από τα εκκλησιαστικά μνημεία της περιοχής, που, μπορεί με τη σημερινή της μορφή, να κτίστηκε το 16ο αιώνα, ωστόσο, σύμφωνα με μαρτυρίες, προϋπήρξε και η ίδρυσή της ανάγεται στα βυζαντινά χρόνια. Με μέριμνα και τεχνική υποστήριξη της Μητρὀπολης Αργυροκάστρου ο ναός της Μονής εξωραΐστηκε και συντηρήθηκε και όλες σχεδόν οι τοιχογραφίες του διασώθηκαν. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι λιτό, με ζωγραφισμένα βυζαντινά σχέδια.
Στα χρὀνια του αθεϊστικού καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα εγκαταστάθηκαν εκεί δύο μοναχές (Κασσιανή και Πελαγία Κώττη) με καταγωγή από τη Σωπική Πωγωνίου (της Βορείου Ηπείρου). Διἐμειναν από το 1966 έως το 1982 (οπότε κοιμήθηκε και η Πελαγία, νωρίτερα είχε φύγει από τη ζωή η Κασσιανή), παρέμειναν δηλαδή 16 συνολικά χρόνια. Τα κελλιά και τα βοηθητικά κτίσματα του Μοναστηριού, περιμένουν τη σειρά τους να αναστηλωθούν.
***
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την ανακαίνιση των μοναστηριών της χώρας, που αποτελούν θρησκευτικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς και έχει δαπανήσει μεγάλα κονδύλια προς την κατεύθυνση αυτή, θεωρώντας τα ζωντανές μαρτυρίες πίστης.
Η.Μ.
