Δεν πρέπει να… σβήσουν οι παραδοσιακές τέχνες!

• Μπορεί ελάχιστοι πια στην περιοχή μας να ασχολούνται με παραδοσιακά χειροτεχνικά επαγγέλματα, όμως αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να αφεθούν να… σβήσουν. Οι ιδιαίτερες τέχνες που αναπτύχθηκαν σε κάθε περιοχή, όπως η μαστορική της πέτρας στην Κόνιτσα και το Ζαγόρι, η υφαντική στο Μέτσοβο, η ξυλογλυπτική κλπ., εκτός από την τοπική ταυτότητα και παράδοση που αναδεικνύουν, μπορούν να δώσουν στο μέλλον το έναυσμα για τοπική ανάπτυξη.

Αυτό ήταν ένα βασικό συμπέρασμα από τον εορτασμό των φετινών Ευρωπαϊκών Ημερών Χειροτεχνίας που είχε στο επίκεντρο το Ζαγόρι και ολοκληρώθηκε με ημερίδα που έγινε την Κυριακή στον σταθμό της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών. Οι εκδηλώσεις απλώθηκαν φέτος και στον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων.

Οι παρεμβάσεις
8«Η τέχνη της ξερολιθιάς ως έκφραση της τοπικής ταυτότητας» ήταν το θέμα της ημερίδας που είχε συντονιστή τον επίκ. καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γιώργο Σμύρη, ο οποίος, εκτός των άλλων, σημείωσε ότι, «η χειροτεχνία είναι μια μορφή τέχνης, μέσο έκφρασης και επικοινωνίας και η παραδοσιακή τέχνη και κοινωνία είναι έννοιες αναπόσπαστες».
8Χαιρετισμό απηύθυνε ο Περιφερειάρχης Αλέκος Καχριμάνης ο οποίος ανέδειξε την αξία των χειροτεχνικών επαγγελμάτων λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «τα πράγματα που γίνονται με τα χέρια είναι καλύτερα από αυτά της μηχανής». Δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι για πολλές περιοχές τα χειροτεχνικά επαγγέλματα αποτελούν την ταυτότητά τους, φέρνοντας ως παράδειγμα τους ταλιαδούρους (ξυλογλύπτες) του Μετσόβου, αλλά και την υφαντική τέχνη της ίδιας περιοχής.
Ο κ. Καχριμάνης υποστήριξε ότι χρειάζεται πολλή δουλειά για να διασωθούν και να αναδειχθούν τα παραδοσιακά χειροτεχνικά επαγγέλματα, ενώ αναφορά έκανε και στο Γεωπάρκο Βίκου - Αώου και στην μεγάλη προσπάθεια που πρέπει να γίνει για να διατηρηθεί στον κατάλογο της UNESCO.
8Ο Δήμαρχος Ζαγορίου Βασίλης Σπύρου σημείωσε πως «τα επαγγέλματα του παρελθόντος θέλουμε να υπάρχουν και σήμερα και στο μέλλον. Παρόλο που κάποια άλλαξαν, διατηρούν την αξία τους», και έφερε ως παράδειγμα τους μαστόρους της πέτρας που έχτισαν το Ζαγόρι. Ο Δήμαρχος επισήμανε ότι θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να περάσει στους νεώτερους η γνώση αυτών των παραδοσιακών επαγγελμάτων για να μην χαθούν και βέβαια, για να αποτελέσουν επαγγελματική διέξοδο για τους νέους.
8Από το Ριζάρειο Χειροτεχνικό Κέντρο Μονοδενδρίου η διευθύντρια του Έφη Γέπη αναφέρθηκε στην ενεργή συμμετοχή αυτά τα τέσσερα χρόνια, με δωρεάν σεμινάριο υφαντικής στη Ριζάρειο στα Γιάννινα και έκθεση με έργα των δημιουργών στο Μονοδένδρι.
8Εκ μέρους των διοργανωτών η εκπρόσωπος της Αναπτυξιακής Εταιρείας Ζαγορίου Ελένη Παγκρατίου αναφέρθηκε στον θεσμό που ξεκίνησε το 2002 στο Παρίσι από το Εθνικό Ινστιτούτο Χειροτεχνικών Επαγγελμάτων και από το 2012 «απλώθηκε» σε 19 χώρες και σημείωσε ότι «οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Χειροτεχνίας αποτελούν αφορμή για να υποστηριχθούν οι χειροτέχνες, να αναπτυχθούν σχέσεις συνεργασίας ανάμεσα τους, να ανοιχθούν νέοι δρόμοι».
8Ο Πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Άγγελος Παπαγεωργίου ήταν ο πρώτος εισηγητής με θέμα «Αξονική θλίψη, τοίχος και τόξο», ενώ ο επίκ. καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιάννης Τσιαούσης, μίλησε με θέμα» «Η Λαγκαδινή τέχνη της πέτρας ως στοιχείο της τοπικής ταυτότητας και ως μέσο της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης». Τέλος, την εμπειρία τους από τις παρεμβάσεις που έκαναν σε κατασκευές από πέτρα κυρίως στα Τζουμέρκα, παρουσίασαν οι εκπρόσωποι της ομάδας «Μπουλούκι».

***
Εκδηλώσεις και δράσεις για τις «Ημέρες Χειροτεχνίας» πραγματοποιήθηκαν επίσης στο Μουσείο Αργυροτεχνίας, στο ΚΕΠΑΒΙ, στους Καλαρρύτες, «Κυνήγι θησαυρού» από το Ίδρυμα «Εγνατία» στο Μέτσοβο και συνολικά 23 εργαστήρια και δημιουργοί παρουσίασαν τη δουλειά τους.