Μέτρα στους αυτοκινητόδρομους για προστασία του περιβάλλοντος!
Τα δυο μεγάλα έργα υποδομών τα οποία εκτελέστηκαν στην περιοχή μας, η Εγνατία και η Ιόνια οδός, πρέπει να γνωρίζουμε και τι είδους επιβάρυνση δημιουργούν στο περιβάλλον της Περιφέρειάς μας, από την λειτουργία τους. Και θα ερωτήσω δημόσια: Τι απόβλητα δημιουργούν οι αυτοκινητόδρομοι; Τι μέτρα πρόληψης περιβαλλοντικής ζημίας έχουν; Ποιο είναι το σχέδιο αντιμετώπισης περιβαλλοντικών κρίσεων σε έναν αυτοκινητόδρομο; Ένα σημαντικό περιβαλλοντικό ατύχημα σε έναν αυτοκινητόδρομο π.χ. ένα φορτίο με υγρά, όπως καύσιμα, χημικά, ραδιενεργά ή όπως αυτό που έγινε πρόσφατα στην Εγνατία οδό, στα όρια των Νομών Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας (Δήμων Δωδώνης και Σουλίου) με υλικά παραγωγής σαπουνιών και απορρυπαντικών, που μέρος του υλικού κατέληξε στο ρέμα που βρίσκεται δίπλα ακριβώς στην Εγνατία, αντιμετωπίζεται;
Αγαπητοί αναγνώστες, στο οδόστρωμα των οδών επικάθονται ποσότητες από διαρροές λαδιών και λιπαντικών των οχημάτων, τρίμματα από τα ελαστικά τους, καυσαέρια που προσκολλούνται στον ασφαλτικό τάπητα, λάδια και υγρά από τα ατυχήματα και πολλά άλλα τυχαία γεγονότα διαρροών φορτίων. Τα νερά πλύσεων και τα όμβρια ύδατα ξεπλένουν όλα αυτά και τα οδηγούν στους αποδέκτες τους.
Η Εγνατία Οδός είναι ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος μήκους 680 χλμ. και είναι ένα από τα πρώτα μεγάλα έργα υποδομής της χώρας που εφαρμόζει περιβαλλοντική διαχείριση, με εργαλεία και εφαρμογή καινοτομιών δράσεων στα θέματα προστασίας περιβάλλοντος.
Ένα από τα χαρακτηριστικά μέτρα προστασίας και αποκατάστασης του περιβάλλοντος που έχουν κατασκευαστεί στον οδικό άξονα είναι οι Μονάδες Ελέγχου Ρύπανσης (Μ.Ε.Ρ.). Πρόκειται για σύγχρονα συστήματα προστασίας των ευαίσθητων υδατικών αποδεκτών, όπως ποτάμια, λίμνες, βιότοποι, θάλασσες που διαπερνά ο άξονας αυτής. Οι Μ.Ε.Ρ. έχουν την δυνατότητα της επεξεργασίας των νερών πλύσεων και όμβριων υδάτων, με τον διαχωρισμό των μολυσμένων απόνερων, με κατακάθιση των στερεών, πριν γίνει η διήθησή τους στο περιβάλλον.
Το δε σχέδιο αντιμετώπισης, π.χ. διαρροής επικινδύνων φορτίων, είναι η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση, που αφορά κυρίως τον τρόπο οργάνωσης και εφαρμογής των μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος. Οι σημαντικές όμως αδυναμίες και παραλήψεις στις μελέτες για την διαχείριση των υγρών αποβλήτων, δυστυχώς δεν δημιουργούν τις προϋποθέσεις εργαλείων ολοκληρωμένης προστασίας του περιβάλλοντος και διατήρησης των οικοσυστημάτων μας.
Τα αναφέρω όλα αυτά, γιατί, όπως γνωρίζω, το τμήμα της Εγνατίας στην Περιφέρεια της Ηπείρου μήκους περίπου 100 χλμ., από την έξοδο της σήραγγας Δεματίου έως την Ηγουμενίτσα, που διέρχεται από ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές (Άραχθος ποταμός – Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων με την Λίμνη Παμβώτιδα και τις καταβόθρες που επικοινωνούν με τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντά μας – Λεκάνη Δωδώνης, Τύριας ποταμός – Λεκάνη Παραμυθιάς και άλλες Λεκάνες απορροής προς την θαλάσσια περιοχή της Ηγουμενίτσας), δεν διαθέτει αντίστοιχα έργα προστασίας του περιβάλλοντος, όπως τα αναφερόμενα συστήματα διαχείρισης (Μ.Ε.Ρ.) των νερών πλύσεων και ομβρίων υδάτων, με αποτέλεσμα οι ευαίσθητοι υδατικοί αποδέκτες που υπάρχουν στις περιοχές που αναφέρθηκαν, να ρυπαίνονται και να επιβαρύνονται καθημερινά.
Η λειτουργία της Εγνατίας και της Ιόνιας οδού στην Περιφέρεια Ηπείρου, δημιούργησε αυξημένη επιβάρυνση του περιβάλλοντός μας και δεν ασχοληθήκαμε ανάλογα με το θέμα αυτό. Ερωτώ, λοιπόν, πρέπει να γίνουν και αλλά ατυχήματα πιο σοβαρά για να δράσουμε;
H λύση είναι μία. Πρέπει να μελετηθούν και εγκατασταθούν Μ.Ε.Ρ. σε όλα τα σημεία της Εγνατίας Οδού που διαπερνά την ευαίσθητη περιβαλλοντικά Περιφέρειά μας. Η προστασία της ευρύτερης υδάτινης και χερσαίας περιοχής της βιοποικιλότητας και η αναβάθμιση της φύσης και των τοπίων της Περιφέρειας Ηπείρου είναι επείγουσα και απολύτως αναγκαία. Πρέπει επίσης να μελετηθούν και εγκατασταθούν Μ.Ε.Ρ. και στους άλλους αυτοκινητόδρομους, στην Ιόνια οδό και στους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας που κατασκευαστήκαν και κατασκευάζονται στο Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων.
Η περιβαλλοντική ευθύνη για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον είναι μέλημα δικό μας και της πολιτείας και δεν πρέπει να αδιαφορούμε.
*Ο Δημήτρης Μακρής είναι Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε., ειδικευμένος σε έργα υδραυλικών υποδομών και εγγείων βελτιώσεων.
