Άνιση η σύγκριση Βαλκανικών πόλεων με τα Γιάννενα!..

Είχα την τύχη να ταξιδέψω σε αρκετές πόλεις της Ευρώπης και κάθε φορά που ταξίδευα έκανα αναπόφευκτα μεταξύ άλλων και συγκρίσεις μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών αυτών, μεταξύ των πόλεων της Ελλάδας και των πόλεων των χωρών αυτών και τέλος μεταξύ των πόλεων αυτών και της πόλεως των Ιωαννίνων. Δεν θα αναφερθώ βέβαια στη συνέχεια σε όλα όσα είδα, γνώρισα και παρατήρησα εκεί, αλλά μόνο σε ορισμένα εξ αυτών, δηλαδή στα εξής τέσσερα: δρόμους - πεζοδρόμια, διαγραμμίσεις δρόμων, καθαριότητα, περιποίηση πρασίνου κυρίως πόλεων.

Σε ό,τι αφορά λοιπόν τις πιο πλούσιες εκ των χωρών και των πόλεων αυτών δε μπορεί, δυστυχώς και ως ένα βαθμό δικαιολογημένα, να γίνει καμία σύγκριση. Υπερέχουν παρασάγγες σε όλα τα ανωτέρω. Παντού βλέπεις ευρύχωρους δρόμους σε σχεδόν άριστη κατάσταση, με φρέσκες διαγραμμίσεις, ευδιάκριτες διαβάσεις πεζών, πεζοδρόμια σε όλους τους δρόμους, απέραντες εκτάσεις πάρκων και πρασίνου, δημόσιες τουαλέτες στα κεντρικά σημεία, όλα περιποιημένα, σχεδόν πεντακάθαρα κλπ. κλπ. Πολλοί οι λόγοι της υπεροχής αυτής, ένας εκ των οποίων είναι ο πλούτος των χωρών αυτών. Το κατά κεφαλήν εισόδημα αυτών σε μερικές περιπτώσεις είναι  υπερδιπλάσιο αυτού της Ελλάδας.

Αυτή τη σύγκριση σκέφτηκα να κάνω και κατά διάρκεια της πρόσφατης εκδρομής των Βελλαϊτών στην οποία συμμετείχα και κατά την οποία διασχίσαμε εφτά βαλκανικές χώρες! Αλβανία, Μαυροβούνιο, Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Κροατία, Σλοβενία, Σερβία και Σκόπια (Βόρεια Μακεδονία). Υπολόγιζα κατ’ αρχήν ότι στα θέματα πάντα που προανέφερα, θα είμαστε σε καλύτερα επίπεδα ή στη χειρότερη περίπτωση περίπου στα ίδια επίπεδα με τις χώρες αυτές, εκτός βέβαια από τη Σλοβενία, η οποία είναι πλουσιότερη από την Ελλάδα και την Αλβανία που είναι πολύ φτωχότερη, ανάλογα με το κατά κεφαλήν εισόδημα κάθε χώρας, το οποίο έχει ως εξής, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ έτους 2021: Ελλάδα 32.218 δολάρια, Αλβανία 15.999, Μαυροβούνιο 22.526, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 16.900, Κροατία 32.943, Σλοβενία 44.067, Σερβία 21.637, Βόρεια Μακεδονία 17.986.

Έπεσα όμως εντελώς έξω στους υπολογισμούς μου. Η μεν Σλοβενία και η Κροατία δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τις προηγμένες χώρες της Ευρώπης στα εν λόγω θέματα, αλλά και οι υπόλοιπες χώρες, τουλάχιστον στα μέρη που περάσαμε, ακόμη και η Αλβανία με τη Βόρεια Μακεδονία, τις συναγωνίζονται. Πιστεύω δε ότι δεν υπερβάλλω, όταν λέω ότι ακόμη και η φτωχή Αλβανία μας έχει ξεπεράσει σε πολλές περιπτώσεις στα θέματα που προανέφερα. Έχουμε δει καλύτερες διαγραμμίσεις στους δρόμους, στα πάρκιγκ και στις διαβάσεις πεζών, καλύτερα πεζοδρόμια και περιποίηση πρασίνου, αν και το κατά κεφαλήν εισόδημά της είναι το μισό αυτού της Ελλάδας. Καταλήγω δε στο συμπέρασμα ότι η αντιμετώπιση των ανωτέρω περιπτώσεων δεν είναι μόνο θέμα χρημάτων, αλλά περισσότερο γενικότερης κουλτούρας αρχομένων και κυρίως αρχόντων των χωρών αυτών.

Θέλω δε να καταλήξω στα Γιάννενα, για τα οποία έχω γράψει σε προγενέστερο άρθρο μου στον «Πρωϊνό Λόγο» ότι στα θέματα που προανέφερα είναι η χειρότερη πόλη της Ελλάδας, και να αναρωτηθώ: Πού οφείλεται το κατάντημα αυτό της πόλης; Αν εξαιρέσει κανείς τα κεντρικά σημεία από Λεωφόρο Δωδώνης μέχρι το Μόλο και τα κεντρικά σημεία περί τους πεζόδρομους, η υπόλοιπη πόλη είναι κυριολεκτικά παρατημένη. Και αυτό αφορά την κατάσταση των δρόμων, τα υπαρκτά και ανύπαρκτα πεζοδρόμια, τα απεριποίητα πάρκα, το εντελώς απεριποίητο ελάχιστο πράσινο που υπάρχει, όταν στις ευρωπαϊκές πόλεις υπάρχουν απέραντες εκτάσεις πρασίνου και αυτοκινητοδρόμων, οι οποίες «κουρεύονται» και κλαδεύονται κατά διαστήματα με κατάλληλα μηχανήματα και όχι όπως όπως μια-δυο φορές το χρόνο. 

Μια εξήγηση που προσπαθώ να δώσω στην απαράδεκτη αυτή κατάσταση της πόλης μας είναι η εξής. Η πόλη βρίσκεται σε ένα θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, οι ξένοι που την επισκέπτονται βλέπουν μέσα σ΄ αυτό το περιβάλλον συνήθως τα κεντρικά σημεία της πόλης, το κάστρο, το νησί, το σπήλαιο, θαυμάζουν δικαιολογημένα τα Γιάννενα και αυτό επαναπαύει τους εκάστοτε δημοτικούς άρχοντες και δεν κάνουν σχεδόν τίποτα για την υπόλοιπη πόλη.

Οι διαγραμμίσεις και μόνο των δρόμων και των διαβάσεων πεζών αλλάζουν αμέσως αισθητά την όψη της πόλης, εκτός του ότι διευκολύνουν την κυκλοφορία. Είναι ακριβό το χρώμα στην Ελλάδα και ειδικά στα Γιάννενα; Η πόλη αναπτύσσεται και τουριστικά. Επιτρέπεται να μην έχει πουθενά δημόσιες σύγχρονες τουαλέτες; Τουλάχιστον μία στην Πλατεία και μία στο Μόλο είναι εκ των ουκ άνευ, και με πινακίδες για εύκολο εντοπισμό τους. Είναι ευχάριστο ότι στην καθαριότητα γίνεται κάτι τελευταία. Καλό είναι να συνεχιστεί και στα έργα τέχνης κλπ.(βλ. Άλσος). 

Όσο για το πράσινο, ας κάνουν μια βόλτα στην Αλβανία οι αρμόδιοι του Δήμου, κοντά είναι, να δουν πώς περιποιούνται εκεί το πράσινο ή ας πάρουν μαθήματα από την Άρτα, η οποία, από όσο γνωρίζω, ενώ δεν είναι πλουσιότερη πόλη απ’ τα Γιάννενα, είναι σε σύγκριση με τα Γιάννενα πολύ πιο νοικοκυρεμένη πόλη, όπως άλλωστε και όλες οι επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας.