Τράπεζα των φτωχών οι Ευεργέτες μας!..

on .

 Μια ακόμη ευχάριστη έκπληξη δοκιμάσαμε οι Γιαννιώτες από την ανακοίνωση της Διοίκησης του Παν/κού Νοσ/μείου, σύμφωνα με την οποία το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» διαθέτει άλλα δύο εκατ. ευρώ για την αγορά και εγκατάσταση ενός υπερσύγχρονου τομογράφου για δράσεις στην Ογκολογία, Νευρολογία και Καρδιολογία.

Ως τώρα οι ασθενείς έπρεπε να πάνε για τις ανάλογες εξετάσεις στην Αθήνα ή στη Θεσ/νίκη. Και η σκέψη μας πρώτα στρέφεται στο τι σημαίνει αυτή η προσφορά σε όλους τους φτωχούς της ευρύτερης περιοχής μας.
Και αυτή η μεγάλη ευεργεσία έρχεται να μας θυμίσει πόσα οφείλει ο τόπος μας και γενικότερα η πατρίδα μας στους Ευεργέτες, μεγάλους και μικρούς. Από τα χρόνια της οθωμανικής τυραννίας ως τα σήμερα οι Ευεργέτες ήρθαν αρωγοί σε όλες τις ανάγκες του λαού μας και διέθεσαν τις περιουσίες τους για να δώσουν λύση και λύτρωση στα μεγάλα προβλήματα.
Πρόκειται για τις μεγάλες και ευγενικές μορφές που, αντί να κρατήσουν τον πλούτο τους στις τράπεζες για τους κληρονόμους ή για την καλοπέρασή τους, τις μετέτρεψαν σε «τράπεζα» των φτωχών. Είναι αυτοί που έχτισαν σχολεία και εκκλησίες στην περίοδο της τουρκοκρατίας, ίδρυσαν ορφανοτροφεία και νοσοκομεία στο νεοελληνικό κράτος, ξόδεψαν τεράστια ποσά στον επαναστατικό αγώνα και συνέβαλαν καθοριστικά στην θεμελίωση και ανάπτυξη του νεοελληνικού κράτους.
Ο Α. Κοραής από το Παρίσι στις 5 Μαΐου 1825 γράφει στον Γεώργιο Ριζάρη: «Η επιστολή σου της 23 Μαρτίου με αναγκάζει να σε δώσω μάλλον τον εις πολλούς ολίγους πρέποντα τίτλον «χρησιμότατος», επειδή απεφασίσατε και συ και ο μακαρίτης αδελφός σου να κατασταθήτε χρήσιμοι εις την πατρίδα, αφίνοντάς την κληρονόμον εις όλην σας την περιουσίαν…»!
Θαυμασμό και συγκίνηση δοκιμάζει όποιος διαβάσει τα κείμενα με τις διαθήκες των Ευεργετών μας. Εκεί νιώθεις το πραγματικό νόημα του ανθρωπισμού πρώτα και σε στενότερη έννοια του πατριωτισμού. Προσφέρουν ό,τι με στερήσεις και κόπο απέχτησαν για να δώσουν μια ανάσα στη δύστυχη πατρίδα και να απαλύνουν τις στερήσεις του Έλληνα σε όλους τους τομείς, μόρφωση, πίστη, γλώσσα, πόνο, φτώχεια…
Μέσα από τις διαθήκες αναδύονται η ψυχική ανωτερότητα, η αγνή διάθεση, το πάθος για προσφορά και η επιθυμία τους να συμβάλλουν στην προκοπή και της Ελλάδας, αλλά και των δυστυχούντων συμπατριωτών τους.
Ο Μέγας Ευεργέτης Δομπόλης σημειώνει στη διαθήκη του: «ότε το 1809 εγνώρισα τον μακαρίτην κόμητα Καποδίστριαν Ιωάννην ο σταθερός σκοπός της ζωής μου υπήρξε να συντελέσω εις τον φωτισμόν του Γένους μας». Και το εφάρμοσε αυτό, διαθέτοντας τεράστια για εκείνη την εποχή ποσά για την ίδρυση του Καποδιστριακού Παν/μίου Αθηνών.
Πράγματι, δικαιωματικά νιώθουμε περήφανοι που ο τόπος μας χαρακτηρίζεται «μάνα των Ευεργετών», αφού οι περισσότεροι από τους Εθνικούς Ευεργέτες κατάγονται από την Ήπειρο. Και πώς να μην νιώθουμε αυτή την περηφάνια, αν θυμηθούμε ότι ο Όμηρος αναφέρει τους Ηπειρώτες ως «ανιφτοπόδαρους»; Ήταν όλοι οι ευεργέτες φτωχά παιδιά που σχεδόν ξυπόλητοι έφυγαν από την πατρική γη και με όπλα τους το μυαλό, την εργασιομανία και την αγάπη για την πατρίδα καζάντισαν και δεν λησμόνησαν ποτέ τη μάνα γη.
Εύστοχα ο Σπύρος Εργολάβος στο βιβλίο του «Ευεργεσία και παιδεία» επισημαίνει ότι για τους Ηπειρώτες έγραψε ο Καβάφης τούτους τους στίχους: «Όταν θέλουν οι Έλληνες να καυχηθούν, τέτοιους βγάζει το Έθνος μας, θα λένε».
Η σπορά των Μεγάλων Ευεργετών ως τα σήμερα καρπίζει και δίνει καρπούς που θρέφουν την ψυχή του Ηπειρώτη με αρετές που κοσμούν ανώτερες εκδηλώσεις ανθρωπιάς και αλληλεγγύης. Βεβαίως εμείς οι κάθε φορά επιγενόμενοι τους θυμούμαστε, αλλά δεν αρκεί μόνο να γινόμαστε υμνητές τους, αλλά και μιμητές τους.
Έχουμε, λοιπόν, το χρέος να τους ευγνωμονούμε και να αξιοποιούμε το πνεύμα το ευεργετικό τους έτσι ώστε πάντα η μέθεξη με την ευεργεσία να είναι τρόπος ζωής και πράξης. Και αυτό μας το ζητάει και ο Ευάγγελος Ζωσιμάς, καθώς δίνει τούτη την εντολή στη Διαθήκη του: «Όλοι οι συγγενείς μου, χωρίς εξαίρεση διαδοχική, καθώς και πας Έλληνας χωρίς εξαίρεση, έχουν το δικαίωμα να επαγρυπνήσουν την εκτέλεσιν των διατάξεων της παρούσης διαθήκης μου…».