Η περιουσία της Βελλάς και το χρέος των Ηπειρωτών...

 Από το έτος 2021-2022 κλείνει, σύμφωνα με το νόμο 4823/2021, η  Σχολή Βελλάς.

Θέλω να πιστεύω ότι η απόφαση αυτή πάρθηκε με τη σύμφωνη γνώμη της Εκκλησιαστικής ηγεσίας, αν κρίνω από το γεγονός ότι τα μισά περίπου άρθρα αυτού του νόμου αναφέρονται σε θέματα Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης. Ανέφερα τα παραπάνω γιατί, με την κατάργηση της Εκκλησιαστικής Σχολής Βελλάς, προκύπτει, για μας τους Ηπειρώτες, το τεράστιο θέμα της Περιουσίας της Σχολής, για την επίλυση του οποίου δεν έχουμε τίποτε να περιμένουμε από την πολιτική ηγεσία της Χώρας.
Η Περιουσία αυτή δεν είναι περιουσία της Μονής, όπως υποστήριζε ο προηγούμενος μητροπολίτης, ο οποίος, με την ανοχή της πολιτικής ηγεσίας, την υπεξαίρεσε, την έδωσε δήθεν για αξιοποίηση, σε κάποιον γεωπόνο Μανίκα που τύχαινε να είναι συγγενής του τότε αρχιεπισκόπου και πρώην μητροπολίτη Ιωαννίνων Σεραφείμ και χρειάστηκε ως Σχολική Εφορεία της Σχολής Βελλάς, να κάνουμε σκληρούς δικαστικούς αγώνες για να αποδείξουμε ότι η Περιουσία αυτή ανήκει στη Σχολή που καταργείται -και όχι στην ανύπαρκτη Μονή- συνεπώς είναι περιουσία δημόσια -εθνική- και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Αυτό προκύπτει από τα παρακάτω αδιαμφισβήτητα αποδεικτικά στοιχεία:
1) Από την επιστολή την οποία ο μητροπολίτης Σπυρίδων απηύθυνε προς το Υπουργείο Παιδείας, στις 16-9-1914, στην οποία μεταξύ άλλων έγραφε: «Ότε εις το ερειπωμένον ιερόν τούτο σκήνωμα έθετον τον θεμέλιον λίθον του Ευεργετικωτάτου τούτου Ιδρύματος της Ηπείρου, (αναφέρεται στο Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς, το οποίο ίδρυσε το 1911) ως μόνον εφόδιον είχον ……και την γενναιοδωρίαν του Έλληνος. Και …ο ανεξάντλητος Έλλην ήκουσε την θερμήν παράκλησίν μου διά την ίδρυσιν και συντήρησιν του λαμπρού τούτου Ιδρύματος».
Δηλαδή, πριν από την ίδρυση του Ιεροδιδασκαλείου το 1911, στο χώρο της Βελλάς υπήρχε ένα «ερειπωμένον σκήνωμα» στο οποίο ιδρύθηκε το «Ευεργετικώτατον τούτο Ίδρυμα της Ηπείρου» (δηλαδή το Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς), «διά την ίδρυσιν και συντήρησιν του οποίου ήκουσε την παράκλησίν ο ανεξάντλητος Έλλην», δηλαδή οι Ηπειρώτες της υπόδουλης τότε Ηπείρου και της Διασποράς.
2) Με τα χρήματα αυτά των Ηπειρωτών κατασκευάστηκε τότε το πρώτο διδακτήριο και οικοτροφείο στη Βελλά και αγοράστηκαν οι αγροτικές εκτάσεις της περιοχής από τον Τούρκο ιδιοκτήτη Γιαγιά- Μπέη. Για την αγορά αυτή υπάρχουν οι τουρκικοί τίτλοι. Η αγορά των περιουσιακών αυτών στοιχείων έγινε στο όνομα του Δημητρίου Κίγκου, βουλευτή τότε στο τουρκικό κοινοβούλιο και λαϊκού αντιπροσώπου της Χριστιανικής Κοινότητας Ιωαννίνων, γιατί τα Ιδρύματα αυτά συμφωνα με τον τουρκικό νόμο, μπορούσαν να αποκτούν δικαιώματα και περιουσιακά στοιχεία.
3) Ο ίδιος ο Σπυρίδων, στο «ανεξάρτητο» πια Νεοελληνικό Κράτος, φρόντισε να κατοχυρώσει νομοθετικά την περιουσία της Βελλάς και με δική του μέριμνα, το 1926, εκδόθηκε Νομοθετικό Διάταγμα, με το οποίο το Ίδρυμα της Βελλάς μετατράπηκε σε «Αγροτική Ιερατική Σχολή», με το νόμο δε 5408/1932, κωδικοποιήθηκαν οι διατάξεις αυτού του Διατάγματος και με τα άρθρα 30 και 31 αυτού του νόμου ορίζεται ότι: «Πόροι της Σχολής Βελλάς είναι τα έσοδα της περιουσίας της ομώνυμης Ιεράς Μονής, τα οποία προσκυρώνονται στη Σχολή, ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου».
Η περιουσία αυτή, με τον ίδιο νόμο, κηρύχθηκε «αναπαλλοτρίωτος εις το διηνεκές διά την εξυπηρέτησιν της ιεράς αποστολής της Σχολής».
3) Με την υπεξαίρεση της περιουσίας της Σχολής από το Μητροπολίτη Θεόκλητο προκλήθηκαν αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία, έγιναν διαμαρτυρίες και συλλαλητήρια από τους σπουδαστές και από τους Συλλόγους Γονέων των μαθητών της Σχολής. Υποχρεώθηκε ο μητροπολίτης να παραιτηθεί από την Προεδρία της Σχολικής Εφορείας Βελλάς και τα μέλη της νέας Σχολικής Εφορείας, με Πρόεδρο τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Σωτήρη Δάκαρη και με πρωτεργάτη τον άμισθο νομικό σύμβουλο της Εφορείας, δικηγόρο Γεώργιο Ντίνα, αποδυθήκαμε σε σκληρούς δικαστικούς αγώνες, οι οποίοι δικαιώθηκαν με την υπ’αριθμ.603/1985 απόφαση του Αρείου Πάγου με την οποία απορρίφθηκε η αναγνωριστική αγωγή του ανύπαρκτου ηγούμενο συμβουλίου της ανύπαρκτης Μονής Βελλάς, πίσω από την οποία κρυβόταν ο μητροπολίτης Θεόκλητος.
4) Μετά την τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου, το Υπουργείο Παιδείας έδωσε εντολή «να αναλάβει η Σχολική Εφορεία την κατοχή όλων των κινητών και ακίνητων πραγμάτων και να προχωρήσει στη διενέργεια όλων των πράξεων, ώστε η περιουσία στο σύνολό της να επιτελέσει το σκοπό που ορίζεται με το νόμο 5408/1932».
Δεν είναι όμως η μόνη εντολή που δίνει το επίσημο Κράτος στη Μητρόπολη Ιωαννίνων, η οποία δεν εκτελείται. Την ίδια εποχή το Υπουργείο Οικονομικών, μετά την ψήφιση του νόμου 1473/1984, με τον οποίο καταργήθηκε το αντισυνταγματικό καθεστώς των Παλαιών Κληροδοτημάτων Ιωαννίνων, δίνει εντολή, σύμφωνα με τη διαθήκη του Γεωργίου Σταύρου, με την οποία παραχωρεί την περιουσία του στην πόλη των Ιωαννίνων, να παραδώσει το Κληροδότημα στο Δήμο Ιωαννιτών στον οποίο δικαιωματικά ανήκει. Ούτε αυτή η εντολή εκτελέστηκε.
Γι’ αυτό είπα στην αρχή ότι δεν πρέπει οι Ηπειρώτες να περιμένουμε και για την περιουσία της Σχολής Βελλάς, τίποτε από την πολιτική ηγεσία της Χώρας, γιατί είναι πολύ ισχυρά -και αμοιβαία επωφελή- τα δίκτυα της διαπλοκής ανάμεσα στην πολιτική και εκκλησιαστική ηγεσία. Αν γίνει κάτι, αυτό θα οφείλεται σ’ εμάς τους Ηπειρώτες. Αν πάλι δε γίνει, πράγμα που είναι και το πιο πιθανό, θα είμαστε οι ίδιοι άξιοι της τύχης μας.